Ateş Neden Yükselir? Nasıl Düşürülür?

Ateş Neden Yükselir? Nasıl Düşürülür? başlıklı makalemizde konuya dair detayları anlatacağız. Ateş, vücut sıcaklığının normal ortalama sıcaklığından daha yüksek olmasıdır. Çoğu doktora göre ateşin 37.7-38 santigrat derece olması normaldir. Kişinin ateşi olduğunda, bu vücudun bir enfeksiyon veya hastalıkla savaşmak için verdiği normal tepkidir. Ateş genellikle ciddi bir endişe kaynağı değildir. Genellikle enfeksiyon geçtiğinde ateş de kaybolur.

Ateş Nedir?

Ateş, vücut sıcaklığın normalden daha yüksek olmasıdır. Ateşin kendisi bir hastalık değildir, daha ziyade çok çeşitli sağlık koşullarının bir belirtisidir. Vücut sıcaklığının normalin birkaç derece üzerine çıkması, genellikle bir enfeksiyonla mücadele etmek için bağışıklık sisteminin harekete geçtiğinin bir işareti olabilir. Ateş ayrıca bazı ilaçların ve aşıların bir yan etkisi de olabilir.

Kaç Derece Yüksek Ateş Olarak Kabul Edilir?

• Yaygın bilgi, "normal" vücut sıcaklığının 37 santigrat derece olduğunu belirtir ancak temel vücut sıcaklığı kişiden kişiye bir derece veya daha fazla değişebilir. Vücut sıcaklığı ayrıca dalgalanmalar da gösterir. Genellikle sabahları daha düşük ve akşamları daha yüksektir. Adet döngüsünün belirli noktalarında ve egzersiz yaparken daha yüksektir.
• Bebekler ve küçük çocuklar normalde büyük çocuklar ve yetişkinlerden biraz daha yüksek vücut sıcaklığına sahiptir. Bu nedenle bebeklerin ve küçük çocukların ateşi biraz daha yüksektir.
• Vücut sıcaklığı kişiye, günün saatine ve ölçüm yöntemine göre değiştiğinden hangi sıcaklığın yüksek ateş olduğuna dair kesin bir kılavuz yoktur. Ancak doktorlar genellikle ağızdan ölçüldüğünde normal ateşin 38 santigrat derece olduğunu söyler.
• Rektal ve kulak termometreleri tipik olarak oral termometrelerden yaklaşık 1 santigrat derece daha yüksek sıcaklıkları ölçer. Deri termometreleri (alın termometreleri gibi) tipik olarak ağızdan ölçülen termometrelerden yaklaşık 1 santigrat derece daha düşük sıcaklıkları ölçer.

Düşük Dereceli Ateş Nedir?

Düşük dereceli ateş, vücut sıcaklığının normalin biraz üzerinde olması anlamına gelir. Bu tür ateş, bağışıklık sisteminin hafifçe aktive olduğunun bir işareti olabilir. Standart bir düşük dereceli ateş aralığı yoktur. Ancak birçok doktor 37,5 santigrat derece ile 38,3 santigrat derece arasındaki bir vücut sıcaklığını düşük dereceli ateş olarak kabul eder.

Ateş Belirtileri Nelerdir?

Yüksek ateşe aşağıdaki belirtiler eşlik edebilir:

• Üşüme, soğuk hissetme ve titreme.
• Vücut ağrıları ve baş ağrıları.
• Yorgunluk (bitkinlik).
• Sürekli terleme.
• Kızarmış ten veya sıcak cilt.
• Daha hızlı kalp atışları.

Bebeklerde ve çocuklarda görülen ek ateş belirtileri aşağıdakileri içerebilir:

• İştahsızlık, iyi yememek ve içmemek.
• Kulak ağrısı veya kulakları çekiştirme.
• Yüksek perdeden ağlama.
• Huysuzluk.
• Solgunluk veya kızarıklık.
• Aşırı susama.
• İdrar yapma düzeninde azalma.

Yüksek Ateşin En Yaygın Nedenleri Nelerdir?

Ateşin birçok nedeni vardır ve ateş hemen hemen her hastalığın belirtisi olabilir.

Ateşe neden olan yaygın durumlar şunlardır:

• Bakteriyel enfeksiyonlar.
• Grip (influenza) veya COVID-19 gibi viral enfeksiyonlar.
• Gastrointestinal enfeksiyonlar.
• İdrar yolu enfeksiyonları.
• Cilt enfeksiyonları.

Ayrıca aşağıdakiler nedeniyle de kişinin ateşi çıkabilir:

• Bazı ilaçlara karşı reaksiyon.
• Aşılar.
• Otoimmün bozukluklar.
• Kanser.

Alerjiler Ateşe Neden Olabilir mi?

Alerjiler; hapşırma, burun akıntısı ve gözlerde sulanma gibi soğuk algınlığı benzeri semptomlara neden olabilir ancak genel olarak ateşe neden olmazlar. Adına rağmen saman nezlesi de (alerjik rinit olarak da adlandırılır) ateşe neden olmaz.

Vücut Isısını Ölçmenin En İyi Yolu Nedir?

Ateşi vücudun birkaç farklı bölgesinden ölçmek mümkündür. En yaygın bölge ağızdır (oral sıcaklık). Diğer bölgeler arasında kulak (timpanik membran), alın (temporal arter) ve koltuk altı (aksiller) yer alır. En doğru ölçüm yapılan yer rektum, en az doğru ölçüm yapılan yer ise koltuk altıdır. Ateşi ölçmenin en iyi yolu dijital bir termometredir. Cam termometreler cıva içerir ve doktorlar artık bunları önermemektedir.

Yüksek Ateş Evde Nasıl Düşürülebilir?

Kişinin ateşi hafifse (38,3 santigrat dereceden az) genellikle ilaçla tedaviye ihtiyaç yoktur. Bol sıvı alınmalı ve bol bol dinlenilmelidir. Ilık bir banyo yapmak (yaklaşık 36,7 santigrat derece) vücut sıcaklığını düşürmeye yardımcı olabilir. Dehidrasyon belirtilerine ve diğer kötüleşen semptomlara dikkat edilmelidir. Kişi kendini rahatsız hissediyorsa ve ateşi 38,3 santigrat dereceden yüksekse, ateşi düşürmek denenebilir. Ateşten kurtulmanın en yaygın yolu asetaminofen ve ibuprofen, naproksen ve aspirin gibi nonsteroid antienflamatuar ilaçlar gibi reçetesiz satılan ilaçları kullanmaktır. Aspirin, 17 yaşın altındaki çocuklara verilmemelidir. Çocuklarda aspirin, bazen ölümcül bir hastalık olan Reye sendromuna neden olabilir.

İbuprofen Ateşi Düşürür mü?

Ateşi düşürmek için ibuprofen gibi nonsteroidal antienflamatuvar ilaçlar alınabilir.

Ateş Ne Kadar Sürer?

Ateşin nedeni, ne kadar süreceğini de belirler. Genel olarak ateşin nedeni bir enfeksiyon ise üç ila dört gün içinde geçmesi gerekir. Ateş bundan daha uzun sürerse veya solunum değişiklikleri ile birlikte gelirse bir doktor ile iletişime geçilmelidir.

Ateş Önlenebilir mi?

Bazı ateşler, onlara neden olan hastalıklardan ve enfeksiyonlardan kaçınarak önlenebilir. Bazen çocuklar aşı olduktan sonra ateşlenirler. Aşıdan hemen önce veya sonra çocuğa asetaminofen vererek bu tür ateşlenmeler önlenebilir ancak çoğu ateşi önlemek mümkün değildir. Bunlar genellikle vücudun yapması gerekeni yaptığının bir işaretidir.

Ateş Ne Zaman Bir Sağlık Kuruluşu Tarafından Tedavi Edilmelidir?

Yetişkinlerde 39,5 santigrat derecenin altındaki ateşler genellikle tehlikeli değildir ve endişe nedeni olmazlar. Ateş bu seviyenin üzerine çıkarsa, tedavi için bir doktorla görüşülmelidir.

Çocuklarda aşağıdaki durumlarda çocuğun doktoru ile iletişime geçilmelidir:

• Ateşleri beş günden fazla sürerse.
• Ateşleri 40 santigrat dereceden daha yüksekse.
• İbuprofen veya asetaminofen gibi ilaçlar ateşi düşürmüyorsa.
• Normal davranmadıklarından endişeleniliyorsa
• Nefes alma veya idrar yapma sorunları varsa.

Ne Zaman Acil Servise Başvurmak Gerekir?

Kişinin aşağıdaki belirtilerden herhangi biriyle birlikte ateşi varsa, en yakın acil servise gitmeli veya acil çağrı merkezini aramalıdır. Bunlar, ciddi veya hayatı tehdit eden bir hastalığın belirtisi olabilir.

• Karında (abdomen) ağrı veya hassasiyet.
• Mide bulantısı veya kusma.
• Şiddetli baş ağrısı.
• Boyun sertliği.
• Işığın gözleri tahriş etmesi (fotofobi).
• Konvülsiyonlar veya nöbetler.
• Nefes almada güçlük.
• Garip davranışlar ve/veya konuşmada değişimler.
• Kafa karışıklığı veya sinirlilik.
• Uyanma güçlüğü veya aşırı uyku hali.
• Ateş döküntüsü (cildin altında küçük kanama lekeleri).

Çocuklar Ne Zaman Acile Servise Götürülmelidir?

Bebeğin ateşi varsa ve 3 aylıktan küçükse, hemen acil servise götürülmelidir. Bebeklerin bağışıklık sistemi henüz tam olarak gelişmemiştir ve bebek ciddi bir enfeksiyon geçiriyor olabilir. Çocukta aşağıdaki belirtilerden herhangi biriyle birlikte ateş varsa, en yakın acil servise gidilmeli veya acil çağrı merkezi aramalıdır.

• Aşırı halsizlik veya uyuşukluk.
• İştahsızlık.
• Aşırı salya akması veya yutma güçlüğü.
• Sürekli ağlama.
• Boyun sertliği.
• Ateş döküntüsü.
• Nefes almada güçlük.
• Şiddetli karın ağrısı.
• Kızarıklık veya şişlik.
• Dehidrasyon (çok fazla sıvı içmemek).
• İdrara çıkmada azalma.

Ateşi Tedavi Etmemenin Olası Komplikasyonları veya Riskleri Nelerdir?

Tedavi edilmeyen 41 santigrat derecenin üzerindeki ateş tehlikeli olabilir. Vücut sıcaklığı bu seviyeye ulaşırsa, organlar arızalanmaya başlayacak ve sonunda iflas edecektir. Orta dereceli ateşler bile akciğer veya kalp rahatsızlığı olan yetişkinler için tehlikeli olabilir çünkü ateş solunum hızının ve kalp atış hızının artmasına neden olur. Ateş ayrıca demans hastalarının ruhsal durumunu da kötüleştirebilir.

Tekrarlayan Ateş Nedir?

Tekrarlayan ateş, belirli bir süre boyunca birçok kez tekrarlayan ateştir. Doktorlar bu ateşleri epizodik olarak adlandırır çünkü bunlar gelip giderler. Ateş birkaç gün sürer ve sonra bir süreliğine kaybolur. Çocuklar ateşler arasında sağlıklıdır ve normal davranır. Tekrarlayan ateşler en sık 5 yaşın altındaki küçük çocukları etkiler. Bunlar, periyodik ateş sendromları adı verilen bir dizi hastalığın ana semptomlarından biridir.

Ateşli Nöbet Nedir?

Bazı çocuklarda ateşin febril nöbet (ateşli havale) adı verilen bir yan etkisi vardır. Bu durum 5 yaşın altındaki çocukların %2 ila %4'ünde görülür. Bazı nöbetler sarsıntı hareketlerine neden olur veya çocuk bayılmış gibi görünebilir. Bu durumda çocuk yan yatırılmalı ve ağzına bir şey koyulmamalıdır. Nöbet beş dakikadan uzun sürerse ve/veya çocuğun dudakları maviye dönerse acil çağrı merkezi aranmalıdır. Nöbet beş dakikadan kısa sürerse doktor bilgilendirilmeli ve tıbbi yardım alınmalıdır.

Ateşli Rüya Nedir?

Ateşli rüyalar, vücut sıcaklığı normalden daha fazla yükseldiğinde görülebilecek canlı, tuhaf veya nahoş rüyalardır. Araştırmacılar ateşli rüyaların nedenini tam olarak bilmemektedir ancak bazı bilim insanları, ateşin beynin "aşırı ısınmasına" neden olduğunu, bilişsel işlemleri etkilediğini ve bunun da tipik rüyalardan daha garip rüyalarla sonuçlandığını düşünmektedir. Ateş ayrıca REM uyku döngüsünü kesintiye uğratabilir ve bu da olağandışı rüyalara yol açabilir.

Ateş rahatsız edici olsa da genellikle vücudun düzgün çalıştığının ve bağışıklık sisteminin harekete geçtiğinin bir işaretidir. Düşük ateşleri tedavi etmeye gerek yoktur ancak ateş geçene kadar reçetesiz satılan ağrı kesiciler alınabilir. Kişinin kendisinin veya çocuğunun ateşi yükselirse veya ateşi birkaç gün içinde geçmezse bir doktorla iletişime geçilmelidir. Ateşe çoğunlukla enfeksiyonlar neden olsa da ateş, kontrol ettirmek istenebilecek altta yatan başka durumların bir belirtisi de olabilir.