Lisfranc Yaralanması Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Lisfranc Yaralanması Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Lisfranc yaralanması, ayağın üst kısmında bulunan Lisfranc eklemini etkileyen herhangi bir hasardır. Yaralanmalar, çıkıklar, kırıklar ve burkulmaları içerebilir. Muhtemelen birkaç hafta boyunca bot giyilmesi veya alçı takılması gerekecektir. Ciddi yaralanmalar cerrahi gerektirebilir. Doktor, fiziksel aktivitelere veya spor yapmaya ne zaman güvenle devam edilebileceğini söyleyecektir.

Lisfranc Yaralanması Nedir?

Lisfranc yaralanması, ayağın üstündeki Lisfranc ekleminde meydana gelen herhangi bir hasardır. Bu eklem, metatarsal kemiklerin (parmaklara uzanan köprüler) ayağın geri kalanıyla bağlantı kurduğu yerdir.

Ayağın birçok kısmının bir yerde birleşmesi nedeniyle, Lisfranc eklemi çok önemlidir. Bu, bir şehrin yoğun bir otoyol girişi veya ana kavşağı gibidir: Her şeyin doğru çalışması için nispeten küçük bir alana çok şey bağlıdır.

Ayağı hareket ettirmek veya kullanmak zorsa, özellikle yakın zamanda kayılmış, düşülmüş veya ayağın yaralandığı biliniyorsa, bir doktora başvurulmalıdır.

Lisfranc Yaralanması Türleri Nelerdir?

Lisfranc yaralanmaları, eklemdeki kemikleri veya bağları etkileyebilir.

Eklemin hangi kısmının hasar gördüğüne (ve yaralanmaya neyin neden olduğuna) bağlı olarak şu durumlar yaşanabilir:

• Lisfranc çıkığı.
• Lisfranc kırığı (bir tür ayak kırığı).
• Lisfranc burkulması (bağ yırtılması).

Lisfranc Yaralanması Belirtileri Nelerdir?

Lisfranc yaralanmaları, ayağın üst kısmında belirtilere neden olur. Bunlar:

• Morarma (ayağın alt kısmında bir morluk fark edilebilir).
• Ayak ağrısı (ayakta durmaya, yürümeye veya hareket etmeye çalışıldığında ağrı artabilir).
• Şişlik.
• Ayağa ağırlık vermede zorluk.

Lisfranc Yaralanmasının Nedenleri Nelerdir?

Lisfranc yaralanmaları neredeyse her zaman düşmeler, kaymalar veya spor yaralanmaları sonucu oluşur.

Ayak parmağının ucuna basarken topuğun beklenmedik bir şekilde bükülmesine veya dönmesine neden olan her şey Lisfranc eklemine zarar verebilir. Sporcular, spor yaparken Lisfranc eklemlerini yaralayabilir ancak küçük bir tökezleme veya merdiven ya da basamakta bir adımı kaçırma bile yaralanmaya neden olabilir.

Lisfranc eklemini ezici travmalar da Lisfranc yaralanmalarına yol açabilir. Örnekler şunlardır:

• Araba kazaları.
• Merdivenden düşme.
• Ayağa bir şey düşmesi.
• Yürürken kaldırımdan kayma.

Lisfranc Yaralanmasının Risk Faktörleri Nelerdir?

Herkes Lisfranc yaralanması yaşayabilir ancak şu durumlarda daha yatkın olunabilir:

• Ayakları hasar gören veya hissetmeyi zorlaştıran bir durum varsa (özellikle diyabetle ilişkili ayak durumları ve diyabetle ilişkili nöropati).
• Fiziksel olarak zorlayıcı bir işte çalışılıyorsa, aletlerle çalışılıyorsa veya sık sık ağır nesneler kaldırılıyorsa.
• Rekabetçi sporlar veya temas sporları yapılıyorsa.

Lisfranc Yaralanması Komplikasyonları Nelerdir?

Doğru şekilde tedavi edilmezse, Lisfranc yaralanması ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bunlar:

• Artrit.
• Kronik ağrı.
• Ayak kemerinin çökmesi ve diğer ayak deformiteleri.

Lisfranc Yaralanmaları Nasıl Teşhis Edilir?

Doktor, Lisfranc yaralanmasını fiziki muayene ve bazı görüntüleme testleriyle teşhis edecektir. Ayağı ve çevresindeki alanı inceleyerek şeklini ve stabilitesini kontrol edecektir. Ayağın nasıl yaralandığı veya belirtiler fark edilmeden önce ne yapıldığı doktorla paylaşılmalıdır.

Fiziki muayeneden sonra, muhtemelen ayağın görüntülerini çekmek için birkaç görüntüleme testinden en az biri gerekecektir. Bunlar:

• Ayak röntgeni.
• MR.
• BT taraması.

Lisfranc Yaralanması Nasıl Tedavi Edilir?

En yaygın Lisfranc yaralanması tedavileri şunlardır:

• Buz ve yükseltme: Ayağın mümkün olduğunca kalp seviyesinin üzerinde tutulması gerekir. Yastıklar veya minderlerle ayak desteklenebilir. Buz paketleri ince bir havluya sarılarak cilde doğrudan temas etmeden kullanılmalıdır. Ayağa günde birkaç kez yaklaşık 20 dakika boyunca buz uygulanmalıdır.
• İmmobilizasyon (hareketsizleştirme): Doktor muhtemelen ayağı bot veya alçıya yerleştirecektir. Bu, ayağa olan stresi azaltacak, yerinde tutacak ve ayağa fazla ağırlık verilmesini önleyecektir. Koltuk değneği kullanılması gerekebilir.
• Lisfranc cerrahisi: Yaralanma eklemi kararsız hale getiriyorsa cerrahi gerekecektir. Cerrah, Lisfranc eklemini onaracak ve eklemi yerinde tutmak için ayağa plakalar ve vidalar yerleştirecektir. Cerrahiden sonra bir veya iki ay boyunca ayağa yük bindirilmemelidir. Birkaç ay boyunca bot giyilecek veya alçı takılacaktır. Cerrah, eklem iyileştikten sonra plakaları ve vidaları çıkarabilir.
• Ağrı kesici ilaçlar. Reçetesiz nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar veya asetaminofen ağrı ve şişliği azaltabilir. Bu ilaçlar art arda 10 günden fazla alınmadan önce mutlaka bir doktora danışılmalıdır. Doktor ayrıca reçeteli ilaçlar verebilir ve bunların ne sıklıkta güvenle alınabileceği söyler.

Doktora Ne Zaman Başvurulmalıdır?

Birkaç gün dinlenme ve ayağa buz uyguladıktan sonra Lisfranc yaralanması belirtileri iyileşmezse bir doktora başvurulmalıdır. Ayağa ağırlık verilemiyorsa veya normal şekilde yürünemiyorsa doktora gidilmelidir.

İmmobilizasyona veya cerrahi yapıldıktan sonra belirtiler geri döner veya kötüleşirse doktorla iletişime geçilmelidir.

Lisfranc Yaralanmasının İyileşme Süresi Ne Kadardır?

Lisfranc yaralanmasının iyileşmesi için gereken süre, yaralanmanın türüne ve yaralanmaya neyin neden olduğuna bağlıdır.

Herkesin vücudu farklı hızlarda iyileşir, bu nedenle kesin tedavi zaman çizelgesi doktorla konuşulmalıdır.

• Cerrahi olmayan tedaviler: Muhtemelen altı ila sekiz hafta immobilizasyon gerekecek, ardından biraz fizik tedavi yapılacaktır. Fizyoterapist, gücü, dengeyi ve hareketliliği geri kazanmaya yardımcı olacaktır.
• Lisfranc cerrahisi: Cerrahiden sonra üç aya kadar bot veya alçı kullanılması gerekebilir. Cerrah, fizik tedaviye ne zaman başlamanın güvenli olduğunu söyleyecektir.

Lisfranc Yaralanmasıyla Yürünebilir mi?

Lisfranc yaralanmasıyla yürümek mümkün olabilir. Ancak ağrı veya başka belirtiler varsa ayak zorlanmamalıdır. Ayağı kullanmaya devam etmek, küçük bir yaralanmayı daha ciddi hale getirebilir ve cerrahi ihtiyacını artırabilir.

Bot veya alçıyla yürümek muhtemelen sorun olmayacaktır ancak koşma, zıplama veya yoğun fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır. İyileşme sırasında hangi aktivitelerden kaçınılması gerektiği doktora danışılmalıdır.

Lisfranc eklemi, merdivenlerindeki bir basamağı kaçırarak veya araba kazası gibi daha büyük bir travmanın parçası olarak yaralanmış olabilir. Nedeni ne olursa olsun, ayakta alışılmadık bir ağrı, şişlik veya morarma varsa mümkün olan en kısa sürede bir doktora muayene olmak gerekir. Yaralanma daha az ciddi bir şey olsa bile Lisfranc yaralanması, özellikle de bir kırık, hemen tedavi edilmezse ileride birçok soruna yol açabilir.