Trombosit Testi Nedir? Yüksek ve Düşük Trombosit Ne Anlama Gelir?

Trombosit Testi Nedir? Yüksek ve Düşük Trombosit Ne Anlama Gelir? başlıklı yazımızda konuya dair detaylara değineceğiz. Trombosit sayımı, kandaki trombosit sayısını ölçen bir testtir. Trombositler kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan hücrelerdir. Çok az sayıdaki trombosit; kanser, enfeksiyon veya diğer sağlık sorunlarının bir işareti olabilir. Çok fazla trombosit ise kişiyi kan pıhtılaşması veya felç riski altına sokar. Tek bir damla kanda on binlerce trombosit bulunur.

Trombosit Sayımı Nedir?

Trombosit sayımı, kanda kaç trombosit olduğunu ölçen hızlı ve yaygın bir testtir. Trombositler veya diğer adıyla plateletler, kemik iliğindeki hücrelerden (megakaryositler) tomurcuklanan küçük kan hücreleridir. Trombositler, bir kan damarı hasar gördüğünde pıhtı oluşturur. Örneğin kişi parmağını keserse, trombositler pıhtılaşma faktörleriyle (kandaki proteinler) karışır ve birlikte kanamayı durduran bir "yapıştırıcı" oluştururlar. Tek bir damla kanda on binlerce trombosit bulunur.

Trombosit sayımı, genellikle tam kan sayımının bir parçasıdır. Bu test trombositlerin, beyaz kan hücrelerinin ve kırmızı kan hücrelerinin sayısını ölçer. Kan hücrelerini üretene kemik iliğidir.

Trombosit Testi Ne Zaman Gereklidir?

Doktor, rutin bir fiziki muayene sırasında trombosit sayımı isteyebilir ya da kişide aşağıdaki hastalıkların olduğunu düşünürlerse bu testi yapabilirler

• Trombositopeni (düşük trombosit sayısı)
• Trombositoz (yüksek trombosit sayısı)

Trombosit Testi İçin Nasıl Hazırlanılır?

Çoğu insanın trombosit sayımına hazırlanmak için bir şey yapmasına gerek yoktur. Bazı durumlarda doktor, testten önce bir şey yenilip içilmemesini isteyebilir. Kan testinden önce uyulması gereken herhangi bir talimat veya kaçınılması gereken ilaçlar olup olmadığı mutlaka doktora danışılmalıdır.

Trombosit Testi Sırasında Ne Olur?

Trombosit sayımı için kan alma işlemi sadece birkaç dakika sürer. Test, sağlık uzmanın ofisinde, bir hastanede veya bir laboratuvarda yaptırılabilir.  Test için kan alımını gerçekleştirecek olan laboratuvar teknisyeni şunları yapar:

• Kolun iç kısmında, dirseğe yakın bir damar seçer.
• Üst kolun etrafına bir turnike (sıkı bant veya kordon) yerleştirir. Turnike kanı damarlara doğru iterek kan almayı kolaylaştırır.
• Damarın etrafındaki deriyi temizler.
• Damara bir iğne yerleştirir. Hafif bir batma ve biraz rahatsızlık hissedilebilir.
• Bir toplama tüpünü kanla doldurur.
• İğneyi ve turnikeyi çıkarır.
• Kola küçük bir bandaj uygular.
• Bir sağlık görevlisi kanı küçük bir makineye koyar. Makine yaklaşık bir dakika içinde trombositleri ve diğer kan hücrelerini sayar.

Bazı durumlarda sağlık uzmanı kan yayma testi yapabilir. Bu, küçük bir kan örneğini mikroskop altında incelemek için yapılan ek bir testtir. Kan yayma testi kan hücrelerinin boyutunu ve şeklini değerlendirir.

Trombosit Testinin Herhangi Bir Riski Var mı?

Trombosit sayımı basit ve yaygın bir testtir. Önemli bir riski yoktur. İğnenin damara girdiği yerde az miktarda kanama olabilir. Ayrıca hafif bir morarma görülebilir veya kolun iç kısmında ağrı hissedilebilir.

Kan Aldırmaktan Korkanlar Ne Yapmalıdır?

Bazı insanlar iğnelerin yanında veya kan aldırmadan önce gergin hissederler. Bu doğaldır. Kişi test sırasında kendini rahatlatmak için derin nefes almaya çalışmalıdır. Kan alınırken iğneden uzağa bakmak yardımcı olabilir. Test sırasında dikkati dağıtmak için biriyle konuşmak da faydalıdır.

Trombosit Testi Sonuçları Ne Zaman Çıkar?

Sonuçlar kan testiye aynı gün alınabilir ya da yaklaşık bir hafta beklemek gerekebilir. Sonuçların ne zaman alınabileceği doktora danışılmalıdır.

Trombosit Testi Sonuçları Ne Anlama Gelir?

Trombositler mikrolitre kan başına ölçülür:

• Normal trombosit sayısı aralığı: Mikrolitre başına 150.000 ila 400.000 trombosit arasında.
• Düşük trombosit sayısı: Mikrolitre başına 150.000'den az trombosit.
• Yüksek trombosit sayısı: Mikrolitre başına 450.000'den fazla trombosit.

Trombosit Sayısı Düşükse Ne Olur?

Düşük trombosit sayısı kanın pıhtılaşmasını önleyebilir. Bu durum aşağıdakilerin bir sonucu olabilir:

• Kemik iliği hasarı. Kemoterapi veya radyasyon tedavisi gibi kanser tedavileri.
• Lösemi veya lenfoma gibi belirli kanserler.
• Bazı ilaçlar.
• Büyümüş dalak.
• Ağır alkol tüketimi (alkol).
• Hemolitik üremik sendrom (trombositleri yok eden bir hastalık).
• İmmün trombositopeni (düşük trombositler nedeniyle cilt altında kanama lekeleri veya morluklar).
• Bir yaralanma sonrası şiddetli kanama.
• Trombotik trombositopenik purpura (vücuttaki küçük kan damarlarında kan pıhtılaşması).
• Viral veya bakteriyel enfeksiyonlar.

Çok az trombosit sayısı belirtileri şunları içerir:

• Kusmuk, idrar veya bağırsak hareketlerinde kan.
• Kolay morarma.
• Küçük kesiklerden, diş etlerinden veya burundan aşırı kanama.
• Menoraji (ağır adet kanaması).
• Kas veya eklem ağrısı.
• Şiddetli baş ağrısı.
• Zayıflık veya baş dönmesi.

Trombosit Sayısı Yüksekse Ne Olur?

Yüksek trombosit sayısı kan damarlarında çok fazla pıhtılaşmaya neden olabilir ya da trombositler pıhtılaşmayı engellerse çok fazla kanamaya yol açabilir. Bu durum aşağıdakilerin bir işareti olarak değerlendirilebilir:

• Bağışıklık sistemi sorunları.
• Enfeksiyonlar.
• Trombosit üretimini kontrol eden genlerle ilgili sorunlar.
• Bazı kanserler.

Çok fazla trombosit sayısının belirtileri ve komplikasyonları şöyledir:

• Kolay morarma.
• Göğüs ağrısı.
• Tromboz (gerekli olmadığında kanın pıhtılaşması).
• Küçük kesiklerden, diş etlerinden veya burundan aşırı kanama.
• Bacak şişmesi.
• Nefes darlığı.
• İnme.
• Parmak uçlarında, ellerde ve ayaklarda karıncalanma veya yanma.
• Zayıflık, baş dönmesi veya yorgunluk.

Trombosit sayımı, kandaki trombosit sayısını sayan hızlı ve yaygın bir testtir. Trombositler kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan hücrelerdir. Düşük trombosit sayısı bazı kanserlerin veya enfeksiyonların belirtisi olabilir. Yüksek trombosit sayısı kişiyi zararlı kan pıhtıları veya inme riski altına sokabilir.