Tenisçi Dirseği (Lateral Epikondilit) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Tenisçi Dirseği (Lateral Epikondilit) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı yazımız ile karşınızdayız. Tenisçi dirseği, tendonlara (kasları kemiklere bağlayan dokular) aşırı yüklenildiğinde iltihaplanma, dejenerasyon ve potansiyel yırtılmaya yol açan, aşırı kullanıma bağlı yaralanmadır. Sadece sporcular değil, herkes tenisçi dirseği (lateral epikondilit) olabilir. Tekrarlayan kol hareketleri kol kaslarını zayıflatır ve kası kemiğe bağlayan tendonları yırtar. Tenisçi dirseği, kollar büküldüğünde veya düzeltildiğinde ya da nesneleri kavrarken veya kaldırırken ağrıya neden olabilir. Çoğu insan ameliyata gerek duymadan iyileşir.

Tenisçi Dirseği Nedir?

Tenisçi dirseği, tendonlara (kasları kemiklere bağlayan dokular) aşırı yüklenildiğinde iltihaplanma, dejenerasyon ve potansiyel yırtılmaya yol açan, aşırı kullanıma bağlı yaralanmadır. Genellikle raketlerini çok sıkı bir biçimde tutan tenisçileri etkiler. Tıbbi adı lateral epikondilit olarak bilinen bu acı verici rahatsızlık herkeste görülebilir.

Tenisçi Dirseği Ne Kadar Yaygındır?

Amerikalıların %1 ila %3'ünde tenisçi dirseği görülmektedir. Tenisçi dirseği en çok 30 ila 50 yaş arasındaki insanları etkiler ve hem kadın hem de erkeklerde benzer sıklıkta görülür.

Kimler Tenisçi Dirseği Olabilir?

Önkollarını, bileklerini veya ellerini kuvvetli bir şekilde kullanan ve tekrarlayan aktiviteleri düzenli olarak yapan herkes tenisçi dirseği olabilir. Tenisçi dirseği hem hobi amaçlı spor yapanları hem de profesyonelleri etkileyebilir. Tenisçi dirseğinden en çok etkilenenler şunlardır:

• Beyzbol ve softbol oyuncuları.
• Bowling oyuncuları.
• Eskrimciler.
• Golfçüler.
• Tenis, squash, pickleball ve raketbol oyuncuları.

Belirli mesleklerde çalışan kişiler de tenisçi dirseğine daha yatkındır:

• Montaj hattı işçileri ve oto tamircileri.
• Kasaplar ve şefler.
• Marangozlar, temizlikçiler, boyacılar ve tesisatçılar.
• Diş hekimleri
• Bahçıvanlar ve peyzajcılar.
• Manikürcüler
• Müzisyenler.

Tenisçi Dirseği Sadece Tek Kolu mu Etkiler?

Tenisçi dirseği genel olarak kişinin baskın tarafını etkiler ancak tekrarlayan aktivitelerin türüne bağlı olarak her iki kolda da tenisçi dirseği görülebilir.

Tenisçi Dirseği ile Golfçü Dirseği Arasındaki Fark Nedir?

Tenisçi dirseği, lateral (dış) epikondil tendonda veya dirseğin dış kısmında, golfçü dirseği ise medial (iç) epikondil tendonda veya dirseğin iç kısmında görülen bir durumdur. Golfçü dirseği için tıbbi terim medial epikondilittir.

Golfçü dirseğine sahip kişilerde koldan aşağıya doğru yayılan iç dirsek ağrısı vardır. Parmaklarda uyuşma ve karıncalanma da yaşanabilir. Golfçülerde tenisçi dirseği ya da tenisçilerde golfçü dirseği görülebilir.

Tenisçi Dirseğine Ne Sebep Olur?

Tekrarlayan kol hareketleri ön kol kaslarının yorulmasına neden olabilir. Tek bir tendon, bu kası dirseğin dış tarafındaki kemik çıkıntıya (lateral epikondil) bağlar. Kas yoruldukça, tendon daha fazla yük alır. Bu aşırı yüklenme durumu, tendinit olarak bilinen iltihaplanma ve ağrıya neden olabilir. Zamanla, bu aşırı yüklenme tendinoz olarak bilinen dejeneratif bir duruma dönüşebilir. Tendinit ve tendinoz birlikte tendon yırtılmasına yol açabilir.

Bazen ani bir kol veya dirsek yaralanması da tenisçi dirseğine sebebiyet verebilir. Nadiren de olsa insanlar ortada bilinen bir neden olmadan da tenisçi dirseği olabilirler (buna idiyopatik tenisçi dirseği adı verilir).

Tenisçi Dirseğinin Belirtileri Nelerdir?

Tenisçi dirseği genellikle aşırı kullanımın bir sonucu olarak ortaya çıkar. Yakınmalar yavaş yavaş ortaya çıkma eğilimindedir. Ağrı haftalar ve aylar içinde kötüleşebilir. Tenisçi dirseğinin belirtileri şunlardır:

• Dirseğin dış kısmında bileğe kadar gidebilen yanma veya ağrı (bu hisler geceleri kötüleşebilir).
• Kolu döndürürken veya bükerken oluşan ağrı (örneğin, bir kapı kolunu çevirmek veya bir kavanozu açmak gibi hareketler sırasında).
• Kolu uzatırken oluşan sertlik veya ağrı.
• Dokunmaya duyarlı, şişmiş dirsek eklemi.
• Raket, İngiliz anahtarı, kalem gibi nesneleri veya birinin elini tutmaya çalışırken tutuşun zayıflaması.

Tenisçi Dirseği Nasıl Teşhis Edilir?

Doktor, dirsek eklemindeki ağrıyı, şişme ve sertliği kontrol etmek için fiziki muayene yapacaktır. Doktor ayrıca kişide ağrıya neden olan aktiviteler hakkında da sorular sorabilir. Teşhis koymak için aşağıdaki testlerden birine veya daha fazlasına ihtiyaç duyulabilir:

• Artrit veya kırık gibi durumları ekarte etmek için röntgen.
• Tendon ve kas hasarını değerlendirmek için ultrason, manyetik rezonans görüntüleme (MR) veya bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları da dahil olmak üzere görüntüleme testleri.
• Kas ve sinirdeki elektriksel aktiviteyi ölçerek sıkışmış sinirleri kontrol etmek amacıyla elektromiyografi (EMG),

Tenisçi Dirseğinin Komplikasyonları Nelerdir?

Tenisçi dirseğinden kaynaklanan ağrı, çalışmayı veya fiziksel aktiviteler yapmayı zorlaştırabilir. Durum aynı zamanda kişinin tutuşunu da etkileyerek nesneleri kavramasını zorlaştırabilir. Genel olarak tenisçi dirseği ciddi, uzun vadeli sorunlara sebep olmaz.

Tenisçi Dirseği Nasıl Tedavi Edilir?

Tenisçi dirseği, ufak tedavilerle kendi kendine iyileşebilir ancak bu iyileşme süreci 18 aya kadar uzayabilir. İyileşmeyi hızlandırabilecek, etkinliği kanıtlanmış cerrahi olmayan teknikler mevcuttur. Tenisçi dirseği için cerrahi olmayan ve minimal invaziv tedaviler şunlardır:

• Dinlenme: Tendonların iyileşmesi için zaman tanımak amacıyla aktiviteleri birkaç hafta durdurmak veya azaltmak gerekebilir.
• Steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar: İbuprofen ve naproksen gibi nonsteroid antienflamatuar ilaçlar ağrı ve iltihabı azaltabilir.
• Destekler: Doktor, lateral epikondilit bandı ya da tenisçi dirseği bandajı adı verilen çıkarılabilir bir destek takılmasını önerebilir. Bu bandaj tendon ve kaslardaki gerilimi alır.
• Fizik tedavi: Fizik tedavi egzersizleri ön kol kaslarını ve tutuşu güçlendirebilir. Masaj, ultrason veya diğer kas uyarıcı teknikler ağrıyı azaltmaya ve işlevi iyileştirmeye yardımcı olabilir.
• Steroid enjeksiyonları: Enjekte edilebilir kortikosteroidler geçici olarak eklem ağrısını ve iltihabı giderir. Bu enjeksiyonların doğru alana uygulanması oldukça önemlidir. Bu nedenle birçok doktor bu enjeksiyonları ultrason rehberliğinde yapmaktadır.
• Trombosit açısından zengin plazma (PRP) tedavisi: Trombositler, kandaki iyileşmeye yardımcı olan küçük hücre parçalarıdır. Bir PRP enjeksiyonu sırasında doktor, kişiden az miktarda kan alır ve trombositleri diğer kan hücrelerinden ayırır. Daha sonra konsantre trombositleri ultrason rehberliğinde yaralı bölgeye enjekte eder.
• Ekstrakorporeal şok dalgası tedavisi: Ses dalgaları yara dokusu oluşturur ve bu sayede hasarlı bölgeye olan kan akışı artar.
• Minimal invaziv tenotomi: Doktor, dejeneratif tendon dokusunu tendonun içinden çıkarmak için minimal invaziv bir prosedür uygulayabilir. Bu prosedür, daha büyük bir cerrahi prosedüre alternatif olabilir.

Cerrahi olmayan tedavileri takip eden 6 ila 12 aylık süre sonunda belirtiler düzelmezse doktor, artroskopik veya açık tendon debridmanı veya tendon onarımı gibi bir ameliyat önerebilir. Ameliyat genel olarak yaralı tendon ve kasın çıkarılmasını içerir. Doktor, hasarlı dokuyu vücudun farklı bir bölümünden aldığı sağlıklı tendon ve kas ile değiştirir. İyileşme dört ila altı ay sürebilir.

Tenisçi Dirseği Nasıl Önlenebilir?

Aşağıdaki adımlar kişinin tenisçi dirseğinden kaçınmasına yardımcı olabilir:

• Ağrıyı zorlamamak, ağrının üstüne gitmemek gerekir. Ağrı, vücudun kişiyle iletişim şeklidir ve böyle bir durumda dinlenmek önemlidir. Ağrılı bölgeyi zorlamak, tendonun zarar görmesine ve olası yırtılmalara yol açabilir.
• Ekipmanların uygunluğu kontrol edilmelidir. Örneğin, uygun raketler ön koldaki baskıyı azaltabilir.
• Kolları ve bilek kaslarını güçlendirmek için ağırlık egzersizleri yapılabilir.
• Bir işe veya aktiviteye başlamadan önce bilekler ve kollar esnetilmelidir.
• Semptomların kötüleşmesini önlemek için bir dirseklik takılabilir.

Tenisçi Dirseğinde İyileşme Süreci Nasıldır?

Tenisçi dirseği olan kişilerin yaklaşık %95'i cerrahi olmayan tedavilerle iyileşir ve sonrasında faaliyetlerine devam edebilirler. Semptomların kaybolması 6 ila 18 ay sürebilir.

Tenisçi dirseği olan az sayıdaki insanın ameliyat olması gerekir. Tenisçi dirseği ameliyatı geçiren kişilerin %80 ila %90'ı semptomlarının bir yıl içinde düzeldiğini söylemektedir.

Doktoru Ne Zaman Aramalıyım?

Aşağıdaki durumlarla karşılaşanlar mutlaka bir doktorla iletişime geçmelidir:

• Kolu hareket ettirmede, uzatmada veya nesneleri tutmada zorluk yaşanıyorsa.
• Kırmızı, şişmiş eklemler ya da dirsekte bir şişlik veya yumru varsa.
• Uyumayı engelleyen veya günlük aktiviteleri yapmayı zorlaştıran şiddetli ağrı çekiliyorsa.

Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?

Tenisçi dirseği tanısı alan kişinin doktoruna aşağıdaki soruları sorması faydalıdır:

• Neden tenisçi dirseği oldum?
• Tenisçi dirseği için en iyi tedavi nedir?
• Semptomları yönetmek için ne gibi değişiklikler yapmalıyım?
• Sorunun yeniden ortaya çıkmasını önlemek için hayatımda ne gibi değişiklikler yapmalıyım?
• Komplikasyon belirtilerini takip etmeli miyim?

Tekrarlayan kol hareketleri (uzatma ve bükme) gerektiren aktiviteler veya işler yapan herkes tenisçi dirseği olabilir. Kolu bükmek ve düzleştirmek ağrıya neden oluyorsa veya dirseğin dış tarafı dokunmaya karşı hassassa bir doktorla iletişime geçilmelidir. Doktor, ağrıyı ve iltihaplanmayı azaltmak için önerilerde bulunabilir. Tenisçi dirseği olan kişilerin nadiren de olsa ameliyat olması gerekebilir. Kişi uygun tedavi ile işe veya keyif aldığı aktivitelere ağrısız ve güvenli bir şekilde geri dönebilir.