Sinüzit (Sinüs Enfeksiyonu) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Sinüzit (Sinüs Enfeksiyonu) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları bulabilirsiniz. Sinüzit, sinüslerdeki (alındaki, yanaklardaki ve burundaki boşluklar genellikle hava ile doludur) dokuların iltihaplanmasıdır. Yüz ağrısına, burun tıkanıklığına veya burun akıntısına, bazen ateşe ve diğer semptomlara neden olur. Genellikle soğuk algınlığından kaynaklanır ancak diğer virüsler, bakteriler, mantarlar ve alerjiler de sinüzite neden olabilir.

Sinüzit (Sinüs Enfeksiyonu) Nedir?

Sinüzit, sinüsleri kaplayan dokunun iltihaplanması veya şişmesidir. Sinüsler, yüzün içinde normalde hava ile dolu olan yapılardır. Bakteriyel enfeksiyonlar, viral enfeksiyonlar ve alerjiler onları tahriş ederek tıkanmalarına ve sıvıyla dolmalarına neden olabilir. Bu durum, yüzde baskı ve ağrıya, burun tıkanıklığına ve diğer semptomlara neden olabilir. Sinüzit bazen rinosinüzit olarak da adlandırılır.

Sinüsler Nedir?

Sinüsler, kafadaki dört çift boşluktur. Dar geçitler onları birbirine bağlar. Sinüsler, burundaki geçitlerden dışarı akan mukusu üretir. Bu drenaj burnu temiz tutar ve burnun bakteri, alerjen ve diğer mikroplardan (patojenler) uzak tutulmasına yardımcı olur.

Sinüzit Türleri Nelerdir?

Sinüzit türleri; hastalığın ne kadar süredir devam ettiğine (akut, subakut, kronik veya tekrarlayan) ve neyin sebep olduğuna (bakteri, virüs veya mantar) göre tanımlanır.

Akut, Subakut, Kronik ve Tekrarlayan Sinüzit Nedir?

Akut sinüzit semptomları (burun tıkanıklığı, akıntı, yüzde ağrı/basınç ve koku alma duyusunda azalma) dört haftadan kısa sürer. Genellikle soğuk algınlığı gibi virüslerden kaynaklanır.

Subakut sinüzit semptomları 4 ila 12 hafta sürer.

Kronik sinüzit semptomları en az 12 hafta sürer. Nedeni genellikle bakterilerdir.

Tekrarlayan akut sinüzit semptomları bir yıl içinde dört veya daha fazla kez ortaya çıkar ve her seferinde iki haftadan az sürer.

Bakteriyel ve Viral Sinüzit Nedir?

Soğuk algınlığına neden olan virüsler çoğu sinüzit vakasının da sebebidir. Bakteriler sinüzite neden olabilir veya bir viral sinüzit vakasından sonra kişiyi enfekte edebilirler. On gün geçmesine rağmen geçmeyen burun akıntısı, burun tıkanıklığı ve yüz ağrısı varsa bunun bakteriyel sinüzit olma ihtimali yüksektir. Semptomlar düzeliyor gibi görünebilir ancak daha sonra geri döner ve ilk semptomlardan daha kötü hale gelir. Antibiyotikler ve dekonjestanlar genellikle bakteriyel sinüzit üzerinde oldukça etkilidir.

Mantar Sinüziti Nedir?

Mantarın neden olduğu sinüs enfeksiyonları genellikle diğer sinüzit türlerinden daha ciddidir. Kişide zayıflamış bir bağışıklık sistemi varsa mantar kaynaklı sinüzit olma ihtimali daha yüksektir.

Sinüzit, COVID, Soğuk Algınlığı veya Alerji Nasıl Ayırt Edilir?

Soğuk algınlığı, COVID-19, alerjiler ve sinüs enfeksiyonlarının hepsi benzer semptomlara sahiptir. Onları birbirinden ayırmak insanlar için zor olabilir. Soğuk algınlığı genel olarak; oluşur, zirve yapar ve yavaş yavaş kaybolur. Soğuk algınlığı, birkaç günden bir haftaya kadar sürer. Burun alerjileri hapşırma, burun ve gözlerde kaşıntı, tıkanıklık, burun akıntısı ve geniz akıntısına (boğazda mukus) neden olur. Genellikle sinüs enfeksiyonlarının yaptığı yüz ağrısına neden olmazlar. COVID-19, ateş ve nefes darlığı gibi ilave semptomlara neden olabilir.

Soğuk algınlığı, COVID veya alerjilerin tümü sinüs enfeksiyonlarına neden olabilir.

Sinüzitin Belirtileri Nelerdir?

Sinüs enfeksiyonunun yaygın semptomları aşağıdakiler gibidir:

• Geniz akıntısı (boğazdan aşağıya mukus akması).
• Kalın sarı veya yeşil mukuslu burun akıntısı.
• Burun tıkanıklığı.
• Yüzde basınç hissi (özellikle burnun, gözlerin ve alnın çevresinde). Baş hareket ettirildiğinde veya aşağı eğildiğinde bu durum daha da kötüleşebilir.
• Dişlerde basınç veya ağrı.
• Kulakta basınç veya ağrı.
• Ateş.
• Ağız kokusu veya ağızda kötü bir tat.
• Öksürük.
• Baş ağrısı.
• Yorgunluk.

Sinüs Enfeksiyonlarına Ne Sebep Olur?

Virüsler, bakteriler, mantarlar ve alerjenler sinüzite neden olabilir. Sinüzit için spesifik tetikleyiciler aşağıdakiler gibidir:

• Soğuk algınlığı.
• Grip (influenza).
• Streptococcus pneumoniae bakterisi.
• Haemophilus influenza bakterisi.
• Moraxella catarrhalis bakterisi.
• Nazal ve mevsimsel alerjiler.

Sinüzit İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Bazı insanların sinüzite yakalanma olasılığı diğerlerinden daha fazladır. Risk faktörleri aşağıdakiler gibidir:

• Burun alerjileri.
• Astım.
• Nazal polipler (büyümeler).
• Sapmış septum. Septum, burnu ayıran bir doku çizgisidir. Sapmış bir septum düz değildir ve burnun bir tarafındaki geçidi daraltır. Bu da tıkanmaya neden olabilir.
• Zayıflamış bir bağışıklık sistemi. Bu, HIV veya kanser gibi hastalıklardan veya bazı ilaçlardan olabilir.
• Sigara içmek.

Sinüzit Bulaşıcı mıdır?

Sinüzitin kendisi bulaşıcı değildir ancak buna neden olabilecek virüsler ve bakteriler bulaşıcı olabilir. Doğru bir şekilde el yıkama talimatlarını takip etmek unutulmamalıdır. Kişi hastaysa diğer insanlardan uzak durmalı ve dirseğinin içine doğru hapşırmalı veya öksürmelidir.

Sinüzit Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Sinüzitin mutlaka tedavi edilmesi gerekmez, çoğu zaman kendi kendine geçer. Çok nadiren tedavi edilmeyen sinüs enfeksiyonları hayatı tehdit eden enfeksiyonlara yol açabilir. Bu, bakteri veya mantarların beyne, gözlere veya yakındaki bir kemiğe yayılması durumunda olur.

Sinüs Enfeksiyonu Nasıl Teşhis Edilir?

Doktorlar kişinin belirtilerine ve sağlık geçmişine göre sinüziti teşhis eder. Doktor; kulakları, burnu ve boğazı şişlik, akıntı veya tıkanıklık açısından kontrol edecektir. Burnun içine bakmak için bir endoskop (küçük, ışıklı bir alet) kullanabilir.

Aile hekimi kişiyi KBB (kulak, burun, boğaz) uzmanı gibi bir uzman doktora da sevk edebilir.

Sinüzit Teşhisi İçin Hangi Testler Yapılabilir?

Doktorun sinüs enfeksiyonunu teşhis etmek için isteyebileceği özel testler aşağıdakiler gibidir:

• Nazal endoskopi.
• Burun çubukları. Doktor burundan sıvı örneği almak için yumuşak uçlu bir çubuk kullanabilir. Bu örnekler belirtilere neden olabilecek virüsler veya diğer mikroplar için test edilir.
• Görüntüleme. Bazı durumlarda doktor, sinüslerde neler olduğunu daha iyi anlamak için bilgisayarlı tomografi (BT) taraması isteyebilir.
• Alerji testi. Kişinin kronik sinüziti varsa, doktor bunu tetikleyebilecek alerjiler için test yapabilir.
• Nadiren doktor, test için burundan bir doku örneği alabilir.

Sinüzit Nasıl Tedavi Edilir?

Hastanın semptomlarına ve ne kadar süredir sahip olduğuna bağlı olarak sinüzit için birçok tedavi seçeneği vardır. Sinüs enfeksiyonu evde aşağıdakilerle tedavi edilebilir:

• Dekonjestanlar.
• Reçetesiz satılan soğuk algınlığı ve alerji ilaçları.
• Nazal tuzlu solüsyonlar.
• Bol miktarda sıvı tüketmek.

Sinüzit semptomları 10 gün sonra düzelmezse, doktor aşağıdakileri reçete edebilir:

• Antibiyotikler.
• Oral veya topikal dekonjestanlar. (Reçetesiz spreyler veya damlalar üç ila beş günden daha uzun süre kullanılmamalıdır. Bunlar tıkanıklığı daha da artırabilir.)

Doktor, altta yatan duruma odaklanarak da kronik sinüziti tedavi edebilir. Tedaviler aşağıdakiler gibidir:

• Burun içi steroid spreyler.
• Topikal antihistaminik spreyler veya oral haplar.
• Montelukast gibi lökotrien antagonistleri.
• Yapısal sorunları, polipleri veya mantar enfeksiyonlarını tedavi etmek için cerrahi.

Sinüs Enfeksiyonu İçin Kullanılan İlaçlar Nelerdir?

Doktor, hastanın özel durumuna bakarak bir antibiyotiğe ihtiyacı olduğuna kanaat getirirse aşağıdakiler gibi bazı antibiyotikleri reçete edebilir:

• Augmentin (amoksisilin/klavulanat).
• Amoksisilin.
• Doksisiklin.
• Levofloksasin.
• Sefiksim.
• Sefpodoksim.
• Klindamisin.

Tamamlayıcı ve Alternatif Tedaviler Sinüzit Tedavisinde Faydalı mıdır?

Akupresür, akupunktur veya yüz masajı, sinüzitin akıntı, basınç ve ağrı gibi semptomlarını azaltmada faydalı olabilir. Bu terapilerin kişinin özel durumunda ona yardımcı olup olmayacağı bir doktora danışılmalıdır.

Her Sinüs Enfeksiyonu İçin Antibiyotiğe İhtiyaç Var mıdır?

Her sinüs enfeksiyonu için antibiyotik kullanılması gerekmez. Doktorlar genellikle antibiyotik yazmadan önce belirtilerin ne kadar sürdüğünü görmek için beklerler. Birçok sinüs enfeksiyonuna virüsler neden olur. Viral enfeksiyonlar antibiyotiklerle tedavi edilemez. Aşırı antibiyotik kullanımı veya viral enfeksiyonları tedavi etmek için antibiyotik kullanılması, gereksiz yan etkilere veya antibiyotik direncine yol açabilir. Bu durum, gelecekteki enfeksiyonların tedavi edilmesini zorlaştırabilir.

Sinüzit Önlenebilir mi?

Sebebe bağlı olarak, sinüs enfeksiyonlarına yakalanma riskini azaltmanın birkaç yolu vardır:

• Doktorun belirttiği şekilde burnunuzu tuzlu su ile temizlemek.
• Alerjileri önlemek için adımlar atmak. Buna ilaçlar, alerji iğneleri ve bilinen alerji tetikleyicilerinden (toz, polen veya duman gibi) kaçınma dahildir.
• Doktor tavsiye ederse steroid burun spreyleri kullanmak.
• Bulaşıcı hastalıklara yakalanma riskini azaltan doğru el yıkama ve diğer alışkanlıkları edinmek.
• Dumandan kaçınmak. Kullanılıyorsa sigarayı bırakmak.

Sinüzitte Hastalığın Seyri Nasıldır?

Sinüzit genellikle sadece bir hafta ila 10 gün sürer. Genellikle reçetesiz satılan ilaçlar ve evde tedavilerle tedavi edilebilir. Kişinin kronik sinüziti varsa veya sinüzit tekrar tekrar ortaya çıkıyorsa, tedavi edilmesi gereken altta yatan farklı nedenler olabilir.

Sinüs Enfeksiyonu İçin Ne Zaman Doktora Görünmek Gerekir?

Sinüs ile ilgili durumlar genellikle kendi başına tedavi edilebilir ancak kişi kendini endişelendiren belirtiler yaşamaya devam ederse veya tekrar tekrar enfeksiyon kaparsa, bir sağlık uzmanıyla görüşmelidir.

Acil Servise Ne Zaman Gitmek Gerekir?

Aşağıdakiler başta olmak üzere kişi ciddi enfeksiyon belirtileri yaşarsa hemen en yakın acil servise başvurmalı veya tıbbi yardım almalıdır:

• Yüksek ateş (40 santigrat derecenin üzerinde).
• Kafa karışıklığı veya diğer zihinsel değişiklikler.
• Görme değişiklikleri, özellikle de gözlerin çevresinde ağrı veya şişlik varsa.
• Nöbetler.
• Boyun tutulması.

Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?

Kişi doktordan, önerdiği herhangi bir cihazı nasıl doğru şekilde kullanacağını kendisine göstermesini istemelidir. Buna nazal inhalerler ve nazal yıkama cihazları dahildir. Doktora aşağıdaki soruları sormak da yararlı olabilir:

• Sinüs enfeksiyonunu evde nasıl tedavi edebilirim?
• İlaçlarımı nasıl alacağım?
• Sizi ne zaman yeniden ziyaret etmeliyim?

Sinüs enfeksiyonları yaygındır ve genellikle ciddi değildir. Virüsler, bakteriler, nazal polipler veya alerjiler dahil olmak üzere sinüzitin birçok nedeni olabilir. Genellikle evde dinlenerek, reçetesiz satılan ürünleri alarak ve bol sıvı tüketerek kişi kendini tedavi edebilir. Semptomlar düzelmezse, sinüzit sık sık meydana geliyorsa veya endişe verici herhangi bir semptom görülüyorsa bir doktora başvurmak gerekir.