Hipomagnezemi (Magnezyum Eksikliği) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Hipomagnezemi (Magnezyum Eksikliği) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Hipomagnezemi (magnezyum eksikliği), kandaki bir elektrolit olan magnezyum seviyesi düşük olduğunda ortaya çıkar. Hipomagnezemi hafif veya şiddetli olabilir ve tedavi edilebilirdir. Genellikle yine birer elektrolit olan düşük kalsiyum ve potasyum seviyeleriyle birlikte görülür.

Hipomagnezemi Nedir?

Magnezyum eksikliği olarak da bilinen hipomagnezemi, kanda normalden daha düşük bir magnezyum seviyesi olduğunda ortaya çıkar. Hafif veya şiddetli şekilde görülebilir.

Magnezyum, hücresel işlevi sinir iletimini ve daha fazlasını etkileyen birçok bedensel reaksiyonun önemli bir parçası olan bir elektrolittir. Beyin, kalp ve kaslar işlerini yapmak için büyük ölçüde magnezyuma ihtiyaç duyar.

Magnezyumun sodyum, kalsiyum ve potasyum dahil olmak üzere diğer elektrolitlerin dengesi üzerinde doğrudan etkisi vardır. Hipomagnezemi genellikle hipokalsemi (düşük kan kalsiyum seviyeleri) ve hipokalemi (düşük kan potasyum seviyeleri) ile birlikte görülür.

Vücuttaki magnezyumun çoğu kemiklerde depolanırken, hücreler ve organlar tarafından kullanılabilenin yalnızca hücre dışı sıvıda (çoğunlukla kan plazması) çözünmüş magnezyum olduğu unutulmamalıdır.

Normal magnezyum seviyelerinin korunmasından üç organ sorumludur:

• Tüketilen gıdalardan magnezyumu emen ince ve kalın bağırsaklar.
• Magnezyum için ana depolama sistemi olan kemikler.
• Magnezyumun idrar yoluyla atılmasından (salınmasından) sorumlu olan böbrekler.

Bu sürecin herhangi bir adımında bir sorun varsa, bu durum hipomagnezemiye neden olabilir.

Hipomagnezemi Kimleri Etkiler?

Hipomagnezemi her yaşta herkesi etkileyebilir. Belirli sağlık sorunları olan ve belirli durumlarda bulunan kişilerde hipomagnezemi görülme olasılığı daha yüksektir. Hipomagnezemi aşağıdaki kişilerde ve oranlarda görülür:

• Genel ABD nüfusunun %2'si.
• Hastanedeki insanların %10 ila %20'sinde.
• Yoğun bakım ünitesindeki kişilerin %50 ila %60'ında.
• Alkol kullanım bozukluğu olan kişilerin %30 ila %80'inde.
• Kötü yönetilen diyabeti olan kişilerin %25'i.

Hipomagnezemi Belirtileri Nelerdir?

Hipomagnezemi birçok farklı şekilde ortaya çıkabilir ancak esas olarak nöromüsküler sistemi ve kalbi etkiler. Bazı kişilerde herhangi bir belirti görülmez (asemptomatiktirler).

Hafif hipomagnezemi belirtileri şunları içerir:

• Titreme.
• Tetani (kas spazmları, kas krampları ve/veya ellerde ve ayaklarda uyuşma).
• Anormal göz hareketleri (nistagmus).
• Yorgunluk ve halsizlik.

Şiddetli hipomagnezemi belirtileri şunları içerir:

• Jeneralize tonik-klonik nöbetler.
• Deliryum.
• Anormal kalp ritimleri (aritmi).

Bu belirtileri yaşayan kişilerin tıbbi yardım alması önemlidir.

Hipomagnezemiye Ne Sebep Olur?

Hipomagnezemi genellikle aşağıdakilerden birine bağlı olarak ortaya çıkar:

• Vücuda çok az magnezyum alınması.
• Böbrekler (idrar) veya gastrointestinal sistem (dışkı) yoluyla aşırı magnezyum kaybı.
• Magnezyumun hücre dışı sıvıdan daha az erişilebilir yerlere taşınması (daha az yaygın olarak görülür).
• Çok az magnezyum alımı

Yetersiz magnezyum alımına bağlı beslenme yetersizlikleri şunları içerir:

• Açlık.
• Yetersiz besin alımıyla birlikte alkol kullanım bozukluğu.
• Ağız yoluyla gıda alamayan ve tüm besinlerini serum yoluyla almak zorunda olan kritik durumdaki hastalar.

Magnezyumun gastrointestinal sistemden zayıf emilimine bağlı eksiklikler şunları içerir:

• Çölyak hastalığı ve inflamatuar bağırsak hastalığı gibi emilim bozukluğuna neden olan hastalıklar.
• Gastrik bypass ameliyatı.
• Magnezyumun zayıf emilimine neden olan kalıtsal sendromlar (primer intestinal hipomagnezemi).
• Magnezyum emilimini engelleyebilen ilaçlar (omeprazol gibi proton pompası inhibitörleri).

Aşırı Magnezyum Kaybının Sebepleri Nelerdir?

Böbreklerden (idrar) aşırı magnezyum kaybı şunları içerir:

• Alkol kullanım bozukluğu.
• Kontrolsüz diyabet.
• Gitelman sendromu gibi kalıtsal böbrek tübüler bozuklukları.
• Diüretik ilaçlar (hidroklorotiyazid, klortalidon, furosemid, bumetanid).
• Aminoglikozid antibiyotikler (gentamisin, tobramisin, amikasin, plazomisin, streptomisin, neomisin, paromomisin).
• Kemoterapi ilaçları (cisplatin).
• Anti-rejeksiyon ilaçları (siklosporin, takrolimus).
• Diğer ilaçlar (digoksin).

Gastrointestinal sistem (dışkı) yoluyla aşırı magnezyum kaybı:

• Akut veya kronik ishal.
• Magnezyumun hücre dışı sıvıdan daha az erişilebilir yerlere taşınması

Bu durum aşağıdaki hastalıkları olan kişilerde görülebilir:

• Akut pankreatit.
• "Aç kemik sendromu" paratiroid bezlerinin ameliyatla alınmasını takiben gelişebilen bir durumdur.

Hipomagnezemi Nasıl Teşhis Edilir?

Kişi hipomagnezemi belirtileri yaşıyorsa, doktor fiziki bir muayene yapacak ve hastaya belirtileri ve tıbbi geçmişi hakkında sorular soracaktır. Doktor magnezyum seviyesini kontrol etmek için muhtemelen bir kan testi isteyecektir. Normal magnezyum seviyeleri genellikle desilitre başına 1,46 ila 2,68 miligram (mg/dL) arasındadır.

Ayrıca aşağıdaki testler de istenebilir:

• Kalsiyum kan testi.
• Kapsamlı metabolik panel.
• Potasyum kan testi.
• İdrar magnezyum testi.
• Elektrokardiyogram (EKG).

Doktor kişinin hipomagnezemisi olduğunu doğruladıktan sonra, genellikle tıbbi geçmişe ve test sonuçlarına dayanarak altta yatan nedeni belirleyebilir. Emin değilse, nedeni teşhis etmeye yardımcı olması için daha fazla test yapması gerekebilir.

Hipomagnezemi Nasıl Tedavi Edilir?

Hipomagnezemi tedavisi, durumun  ne kadar hafif veya şiddetli olduğuna ve altta yatan nedene bağlıdır. Hipomagnezemi hafifse doktor, muhtemelen ağızdan alınan magnezyum tabletleri önerecektir. Hipomagnezemi şiddetliyse, muhtemelen bir hastanede yatılır ve bir damar yoluyla sıvı ve magnezyum alınır. Doktor ayrıca altta yatan nedeni yönetmek için bir tedavi planı da hazırlayacaktır.

Hipomagnezemiyi Önlenebilir mi?

Hipomagnezemiye neden olabilecek altta yatan durumları tedavi etmek ve/veya yönetmek atakları önlemeye yardımcı olabilir. Örneğin kişide çölyak hastalığı varsa, sıkı bir glutensiz diyet uygulamak malabsorpsiyonu (hipomagnezemiye neden olabilir) önleyebilir. Ancak bazı durumlarda hipomagnezemiyi önlemek mümkün değildir.

Hipomagnezeminin Seyri Nasıldır?

Hipomagnezeminin seyri altta yatan nedene bağlıdır. Tanımlanabilir bir nedenden dolayı hipomagnezemisi olan kişiler, tedavi gördükleri takdirde tamamen iyileşme için iyi bir prognoza sahiptir. Tehlikeli derecede düşük magnezyum seviyeleri ölümcül kardiyak aritmilere neden olma potansiyeline sahiptir.

Hipomagnezemi İçin Ne Zaman Bir Doktoru Ziyaret Etmek Gerekir?

Hipomagnezemi belirtileri yaşanıyorsa mutlaka bir doktora görünmek gerekir. Nöbet geçirme veya anormal kalp atışı gibi ciddi belirtileri olanlar 112 Acil Çağrı Merkezi’ni aramalı veya mümkün olan en kısa sürede en yakın hastaneye başvurmalıdır.

Crohn hastalığı veya kalıtsal böbrek (renal) tübüler bozukluğu gibi hipomagnezemiye yol açabilecek kronik bir rahatsızlığı olanların, tedavinin işe yaradığından ve magnezyum seviyelerinin sağlıklı bir aralıkta olduğundan emin olmaları için sağlık ekiplerini düzenli olarak görmesi önemlidir.

Hipomagnezemi tanısı almak stresli olabilir. Hipomagnezeminin tedavi edilebilir olduğu ve tedavi ile magnezyum seviyeleri normale döndüğünde semptomların genellikle ortadan kalktığını bilinmelidir. Hipomagnezemi ve bu durumun yönetimi hakkında doktora sorular sormaktan çekinilmemelidir.