Karın Ağrısının Sebepleri Nelerdir?

Karın Ağrısının Sebepleri Nelerdir? balıklı yazımızda konunun detaylarını inceleyeceğiz. Karın ağrısının birçok nedeni vardır. Bazı sebepler diğerlerinden daha ciddidir. Karın ağrısı gibi hissedilen şey, karındaki başka bir organdan veya sindirim sisteminin dışından kaynaklanıyor olabilir. Karın ağrısı açıklanamayan, inatçı veya şiddetli ise mutlaka tıbbi yardım alınmalıdır.

Karın Ağrısı Nedir?

Karın ağrısı, kaburgalar ile leğen kemiği arasında, göbek bölgesinin herhangi bir yerindeki rahatsızlıktır. Karın ağrısı genellikle "mide ağrısı" olarak düşünülür ancak karındaki ağrı midenin yanı sıra başka organlardan da kaynaklanıyor olabilir.

Karın şu organlardan kaynaklanabilir:

• Mide.
• Karaciğer.
• Safra kesesi.
• Pankreas.
• İnce bağırsak.
• Kalın bağırsak.

Bunların hepsi sindirim sistemindeki organlardır ancak ağrı karın duvarında, yani karnın dış kabuğunu oluşturan deri ve kaslarda da olabilir. Karında hissedilen ağrı bazen göğüs, pelvis veya sırt gibi başka bir yerden geliyor olabilir. Karın ağrısı birçok şekilde olabilir ve birçok anlama gelebilir.

Karın ağrısı şu şekillerde hissedilebilir:

• Az veya şiddetli.
• Hafif veya keskin.
• Yanıcı veya ağrılı.
• Kramplı veya sancılı.
• Sürekli veya aralıklı.
• Lokalize (tek bir noktada) veya genel (her yerde).

Sonuç olarak, karın ağrısı yalnızca kişinin tanımlayabileceği öznel bir semptomdur. Doktor bunu ölçemediği için kişi ne derse o olur. Doktorlar karın ağrısını her zaman ciddiye alır.

Karın Ağrısı Ne Kadar Yaygındır?

Hemen hemen herkes bir noktada karın ağrısı yaşayacaktır. Karın ağrısı çoğu zaman ciddi değildir ve kendiliğinden geçer ancak ciddi bir hastalığın veya hatta acil bir durumun işareti de olabilir. Acil servis ziyaretlerinin %5'inin nedeni karın ağrısıdır.

Karın Ağrısının Dört Tipi Nelerdir?

Karın birçok organa ev sahipliği yaptığından, doktor ağrının hissedildiği bölgeyi daraltarak ne tür bir ağrı yaşandığını belirlemek isteyebilir. Doktorlar genellikle karnı kadranlara veya dört bölüme ayırır. Hastaya ağrının şu bölgelerde olup olmadığını sorabilirler:

• Üst kısım / alt kısım: Üst karın ağrısı göbek deliğinin üzerindedir. Alt karın ağrısı ise onun altındadır.
• Sağ taraf / sol taraf: Karnın orta çizgisi göğüs kemiğinden göbek deliğine kadar uzanır.

Karın Ağrısının Yeri Ne Anlama Gelir?

Konum, karın ağrısı için önemli bir ipucudur ancak tek faktör değildir. Ağrının konumu hangi organların tutulduğunu gösterebilir. Örneğin, sağ üst kadrandaki ağrı karaciğer veya safra kesesiyle ilgili bir soruna işaret edebilir. Bununla birlikte doktor ağrının nasıl bir his olduğu, ne sıklıkla hissedildiği ve ne kadar şiddetli olduğu hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyecektir. Bu, onlara kişinin ne tür bir rahatsızlığı olabileceği konusunda ek ipuçları verecektir.

Karın Ağrısının Nedenleri Nelerdir?

Karın ağrısının çok sayıda nedeni vardır. Karın ağrısı; sindirim, yaralanma, enfeksiyon veya hastalıkla ilgili olabilir. İçerideki bir organdan ya da karın duvarındaki kaslardan veya deriden kaynaklanabilir ya da yakındaki başka bir yerden yayılmış olabilir. Doktor ağrının nedenini belirlemek için ağrı hakkında kişiye ayrıntılı sorular soracaktır. Ağrının kişiyi ne kadar kötü hissettirdiği, ne kadar ciddi olduğunu göstermez. Bazı yaygın, geçici durumlar şiddetli olabilir ve bazı yaşamı tehdit eden durumlar hafif hissedilebilir.

Karın ağrısının çoğu nedeni geçicidir ve ciddi değildir. Sindirim, adet kanaması veya geçici bir enfeksiyonla ilgili olabilirler. Örneğin:

Sindirim Sorunları

Yemek sonrası karın ağrısı şunlara bağlı olabilir:

• Hazımsızlık.
• Gaz ve gaz ağrısı.
• Kabızlık.
• İshal.
• Gıda alerjileri ve intoleransları.
• Gıda zehirlenmesi.

Enflamasyon

Organlardaki tahriş veya enfeksiyon geçici iltihaplanmaya neden olabilir. Örneğin:

• Viral gastroenterit (mide üşütmesi).
• Peptik ülser hastalığı.
• Kronik asit reflüsü (GERD).
• İdrar yolu enfeksiyonu (İYE).

Kadın Üreme Döngüsü

Rahmi olan bir kişi zaman zaman ağrı hissedebilir. Örneğin:

• Adet krampları.
• Yumurtlama ağrısı.

Karın Ağrısının Daha Ciddi Nedenleri Nelerdir?

Bazen karın ağrısı tedavi gerektirecek ciddi bir tıbbi duruma işaret eder. Farklı bölgelerdeki ağrılar farklı organların etkilendiğini gösterebilir. Örneğin:

Sağ Üst Kadran

Karnın sağ üst kısmında karaciğer, safra kesesi ve safra kanalları bulunur. Sağ böbrek arka taraftadır. İnce ve kalın bağırsakların ilk bölümleri de buradan geçer.

Sağ üst karın ağrısı büyük olasılıkla karaciğer hastalığı veya safra kesesi hastalığı ile ilgilidir. Örneğin:

• Hepatit (alkolik, toksik, metabolik, viral veya otoimmün).
• Safra kesesi taşları.
• Kolesistit (safra kesesi iltihabı).
• Safra kanalı kanseri, taşları ve darlıkları.
• Safra kesesi kanseri.
• Karaciğer kanseri.

Ayrıca on iki parmak bağırsağında, çıkan kolonda veya sağ böbrekte lokalize bir sorun da olabilir. Örneğin:

• Böbrek enfeksiyonu.
• Böbrek taşı.
• Duodenal ülser.
• Kalın bağırsak tıkanıklığı.

Sol Üst Kadran

Sol üst karın bölgesinde mide, pankreas ve dalak bulunur. Sol böbrek karın boşluğunun arkasında, kalbin ve sol akciğerin hemen üzerindedir.

Sol üst karın ağrısı şu anlama gelebilir:

• Pankreatit (iltihaplı pankreas).
• Pankreas kanseri.
• Splenomegali (dalak büyümesi).
• Gastrit.
• Mide ülseri.
• Safra reflüsü.
• Mide kanseri.
• Böbrek enfeksiyonu.
• Böbrek taşı.

Ağrı göğüsten geliyorsa, şu nedenlerden kaynaklanıyor olabilir:

• Mide yanması.
• Anjin
• Kardiyak olmayan göğüs ağrısı.
• Kalp krizi.
• Perikardit.
• Pnömoni (Zatürre).
• Plörezi.
• Pulmoner emboli.

Alt karın bölgesi

Alt karın bölgesinde ince bağırsak ve kalın bağırsağın çoğu bulunur. Alt karın ağrısı büyük olasılıkla gastrointestinal hastalıklarla ilgilidir. Ayrıca üreterler, yumurtalıklar veya rahimle de ilgili olabilir.

Abdominal nedenler şunları içerir:

• İrritabl bağırsak sendromu.
• Fonksiyonel dispepsi.
• İnflamatuar bağırsak hastalığı (Crohn, ülseratif kolit).
• Kalın veya ince bağırsak tıkanıklığı.
• İnce bağırsak kanseri.
• Kolon kanseri.
• Abdominal aort anevrizması.
• Peritonit.
• Mezenterik lenfadenit.
• Bağırsak (mezenterik) iskemik sendromu.
• Fıtık.
• Böbrek taşları.

Pelvik organlardan kaynaklanan ağrı aşağıdakilere bağlı olabilir:

• Endometriozis.
• Yumurtalık kistleri.
• Pelvik inflamatuar hastalık.
• Dış gebelik.
• Yumurtalık kanseri.
• Rahim kanseri.

Sol alt kadran

Özellikle sol alt karın bölgesinde görülen ağrı çoğunlukla divertikülozis ve kolon divertiküliti ile ilişkilidir. Divertiküller (bağırsak duvarındaki küçük çıkıntılar) kolon boyunca oluşabilir ancak genellikle sol alt kısımda gelişirler.

Sağ alt kadran

Özellikle sağ alt karın bölgesindeki ağrı apandis ile ilgili olabilir. İltihaplanma (apandisit) veya daha nadiren apandis kanseri olabilir.

Genel ağrı

Mide ağrısının diğer genel nedenleri şunlardır:

• Stres (psikosomatik ağrı).
• Viseral aşırı duyarlılık.
• Karın şişkinliği.
• Travmatik yaralanmalar.
• Karın kaslarının gerilmesi.
• Zona hastalığı.

Karın Ağrısı Nasıl Teşhis Edilir?

Doktor kişiye karın ağrısı hakkında ayrıntılı sorular soracaktır. Doktorun bilmek isteyeceği şeyler aşağıdakiler olabilir:

• Nerede hissedildiği.
• Nasıl bir his olduğu.
• Ne kadar süredir olduğu.
• Gelip gitmesi.
• Kötüleşip kötüleşmediği.
• Tek bir yerde mi kalıyor yoksa hareket mi ediyor.
• Neyin ağrıyı daha iyi ya da kötü yaptığı.
• Başka hangi semptomlara sahip olunduğu.

Verilen yanıtlara göre doktor, kişinin acil tedaviye ihtiyacı olup olmadığını belirlemeye çalışacaktır. Bazen doktor, karın ağrısının geçici olduğunu ve ciddi olmadığını hemen anlayabilir. Bazen daha ciddi bir durumdan şüphelenebilir ve bazı testler yapmak isteyebilir. Kimi zaman ise ilk ziyarette gizemi çözmek mümkün olmayabilir. Ağrı azalabilir ya da daha ileri tetkikler için tekrar doktoru ziyaret etmek gerekebilir.

Karın Ağrısı Nasıl Dindirilir?

Karın ağrısının çok çeşitli nedenleri ve tedavileri vardır. Safra taşı veya apandisit gibi bazı durumlar ameliyat gerektirebilir. Ülser veya enfeksiyon gibi diğerleri ilaçlarla giderilebilir. Bazen de bir mide üşütmesi ya da böbrek taşı geçene kadar ağrıya dayanmak gerekebilir.

Karın ağrısına neyin neden olduğu bilinmiyorsa, özellikle de ağrı kendiliğinden geçmiyorsa, bunu öğrenmek önemlidir. Hafif ağrılı vakaların bile ciddi olabileceği unutulmamalıdır. Bununla birlikte kişi, karın ağrısının sindirimle ilgili olduğundan oldukça eminse aşağıdaki şekillerde kendini tedavi etmeyi deneyebilir:

• Bağırsak istirahati. Yemek yemek bırakılır ya da sadece kraker veya muz gibi sindirimi kolay yiyecekler tüketilir.
• Bol miktarda su veya sıvı içilir.
• Isı terapisi. Sıcak bir su şişesi kullanmak veya sıcak bir banyo yapmak denenebilir.
• Ev ilaçları. Gaz için meyan kökü, hazımsızlık için zencefil veya bağırsak kaslarını gevşetmeye yardımcı olması için naneyi denenebilir.

Karın Ağrısı İçin Ne Zaman Doktorla İletişime Geçmek Gerekir?

Ağrı açıklanamayan, inatçı veya şiddetli ise ya da kişi yaralandıysa veya hamileyse mutlaka doktora görünmelidir. Ayrıca karın ağrısına aşağıdaki belirtilerden herhangi biri eşlik ediyorsa doktor görünmek gerekir:

• İnatçı ateş.
• İnatçı bulantı veya kusma.
• Dışkıda, idrarda veya kusmukta kan.
• Dokunulduğunda şişlik ve hassasiyet.
• Sarılık (gözlerin ve cildin sararması).
• Vücudun başka herhangi bir yerinde ağrı.
• Nefes darlığı veya eforla kötüleşen semptomlar.

Karın ağrısına neden olan o kadar çok şey olabilir ki, herkesin zaman zaman bunu yaşaması kaçınılmazdır. Gaz ve hazımsızlık, adet krampları, hatta gıda zehirlenmesi ve grip gibi yaygın nedenler hemen fark edilebilir. Diğer bazı nedenler daha gizemli olabilir ve bazen karın ağrısı, şüphelenilmeyen veya ciddi bir durumun işaretidir. Doktorlar, özellikle de açıklanamıyorsa, karın ağrısıyla daima yakından ilgilenir. Yaygın nedenlerin tedavisi genellikle kolaydır ve durumun teşhis edilmesi kişinin rahatlamasına yardımcı olabilir. Karın ağrısı hafif olsa bile, geçmiyorsa, tekrarlıyorsa veya kötüleşiyorsa mutlaka bir doktora görünmek gerekir.