El Parmağı Kırıkları Neden Olur? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

El Parmağı Kırıkları Neden Olur? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. El parmağı kırıkları yaygın görülen kemik kırıklarıdır. Yaralanmalar veya zayıflamış kemikler nedeniyle oluşur. Doktor, bir parmak kırığını teşhis etmek için röntgen kullanacaktır. Tedaviler genellikle atel veya daha ciddi kırıklar için ameliyatı içerir. Kırık parmaklar tedavi ve rehabilitasyon sonrası genellikle sorunsuz bir şekilde iyileşir.

El Parmağı Kırığı Nedir?

Kişiler genellikle kazalar veya zayıflamış kemikler nedeniyle parmaklarını kırar. Parmak yapısını oluşturan küçük kemiklere falanjlar denir. Her parmak üç falanja sahipken, başparmak iki falanja sahiptir. Bu kemiklerden herhangi biri kırılabilir. Kırıklar, parmak kemiklerinin birleştiği eklemlerde, yani boğumlarda da olabilir.

Parmak kırığından kaynaklanan ağrıyı kısa bir süre için buz, ağrı kesiciler, yükseltme ve immobilizasyon ile hafifletmek mümkündür ancak mümkün olan en kısa sürede bir doktora görünmek ve bir röntgen çektirmek gerekir. Kırığın türüne ve ciddiyetine bağlı olarak, doktor parmağı sabitlemek için atel veya kırığı onarmak için ameliyat önerebilir. Ayrıca kırığı daha iyi bir pozisyona getirmek için redüksiyon adı verilen işlem de önerilebilir.

El Parmağı Kırıklarının Belirtileri Nelerdir?

El parmağı kırılırsa, ağrı muhtemelen fark edilecek ilk belirtidir. Parmak ayrıca garip şekilli veya hizadan çıkmış görünebilir. Diğer kırık parmak belirtileri şunlar olabilir:

• Morarma.
• Şekil bozukluğu.
• Parmağı bükmede veya hareket ettirmede sorunlar.
• Kızarıklık.
• Sertlik.
• Şişlik.
• Hassasiyet.

Parmaklar kırık olsa bile hareket ettirilebilir ancak hareket ettirmek genellikle ağrıya neden olur. Bazen ağrı hafif, bazen ise şiddetli olabilir.

Ağrıya dayanılabilse bile doktora başvurulmalıdır. Tedaviye ne kadar erken başlanırsa, başarılı tedavi şansı o kadar artar. Uyuşma veya parmakları hareket ettirmede zorluk gibi bazı belirtiler, hasarı sınırlamak için mümkün olan en kısa sürede doktora başvurulması gerektiğini gösterir. Kemik cildi delerse (açık kırık), komplikasyonları önlemek ve tedaviye başlamak için hemen bakım alınmalıdır.

El Parmağı Kırıklarının Sebepleri Nelerdir?

El parmağı kırıklarının çoğu yaralanmalardan kaynaklanır. Parmak ve başparmak kırıklarına yol açan en yaygın durumlar şunlardır:

• Hızlı hareket eden bir nesnenin, örneğin bir beyzbol topunun ele çarpması.
• Düşmeyi engellemek için elin uzatılması sonucu elin üzerine düşülmesi.
• Parmak veya başparmağın bir çekmeceye veya kapıya sıkışması.
• Parmağa etki eden travma, örneğin bir araba kazası.
• Matkap, elektrikli testere veya çekiç gibi aletlerin kullanımı.

Parmak Kırıkları İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Kalsiyum eksikliği veya zayıflamış kemikleri olan kişiler, parmak kırıkları açısından daha yüksek risk altındadır. Kırıklar şu nedenlerle de daha olasıdır:

• Enfeksiyon.
• Kalsiyum eksikliği veya D vitamini eksikliği.
• Metabolik kemik hastalığı.
• Yetersiz beslenme.
• Osteomalasi.
• Osteoporoz veya osteopeni.

Parmak Kırıkları Nasıl Teşhis Edilir?

Kırık parmağı teşhis etmek için doktor, kişiyi muayene edecek ve belirtilerini soracaktır. Doktor, yaralı parmağın şunları yapıp yapmadığını kontrol edebilir:

• Yanlış yöne doğru eğilme.
• Diğer parmaklardan daha kısa görünme.
• Diğer parmaklarla çakışma (rotasyon veya makaslama).

Ardından doktor, bir kırığı doğrulamak ve parmak burkulması gibi diğer durumları elemek için parmak veya el röntgeni isteyecektir.

Parmak Kırıkları Nasıl Tedavi Edilir?

Parmak kırığı tedavisi, kırığın konumuna ve ciddiyetine, ayrıca kırığın yer değiştirmiş (hizadan çıkmış) veya yer değiştirmemiş (hizalı) olmasına bağlıdır.

Yer değiştirmemiş bir kırık varsa, doktor yaralı parmağı atelle sabitleyebilir veya yanındaki parmağa bantlayabilir (komşu bantlama). Atel, parmağı düz tutar ve iyileşirken korur. Kırık parmak iyileşirken genellikle birkaç hafta atel takılır. Sonrasındaki birkaç hafta boyunca yorucu aktivitelerden kaçınılması gerekir ancak bu noktada parmağı hareket ettirmek genellikle sertliği önlemek için çok önemlidir. Doktor, hareketi geri kazanmaya yardımcı olmak için fizik tedavi de isteyebilir.

Kişi yer değiştirmiş bir kırık varsa, doktor kırık parçalarını redükte edip hizaya getirdikten sonra parmağı atelle sabitleyebilir. Doktorlar genellikle bu işlemi lokal anestezi altında yapar. Genellikle parmak tabanındaki sinirlere uyuşturucu bir solüsyon enjekte edilir (diş hekiminde olduğu gibi) ve ardından kemikler doğru pozisyona getirilir.

El Parmağı Kırıkları Ne Zaman Ameliyat Gerektirir?

Parmak kırığı için ameliyat gerekip gerekmediği şu durumların var olup olmamasıyla ilgilidir:

• Eklemle ilgili bir yaralanma.
• Serbest kemik parçaları.
• Çoklu kırıklar.
• Tendon veya bağ hasarı.
• Atelin destekleyemediği kararsız kırıklar.

Parmak cerrahisi sırasında cerrah, kemikleri bir arada tutmak için vidalar, küçük plakalar, pimler veya teller kullanır. Bazen bu donanımlar geçicidir (pimler veya teller). Diğer durumlarda kalıcıdırlar ve yalnızca sorun çıkarmaları durumunda çıkarılırlar.

Parmak Kırıklarına Ne Zaman Müdahale Etmek Gerekir?

Mümkünse en geç yaralanmadan sonraki bir hafta içinde tedavi için doktora başvurulmalıdır. Daha uzun süre beklenirse, bu tedavi ve iyileşmeyi etkileyebilir. Bir süre sonra, doktor kemikleri mevcut hizalarında iyileşmeye bırakmaya karar verebilir veya herhangi bir deformiteyi düzeltmek için ameliyata başvurmak zorunda kalabilir.

Parmak Kırıklarının İyileşmesi Ne Kadar Sürer?

Parmak kırıklarının iyileşme süresi birkaç haftadan bir yıla kadar değişir. İyileşme süresi, yaralanmanın boyutuna ve tedaviye bağlıdır. Doktor, elin ne zaman güvenli bir şekilde kullanılabileceğini bildirecektir.

Her gün, genellikle uzman bir el terapistinin rehberliğinde rehabilitasyon egzersizleri yapılması gerekebilir. Bu egzersizler şişlik ve sertliği azaltmaya yardımcı olur ve en iyi sonucu almayı sağlar.

Doktora Ne Zaman Başvurulmalıdır?

Bir parmak kırığına sahip olunduğundan şüpheleniliyorsa hemen bakım aranmalıdır. Böyle bir durumda hastanenin acil servisi ziyaret edilebilir.

Parmak Kırıklarının Seyri Nasıldır?

Seyir, kişinin yaşına ve genel sağlığına, ayrıca kırığın türüne ve ciddiyetine bağlı olarak değişir. Parmak kırıkları genellikle tedavi sonrası oldukça iyi iyileşir ancak hareketi geri kazanmak için fizik tedavi gerekebilir. Fizik tedavi, başarılı bir sonuç için kritik öneme sahiptir.

Parmak kırılması gibi bir yaralanma küçük görünebilir ancak bu önemsiz olduğu anlamına gelmez. Tıbbi tedavi gerekip gerekmediğinden emin olunmasa bile mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Küçük bir yaralanma bile doktora gitmeyi gerektirir. Doktor, yaralanmanın boyutunu ve ne tür bir tedaviye ihtiyaç duyulduğunu belirlemeye yardımcı olabilir. Parmak kırıkları evde kendi başına tedavi edilmeye çalışılmamalıdır.