Bakteriyel Enfeksiyon Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Bakteriyel Enfeksiyon Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Bakteriyel enfeksiyonlar cildi, akciğerleri, beyni, kanı ve vücudun diğer kısımlarını etkileyebilen hastalıklardır. Bu hastalıklar vücutta çoğalan veya toksin salgılayan tek hücreli organizmalardan kaynaklanır. Yaygın bakteriyel hastalıklar arasında idrar yolu enfeksiyonları, gıda zehirlenmesi, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar ve bazı cilt, sinüs ve kulak enfeksiyonları yer alır. Bakteriyel enfeksiyonlar genellikle antibiyotiklerle tedavi edilirler.

Bakteriyel Enfeksiyon Nedir?

Bakteriyel enfeksiyonlar, bakteri üremesi veya zehirlerin (toksinler) neden olduğu herhangi bir hastalık veya durumdur. Ciltte, bağırsaklarda (gastrointestinal yol), akciğerlerde, kalpte, beyinde, kanda veya vücudun herhangi bir yerinde zararlı bakteri bulunması nedeniyle hastalanılabilir.

Çevreden, enfekte bir kişi veya hayvandan, bir böcek ısırığından veya kontamine olmuş bir şeyden (gıda, su veya yüzeyler gibi) gelen zararlı bakteriler enfeksiyonlara neden olabilir. Normalde zararlı olmayan ancak vücutta olmaması gereken bir yere giren bakteriler de enfeksiyonlara yol açabilir.

Bakteri Nedir?

Bakteriler sadece tek bir hücreden oluşan ve hızla üreyebilen canlılardır. Toprakta veya suda, evlerimizdeki ve işyerlerimizdeki yüzeylerde olmak üzere çevremizde yaşayan milyonlarca bakteri vardır. Hatta ciltte ve vücudun içinde yaşayan milyonlarca bakteri vardır.

Çoğu bakteri zararlı değildir ve hatta birçoğu faydalıdır. Bunlar, yiyecekleri sindirmeye ve vücudu istila etmeye çalışan diğer zararlı bakteri türlerini öldürmeye yardımcı olabilirler. Ancak yararlı olanlar bile, olmamaları gereken yerde büyürlerse kişiye zarar verebilirler.

Bakteriyel Enfeksiyon ile Viral Enfeksiyon Arasındaki Fark Nedir?

Kendi kendine üreyebilen canlı, tek hücreli organizmalar bakteriyel enfeksiyonlara neden olur. Sadece birkaç bakteri türü insanlarda hastalığa yol açar.

Hücrelerden oluşmayan bir organizma viral enfeksiyonlara neden olur. Virüsler kendilerinden daha fazla kopya oluşturmak için her zaman insanlara veya diğer canlılara bulaşma ihtiyacı duyarlar.

Antibiyotikler çoğu bakteriyel enfeksiyonu tedavi edebilir ancak sadece birkaç viral enfeksiyonu tedavi eden ilaçlar vardır.

Bakteriyel Enfeksiyon Türleri Nelerdir?

Bakteriler, nasıl maruz kalındığına ve vücudun hangi bölümünü enfekte ettiğine bağlı olarak birçok enfeksiyon türüne neden olabilir. Bazı yaygın bakteriyel enfeksiyon türleri şunlardır:

• Gıda zehirlenmesi (gastroenterit).
• Bazı cilt, kulak veya sinüs enfeksiyonları.
• Cinsel yolla bulaşan bazı enfeksiyonlar (CYBE).
• Bakteriyel pnömoni.
• Çoğu idrar yolu enfeksiyonu.

Bakteriyel Enfeksiyonlara Örnekler Nelerdir?

Yaygın bakteriyel enfeksiyonlar şunları içerir:

• Campylobacter ve Salmonella enfeksiyonları, yaygın gıda zehirlenmesi türleri.
• Selülit, çıban ve impetigo, cilt enfeksiyonları.
• Kulak ve sinüs enfeksiyonları ve bazı zatürre türleri de dahil olmak üzere pnömokok hastalığı.
• Lyme hastalığı, keneler tarafından yayılan bir hastalık.
• Bakteriyel vajinozis, vajinadaki bakterilerin aşırı çoğalması.
• Chlamydia ve gonore, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar.
• Strep boğaz, çocuklarda sık görülen ve boğaz ağrısına neden olan bakteriyel bir enfeksiyon.
• diff, bağırsaklardaki bir enfeksiyon.
• coli, idrar yolu enfeksiyonunun yaygın bir nedeni.

Bakteriyel Bir Enfeksiyon Ciddi midir?

Genellikle ciddi olmayan veya antibiyotiklerle kolayca tedavi edilebilen birçok bakteriyel enfeksiyon vardır. İmpetigo ve çıban bunlara örnektir. Ancak kan, kalp, akciğerler veya beyin gibi vücudun derinliklerine ulaşan herhangi bir bakteriyel enfeksiyon hayatı tehdit edebilir.

Bakteriyel Enfeksiyonlar Nasıl Yayılır?

Bakteriyel enfeksiyonlar havadaki damlacıklar veya toz, doğrudan veya dolaylı temas, bir vektör (kene veya sivrisinek gibi) veya kontamine gıda veya su (araç) yoluyla yayılabilir.

• Hava veya Damlacık Yoluyla

Kirlenmiş toz veya su damlacıkları ya da mukus (balgam veya sümük gibi) gibi hava yoluyla bakteriyel enfeksiyonlara yakalanılabilir. Lejyoner hastalığı, boğmaca, tüberküloz, meningokok hastalığı ve strep boğazı bu şekilde yayılır.

• Temas

Enfekte cilt veya mukoza zarlarıyla doğrudan temas veya kontamine yüzeylerle dolaylı temas yoluyla bakteriyel enfeksiyonlara yakalanmak mümkündür. Temas yoluyla bulaşan bakteriyel hastalıklar arasında cilt enfeksiyonları ve gonore ve klamidya gibi bazı cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar yer alır.

• Vektör

Böceklerden (sivrisinek, kene veya pire gibi) kapılan enfeksiyonlar vektör kaynaklı olarak adlandırılır. Rocky Mountain benekli ateşi, Lyme hastalığı ve şigelloz vektörler aracılığıyla kapılabilir.

• Dolaylı

Dolaylı ya da “araçsal” genellikle su veya gıdadan hastalanıldığı anlamına gelir. Kontamine gıda veya sudaki E. coli, Campylobacter ve Salmonella bakterilerinden bağırsak (gastrointestinal) enfeksiyonlarına yakalanmak mümkündür.

Bakteriyel Hastalıklar Kimleri Etkiler?

Herkes bakteriyel bir hastalığa yakalanma riski altındadır ve çoğumuz hayatımızın bir noktasında buna yakalanırız. Aşağıdaki durumlarda enfeksiyon kapma riski daha yüksektir:

• Diyabet.
• Zayıflamış bir bağışıklık sistemi (HIV/AIDS, kanser, kanser tedavileri veya bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar nedeniyle).
• Açık bir yara.
• Yakın zamanda ameliyat olmuş olmak.

Bakteriyel Bir Enfeksiyon Vücudu Nasıl Etkiler?

Bakteriler ya çoğaldıklarında ya da hücrelere zarar veren zehirler (toksinler) salgıladıklarında vücuda zarar verebilirler. Sadece cildin yüzeyini veya mukoza zarlarını (boğaz veya bağırsaklar gibi) etkileyen enfeksiyonlar genellikle ciddi değildir ancak bazen bakteriler vücutta yayılabilir ve yaşamı tehdit eden hastalıklara neden olabilir. Bakteriler kana karışırsa, enfeksiyona karşı organ hasarına neden olan ve bazen ölümcül olabilen bir reaksiyon olan sepsise yol açabilir.

Bakteriyel Enfeksiyonun Yaygın Belirtileri Nelerdir?

Bakteriyel enfeksiyonların belirtileri vücudun neresinin enfekte olduğuna bağlı olarak değişir. Genellikle ciltte kızarıklık veya ağrıya neden olan cilt enfeksiyonları dışında, ana belirti genellikle ateştir. Bakteriyel enfeksiyonların yaygın belirtileri şunlardır:

• Ateş.
• Üşüme.
• Yorgunluk (bitkinlik).
• Baş ağrısı.

Ek belirtiler şunları içerebilir:

• Cilt: Kızarıklık, kabarcıklar, ülserler, şişmiş veya ağrılı cilt.
• Gastrointestinal sistem: İshal, mide ağrısı, bulantı ve kusma.
• Akciğerler: Öksürük, nefes darlığı, göğüs ağrısı ve balgam (balgam).
• Beynin dış yüzeyinde (menenjit): Boyun tutulması, bulantı veya kusma, ışığa karşı hassasiyet ve kafa karışıklığı.
• Kan dolaşımında (septisemi): Yüksek ateş, halsizlik, terleme ve düşük tansiyon.
• Kalp (endokardit): Yüksek ateş, göğüs ağrısı, gece terlemesi, nefes darlığı, öksürük, kas ve eklem ağrısı.
• İdrar yolları veya cinsel organlar: İşerken yanma veya ağrı, penisten veya vajinadan akıntı, artan işeme ihtiyacı ve ağrılı cinsel ilişki.

Bakteriyel Hastalıklara Ne Sebep Olur?

Birçok bakteri türü enfeksiyonlara neden olur. Genellikle bakteriler ağızdan, burundan, gözlerden veya ciltteki bir kesikten vücuda girdiğinde bakteriyel enfeksiyonlara yakalanılır. Bazen, normalde ciltte veya vücutta yaşayan bakteriler, olmamaları gereken yerlere (bir yaralanma gibi) girer ve çoğalırlar.

Bakteriyel Bir Enfeksiyona Nasıl Yakalanılır?

Bakteriyel enfeksiyonlara yakalanmanın yaygın yolları şunlardır:

• Kontamine yiyecek yiyerek veya su içerek.
• Pastörize edilmemiş süt ürünleri yiyerek veya içerek.
• Genellikle kötü bakterilerle savaşan iyi bakterileri öldürebilen antibiyotik kullanımı sebebiyle.
• Kirlenmiş yüzeylerden.
• Diğer insanlardan (öksürme veya yakın temas yoluyla).
• Akciğerlere kontamine su kaçması (aspire etme) nedeniyle.
• Oral, anal veya vajinal seks sırasında.
• Kirlenmiş toprak ile temas ederek.
• Enfekte bir kene, sivrisinek veya pirenin ısırmasıyla.
• Ameliyat veya entübasyon (boğazınıza tüp takılması) nedeniyle.

Bakteriyel Enfeksiyonlar Bulaşıcı mıdır?

Boğmaca, tüberküloz, strep boğaz, meningokok hastalığı, bakteriyel cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar ve MRSA dahil olmak üzere birçok bakteriyel enfeksiyon kişiden kişiye bulaşabilir. Yiyeceklerden, sivrisineklerden veya kenelerden alınan enfeksiyonlar genellikle bulaşıcı değildir.

Bakteriyel Enfeksiyonlar Nasıl Teşhis Edilir?

Bir doktor belirtileri dinleyerek, fiziki muayene yaparak (kalbi ve akciğerleri dinleyerek, karnı eliyle muayene ederek, cilde bakarak) ve bakterileri test etmek için örnekler alarak bakteriyel bir enfeksiyonu teşhis eder.

Doktor, akciğerlerde, beyinde veya başka bir iç organda bakteri olduğunu düşünüyorsa, enfeksiyon belirtilerini aramak için röntgen, ultrason, MR veya BT görüntülemesi isteyebilir.

Bakteriyel Enfeksiyonlar İçin Testler Nelerdir?

Doktor enfeksiyon belirtilerini (antikorlar veya antijenler) aramak için vücut sıvısı veya doku örneklerini bir laboratuvara gönderebilir. Bir laboratuvar teknisyeni örneklerden bakteri üretmeye çalışabilir. Alınabilecek örnek türleri şunları içerir:

• Deri veya etkilenen diğer dokular.
• Kan.
• Balgam.
• Beynin ve omuriliğin etrafındaki sıvı (BOS sıvısı).
• İdrar.
• Gözden gelen sıvı (salgılar).
• Dışkı.

Bakteriyel Enfeksiyonlar Nasıl Tedavi Edilir?

Tüm bakteriyel enfeksiyonların tedavi edilmesi gerekmez, bazıları kendiliğinden geçer. Tedaviye ihtiyaç duyulduğunda doktorlar antibiyotikler kullanır. Enfeksiyonun nerede olduğuna ve ne kadar ciddi olduğuna bağlı olarak antibiyotikler şu şekilde reçete edilebilir:

• Ağızdan alınan ilaçlar (haplar).
• Bir doktor muayenehanesinde veya hastanede doğrudan damar içine verilen ilaçlar.
• Merhem veya krem.
• Göz damlası.

Tedavinin Komplikasyonları ya da Yan Etkileri Nelerdir?

Bazen bazı antibiyotikler işe yaramaz ve bakterileri öldürmez ya da yavaşlatmaz (antibiyotik direnci). Bu nedenle doktorlar, antibiyotikleri ne zaman ve nasıl reçete edecekleri konusunda dikkatli davranırlar. Sadece hastaya yardımcı olacağını düşünüyorlarsa antibiyotik reçete ederler. Kişi kendini daha iyi hissetmeye başlasa bile, herhangi bir ilacı reçete edildiği şekilde tüm kür boyunca almak önemlidir.

Bakteriyel Enfeksiyonlar Nasıl Önlenebilir?

Çeşitli bakteriyel enfeksiyon türlerine yakalanma riskini azaltmanın yolları şunlardır:

• Aşı olmak: Tetanoz, boğmaca, difteri ve belirli menenjit türlerine (Neisseria meningitides), pnömoniye (Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae tip b) ve kan dolaşımı enfeksiyonlarına neden olan bakteriler dahil olmak üzere birçok bakteriyel hastalık için aşılar vardır.
• Doğru hijyen uygulamak: Bu, iyi el yıkama alışkanlıklarını sürdürmeyi, temiz ve kuru giysiler giymeyi ve kişisel eşyaları diğer insanlarla paylaşmamayı içerir.
• Yaraları temiz tutmak: Ciltteki yarıklar bakterilerin içeri girmesine izin verir. Ciltteki kesikler veya yaralar temizlenmeli ve kapatılmalıdır.
• Güvenli gıda alışkanlıkları uygulamak: Bu, yiyecekleri uygun şekilde saklamayı, et ve kümes hayvanlarını bakterileri öldürecek bir sıcaklığa kadar ısıtmayı ve yemeden önce meyve ve sebzeleri yıkamayı veya soymayı içerir.
• Her türlü cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanmak.
• Kendini böcek ısırıklarından korumak: Koruyucu giysiler giymek, böcek spreyi kullanmak ve dışarı çıktıktan sonra kendini ve evcil hayvanları kene açısından kontrol etmek.

Bakteriyel Bir Enfeksiyonu Olanları Neler Bekler?

Ne bekleneceği ne tür bir bakteriyel enfeksiyon geçirildiğine bağlıdır. Daha az ciddi bakteriyel enfeksiyonlar evde ilaçla tedavi edilebilir. Diğerleri hastanede kalmayı gerektirir ve kalıcı hasara neden olabilir. İç organlardaki veya kandaki bakteriyel enfeksiyonlar hayati tehlike oluşturabilir.

Bakteriyel Enfeksiyonların Komplikasyonları Nelerdir?

Vücudun içindeki bakteriyel enfeksiyonlar ciddi komplikasyonlara neden olabilir. En ciddi komplikasyon, organ hasarına neden olan bir enfeksiyona karşı hayatı tehdit eden bir reaksiyon olan sepsistir. Sepsis ölümcül olabilir.

Bakteriyel Enfeksiyonlar Ne Kadar Sürer?

Bakteriyel bir enfeksiyon için antibiyotik reçete edilirse, muhtemelen daha erken iyileşilecek olsa da genellikle bir veya iki hafta boyunca ilaçları almak gerekir. Tüm ilaçlar reçete edildiği şekilde alınmalıdır. Aksi takdirde bakterilerin tamamından kurtulmak mümkün olmayabilir.

Bakteriyel Enfeksiyonların Tedavisi Nedir?

Antibiyotikler genellikle bakteriyel enfeksiyonları tedavi eder. Bazen kendiliğinden geçerler veya antibiyotiksiz tedavi edilebilirler ancak en iyi tedavi yöntemi için her zaman bir sağlık uzmanına danışmak en iyisidir.

Ne Zaman Bir Doktoru Ziyaret Etmek Gerekir?

Bakteriyel enfeksiyon belirtileri olanlar, özellikle de bunlar birkaç günden uzun süredir varsa, bir doktora başvurmalıdır. Bir enfeksiyonu tedavi ediliyorsa ve belirtiler iyileşmiyorsa veya kötüleşiyorsa doktor ile iletişime geçilmelidir.

Acil Servise Ne Zaman Başvurulmalıdır?

Aşağıdakiler dahil olmak üzere ciddi bir enfeksiyon belirtileri olanlar en yakın acil servise gitmeli veya acil tıbbi yardım almalıdır:

• Yüksek ateş (39,4 santigrat derece ve üstü).
• Kafa karışıklığı veya diğer zihinsel değişiklikler.
• Menenjitin diğer belirtileriyle (baş ağrısı, bulantı, kusma) birlikte ense sertliği.
• Düşük kan basıncı.

Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?

• Buna ne sebep oldu ve gelecekte bundan nasıl kaçınabilirim?
• Bunun diğer insanlara yayılmasını nasıl önleyebilirim?
• İlaçlarımı nasıl kullanacağım?
• Daha iyi hissetmem ne kadar sürer?
• Sizi bir daha ne zaman ziyaret etmeliyim?
• Evde semptomlarıma yardımcı olmak için ne yapabilirim?

Bakteriler etrafımızda yaşar, hatta milyonlarcası üzerimizde veya içimizdedir. Besinleri sindirmemize yardımcı olurlar, bizi zararlı istilacılardan korurlar ve hatta lezzetli yiyecekler yapmamıza yardımcı olurlar. Ancak olmamaları gereken bir yerde olduklarında çok fazla hasara neden olabilirler. Bakteriyel enfeksiyonlar geçici bir sıkıntı olabilir ancak hayatı tehdit eden bir duruma da dönüşebilirler. Bakteriyel bir hastalığı yönetmenin en iyi yolunu bulmak için her zaman bir doktor ile iletişime geçilmelidir.