Lenfosit Nedir? Ne İşe Yarar? Düşüklüğü ve Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

  • Ana Sayfa
  • Lenfosit Nedir? Ne İşe Yarar? Düşüklüğü ve Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Lenfosit Nedir? Ne İşe Yarar? Düşüklüğü ve Yüksekliği Ne Anlama Gelir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Lenfositler bir tür beyaz kan hücresidir. Vücudun bağışıklık sisteminin kanserle ve yabancı virüs ve bakterilerle savaşmasına yardımcı olurlar. Lenfosit sayımı normal bir kan testi sırasında yapılabilir. Lenfosit seviyeleri yaşa, ırka, cinsiyete, rakıma ve yaşam tarzına bağlı olarak değişir.

Lenfositler Nedir?

Lenfositler bir tür beyaz kan hücresidir. Vücudun hastalık ve enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olan bağışıklık sisteminde önemli bir rol oynarlar. Bağışıklık sistemi, bağışıklık hücreleri, lenf düğümleri, lenf dokusu ve lenfatik organlardan oluşan karmaşık bir ağdan oluşur. Lenfositler bir tür bağışıklık hücresidir. İki ana lenfosit türü vardır:

  • T lenfositleri (T hücreleri): T hücreleri vücudun bağışıklık sistemi tepkisini kontrol eder ve doğrudan enfekte hücrelere ve tümör hücrelerine saldırır ve onları öldürür.
  • B lenfositleri (B hücreleri): B hücreleri antikor üretir. Antikorlar virüsleri, bakterileri ve diğer yabancı istilacıları hedef alan proteinlerdir.

Lenfositler Ne İşe Yarar?

Lenfositler vücudun bağışıklık sisteminin kanserle ve yabancı virüs ve bakterilerle (antijenler) savaşmasına yardımcı olur. Lenfositler bağışıklık sisteminin temas ettiği her antijeni hatırlamasına yardımcı olur. Bir karşılaşmadan sonra bazı lenfositler hafıza hücrelerine dönüşür. Hafıza hücreleri bir antijenle tekrar karşılaştığında onu tanır ve hızla yanıt verir. Bu nedenle kızamık veya suçiçeği gibi enfeksiyonlara birden fazla kez yakalanılmaz. Aşı olmanın bazı hastalıkları önleyebilmesinin nedeni de budur.

T Hücreleri ve B Hücreleri Nasıl Çalışır?

T hücreleri ve B hücreleri birlikte çalışır. Her birinin bağışıklık sisteminde farklı rolleri vardır.

T hücreleri enfekte hücrelerin öldürülmesine yardımcı olur ve vücudun yabancı maddelere karşı bağışıklık tepkisini kontrol eder. T hücrelerinin çoğu aktive olmak için başka bir bağışıklık hücresinin yardımına ihtiyaç duyar. T hücreleri aktive olduktan sonra çoğalır ve farklı T hücresi tiplerine dönüşürler. Bu tipler şunları içerir:

  • Sitotoksik (katil) T hücreleri: Sitotoksik T hücreleri enfekte veya anormal hücrelerdeki antijenlere bağlanır. Daha sonra hücre zarlarında delikler açarak ve hücrelerin içine enzimler yerleştirerek enfekte hücreleri öldürürler.
  • Yardımcı T hücreleri: Yardımcı T hücreleri diğer bağışıklık hücrelerine yardımcı olur. Bazı yardımcı T hücreleri B hücrelerinin yabancı istilacılara karşı antikor yapmasına yardımcı olur. Diğerleri sitotoksik T hücrelerini aktive etmeye de yardımcı ederler.
  • Düzenleyici (baskılayıcı) T hücreleri: Düzenleyici T hücreleri, bağışıklık sisteminin bir saldırıya verdiği yanıtı sonlandırmaya yardımcı olan maddeler üretir. Bazen de zararlı tepkilerin oluşmasını önlerler.

B hücrelerinin yüzeylerinde antijenlerin bağlandığı reseptörler bulunur. B hücreleri farklı antijenleri tanımayı öğrenir ve her birine saldırmak için özel antikorlar üretir. B hücreleri antijenlere iki şekilde yanıt verir:

  • Birincil bağışıklık yanıtı: Bir antijen bir reseptöre bağlandığında, B hücreleri uyarılır. Bazı B hücreleri hafıza hücrelerine dönüşür. Diğer B hücreleri plazma hücrelerine dönüşür. Plazma hücreleri, kendisini uyaran belirli bir antijene özgü bir antikor yapar. Bu spesifik antikorun yeterli miktarda üretilmesi birkaç gün sürebilir.
  • İkincil bağışıklık yanıtı: B hücreleri o antijenle tekrar karşılaşırsa, hafıza hücreleri onu hatırlar ve çoğalır. Plazma hücrelerine dönüşürler ve hızla doğru antikoru üretirler.

Lenfositler Nerede Bulunur?

Lenfositler kemik iliğinde gelişir. Daha sonra olgunlaşır ve kan dolaşımına karışırlar. Olgun lenfositler kanda ve lenfatik sistemin tüm bölümlerinde bulunur. Bazı lenfositler timüs bezine gider. Bu lenfositler T hücrelerine dönüşür. Diğer lenfositler lenf düğümlerine ve organlara gider. Bu lenfositler B hücrelerine dönüşür.

Lenfositler Neye Benzer?

Lenfositler kırmızı kan hücrelerinden daha büyüktür ancak yine de mikroskobiktirler. Her küçük lenfositin merkezinde büyük bir çekirdek bulunur. Çekirdek koyu mor renktedir. Çevresindeki jöle benzeri sıvı (sitoplazma) morumsu renktedir.

Normal Lenfosit Aralığı Nedir?

Lenfosit seviyeleri yaş, ırka, cinsiyete, rakıma ve yaşam tarzına bağlı olarak değişir. Yetişkinlerde normal lenfosit aralığı her 1 mikrolitre kanda 1.000 ila 4.800 lenfosittir. Çocuklarda ise normal lenfosit aralığı her 1 mikrolitre kanda 3.000 ila 9.500 lenfosittir. Beyaz kan hücrelerinizin yaklaşık %20 ila %40'ı lenfosittir.

Yüksek Lenfosit Seviyesi Ne Anlama Gelir?

Kandaki yüksek lenfosit seviyelerine lenfositoz denir. Lenfositoz genellikle bir enfeksiyon veya hastalıktan kaynaklanır. Vücut bazen enfeksiyonlar ve hastalıklarla savaşmaya yardımcı olmak için fazladan lenfosit üretir. Ancak aşağıdakiler gibi daha ciddi bir durum da yüksek lenfosit sayısına neden olabilir:

  • Hepatit.
  • Sifiliz.
  • Mononükleoz.
  • Tüberküloz.
  • HIV ve AIDS.
  • Az çalışan tiroid (hipotiroidizm).
  • Boğmaca, toksoplazmoz veya sitomegalovirüs gibi enfeksiyonlar.
  • Lenfoma veya lösemi gibi kan kanserleri.

Düşük Lenfosit Seviyesi Ne Anlama Gelir?

Kanınızdaki düşük lenfosit seviyelerine lenfositopeni (veya lenfopeni) denir. Grip veya diğer hafif enfeksiyonlar lenfositopeniye neden olabilir ancak bu, aşağıdakiler de dahil olmak üzere daha ciddi bir hastalık veya durumdan da kaynaklanabilir:

  • HIV veya AIDS.
  • Tüberküloz veya tifo.
  • Viral hepatit.
  • Hodgkin hastalığı gibi kan hastalıkları
  • Lupus gibi otoimmün hastalıklar.
  • Ağır kombine immün yetmezlik (SCID), ataksi-telanjiektazi, DiGeorge sendromu ve Wiskott-Aldrich sendromu gibi nadir kalıtsal durumlar.
  • Radyasyon veya kemoterapi tedavileri.

Lenfositleri Kontrol Etmek İçin Yaygın Testler Nelerdir?

Kandaki lenfosit sayısını söyleyebilecek birkaç kan testi vardır. Bu testler şunları içerir:

  • Mutlak lenfosit sayısı: Mutlak lenfosit sayımı tam kan sayımının bir parçasıdır. Mutlak lenfosit sayımı hücre sayısını yüzde olarak değil mutlak sayı olarak söyler. Mutlak lenfosit sayımını elde etmek için toplam beyaz kan hücresi sayısı, beyaz kan hücrelerinin lenfosit olan yüzdesiyle çarpılır.
  • Akış sitometrisi: Akış sitometrisi ile kan özel bir laboratuvarda işlenir. Bir teknisyen kanı bir sıvı içinde süspanse eder ve akış sitometresi adı verilen bir lazer cihazından geçirir. Lazerin ışığı kan hücrelerini farklı hücre türlerini görmeyi ve saymayı kolaylaştıran desenlere dağıtır.

Lenfosit Hastalıklarının Yaygın Belirtileri Nelerdir?

Lenfositoz ve lenfositopeni tek başına genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz. Ancak bir kan hastalığı veya kanser yüksek lenfosit sayısına neden oluyorsa, hastalıkla ilişkili semptomlar olabilir. Bu belirtiler şunları içerebilir:

  • Şişmiş lenf düğümleri.
  • Gece terlemeleri.
  • Ateş.
  • Karın ağrısı.
  • İştah kaybı.
  • Nefes darlığı.

Lenfositler bir tür beyaz kan hücresidir. Vücudun hastalıklar ve enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olan bağışıklık sisteminin bir parçasıdırlar. Lenfosit sayısı normal bir kan testi sırasında ölçülebilir. Lenfosit sayısı ortalamadan yüksek veya düşükse, bunun ne anlama geldiği konusunda endişelenmek normaldir. Çoğu zaman, yüksek veya düşük bir sayı vücudun bir enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olduğu anlamına gelir. Lenfosit sayısı konusunda endişesi olanlar, altta yatan nedeni belirleyebilmesi ve değerleri normale döndürmesi için bir doktor ile görüşmelidir.