Atetoid Serebral Palsi Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Atetoid Serebral Palsi Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Atetoid serebral palsi, ikinci en yaygın serebral palsi türüdür. Hareket ve koordinasyonu etkiler. Ana belirti istemsiz kas hareketleridir. Beyindeki bazal gangliyonların hasar görmesi bu duruma neden olur. Genellikle diğer serebral palsi türlerinden daha şiddetlidir.

Atetoid Serebral Palsi Nedir?

Atetoid serebral palsi, istemsiz ve kontrol edilemeyen kas hareketlerine (diskinezi) neden olan bir hareket durumudur. Serebral palsinin en yaygın ikinci türüdür. Serebral palsi nörolojik bir durumdur, yani başka bir deyişle beyni ve sinirleri etkiler. Hareket ve koordinasyon sorunlarına yol açar.

Atetoid serebral palsi çocuğun hareketlerini diğer türlere göre daha ciddi şekilde etkiler. Sonuç olarak, beklenen yaşam süresinin kısalmasına yol açabilir. Doktorlar atetoid serebral palsiden diskinetik serebral palsi olarak da bahsedebilir.

Atetoid Serebral Palsi Ne Kadar Yaygındır?

Dünya genelinde tahminen her 1.000 çocuktan 1 ila 4'üne serebral palsi teşhisi konulmaktadır. Serebral palsi teşhisi konan kişilerin yaklaşık %12 ila %14'ünde atetoid serebral palsi vardır. Bu da her 10.000 kişide yaklaşık 1 ila 3 kişiye serebral palsi teşhisi konulduğu anlamına gelir.

Atetoid Serebral Palsinin Belirtileri Nelerdir?

Atetoid serebral palsinin belirtileri arasında aşağıdakiler gibi istemsiz hareketler yer alır:

• Bükülme ve dönme.
• Kıvrılma veya kıvranma.
• Seğirme veya ani sarsıntılar.
• Tekrarlanan hareketler.

Bu hareketler aşağıdakilere neden olabilir:

• Ağrı.
• Kötü duruş.
• Salya akması.
• Koordinasyon eksikliği.

Atetoid Serebral Palsi İşaretleri Nelerdir?

Çocuklarda atetoid serebral palsi işaretleri şunları içerebilir:

• Sırt üstü yatarken kolları ve bacakları tekrar tekrar bükmek ve germek.
• Gecikmiş gelişimsel kilometre taşları (yürüme veya emekleme gibi).
• Sık sık bükülme ve dönme, özellikle de başını çevirme.

Atetoid Benzeri Hareketler Nelerdir?

İstemsiz atetoid hareketlerin kalıpları için tıbbi terimler şunlardır:

• Distoni: Bükülme hareketleri.
• Kore/Kora: Dans benzeri, hızlı ve tekrarlayan hareketler.
• Atetoz: Yavaş, kıvrılma hareketleri.

Atetoid Serebral Palsiye Ne Sebep Olur?

Bazal gangliyonları ve talamus bölgesini (çocuğun beyninin ortasında, derinlerde) etkileyen bir beyin hasarı atetoid serebral palsiye neden olur. Bazal gangliyonlar, çocuğun beyninin hareketi düzenleyen kısmı ile omurilik arasındaki mesajların iletilmesinden sorumludur.

Bu bölgede hamilelik sırasında, doğum sırasında veya doğumdan kısa bir süre sonra bebekte aşağıdakiler meydana gelirse bir yaralanma oluşabilir:

• Kanama.
• İnme.
• Beyne kan veya oksijen gitmemesi (perinatal asfiksi).
• Kanda çok fazla bilirubin bulunması (hiperbilirubinemi, kernikterus).

Atetoid Serebral Palsi İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Doğum yapan bir ebeveyn aşağıdaki durumları yaşadıysa serebral palsili bir çocuğa sahip olma riski daha yüksek olabilir:

• Gebelik komplikasyonları (uterus rüptürü gibi).
• Rahim içinde çoklu bebekler (ikizler, üçüzler).
• Kısırlık tedavileri.
• Kimyasal maruziyet (deniz ürünlerinde bulunan metil cıva gibi).

Aşağıdakileri yaşayan bir bebekte atetoid serebral palsi gelişme riski daha yüksektir:

• Düşük doğum ağırlığı.
• Sarılık.
• Enfeksiyon (sitomegalovirüs veya CMV gibi).

Atetoid Serebral Palsinin Komplikasyonları Nelerdir?

Atetoid serebral palsi komplikasyonları şunları içerebilir:

• Bilişsel gelişim ile ilgili sorunlar (zihinsel engellilik).
• Epilepsi.
• Konuşma ve dil zorlukları.
• İşitme veya görme kaybı.
• Ortopedik (kemik) malformasyonlar veya çocuğun kas-iskelet sistemini etkileyen durumlar.
• Uyku bozuklukları.
• Depresyon gibi ruh sağlığı sorunları.
• Boyutlarına ve yaşlarına göre beklenenden daha hafif olma.
• Aspirasyon (solunum yetmezliği).

Bu komplikasyonlardan bazıları hayatı tehdit edici olabilir.

Atetoid Serebral Palsi Nasıl Teşhis Edilir?

Doktor, çocukluk döneminde serebral palsi teşhisi koyacaktır. Bu, fiziki muayene ve testlerden sonra gerçekleşir. Çocuğun doktoru ebeveynlerine ya da bakıcısına, fark ettikleri belirtiler, çocuğun yaşadığı semptomlar ve çocuğun yaşına göre gelişimsel kilometre taşlarını karşılayıp karşılamadığı hakkında sorular sorabilir. Fiziki muayene sırasında çocuğun motor becerilerini ve koordinasyonunu da gözden geçireceklerdir.

Hangi Testler Atetoid Serebral Palsiyi Teşhis Eder?

Manyetik rezonans görüntüleme (MR) testi gibi görüntüleme testleri beyindeki hasar alanlarını arar. Kan testleri, çocuğun doktorunun benzer semptomlara sahip durumları ekarte etmesine yardımcı olabilir.

Atetoid Serebral Palsi Nasıl Tedavi Edilir?

Atetoid serebral palsi tedavisi, çocuğun yaşam kalitesini artırmak için semptomlarını azaltmaya odaklanır. Bu tedaviler şunları içerebilir:

• Fiziksel, mesleki ve/veya konuşma terapisi.
• Destekler veya diğer yardımcı cihazlar (tekerlekli sandalye gibi).
• Çocuğun yeterli beslenmesi için diyetinin değiştirilmesi.
• İlaçlar.
• Botulinum toksin enjeksiyonları.
• Derin beyin stimülasyonu.
• İntratekal baklofen tedavisi.
• Ameliyat.

Doktor, çocuk için en iyi tedavi seçeneklerinin neler olduğunu aileye bildirecektir. Böylece ebeveynlerin çocuğun sağlığı hakkında bilinçli bir karar vermesi mümkün olur. Bu durumu tümüyle iyileştiren bir tedavi olmadığı için durumu yönetmek ömür boyu sürer.

Hangi İlaçlar Atetoid Serebral Palsiyi Tedavi Eder?

Atoid serebral palsiyi tedavi etmek için yaygın olarak kullanılan ilaçlar aşağıdakileri içerir ancak bunlarla sınırlı değildir:

• Baklofen.
• Triheksifenidil.
• Levodopa.
• Diazepam.
• Tetrabenazin.
• Karbamazepin.

Tedavinin Yan Etkileri Var mıdır?

Her tedavinin olası yan etkileri vardır. Çocuğun doktoru, tedaviye başlamadan önce bu yan etkileri açıklayacaktır. Atetoid serebral palsi ilaçlarının yaygın yan etkileri şunlardır:

• Semptomların kötüleşmesi.
• Uyuşukluk.
• Baş ağrısı.
• Kas zayıflığı.
• Mide bulantısı.

Atetoid Serebral Palsi Önlenebilir mi?

Tüm atetoid serebral palsi vakalarını önlemenin bilinen bir yolu yoktur. Hamilelik sırasında rutin kontroller için bir doktoru ziyaret etmek, serebral palsili bir çocuğa sahip olma riskini azaltabilir. Doktor, kişini kendini ve fetüsü nasıl sağlıklı ve güvende tutabileceği konusunda tavsiyelerde bulunabilir.

Atetoid Serebral Palsili Bir Çocuğu Olanları Neler Bekler?

Atetoid serebral palsinin tedavisi yoktur. Çocuk büyüdükçe kötüleşmeyen (ilerleyici olmayan) ve ömür boyu süren bir durumdur. İstemsiz hareketler genellikle diğer serebral palsi türlerinden daha şiddetlidir. Bu durum, çocuğun günlük rutininde saçını taramak veya giyinmek gibi görevleri nasıl yerine getirdiğini veya tamamladığını etkileyebilir. Çocuğun semptomlarını yönetmesine ve rahatça yaşamasına yardımcı olmak için çeşitli atetoid serebral palsi tedavileri mevcuttur.

Atetoid serebral palsili çocuklar, istemsiz kas hareketlerinin tüketebildiklerinden daha fazla enerji yakması nedeniyle düşük kilolu olabilirler. Çocuğun doktoru yeterli beslendiğinden emin olmak için çocuğun kilosunu ve beslenme alışkanlıklarını izleyecektir.

Atetoid Serebral Palsi İçin Beklenen Yaşam Süresi Nedir?

Çocuğun yaşam beklentisi, durumun onu nasıl etkilediğine bağlı olarak değişir. Hastalığın şiddeti her kişi için farklıdır. Şiddetli semptomlar ve komplikasyonlar yaşam süresinin kısalmasına neden olabilir. Bir kişinin ömrü genellikle spastik serebral palsi gibi diğer türlere kıyasla atetoid serebral palsi ile daha kısadır.

Ne Zaman Bir Doktoru Ziyaret Etmek Gerekir?

Çocukta gecikmiş gelişimsel kilometre taşları veya anormal vücut hareketleri gibi atetoid serebral palsi belirtileri fark edilirse bir doktoru ziyaret etmek gerekir.

Çocuk serebral palsi hastasıysa ve yeni veya kötüleşen semptomlar veya tedaviden kaynaklanan yan etkiler yaşıyorsa, hemen doktoruyla iletişime geçilmelidir.

Doktora Hangi Soruları Sormak Gerekir?

• Çocuğum için ne tür bir tedavi öneriyorsunuz?
• Tedavinin yan etkileri var mı?
• Yeterli beslenebilmesi için çocuğumun yediklerini değiştirmem gerekir mi?
• Çocuğumun semptomları ne kadar şiddetli?
• Hangi komplikasyonlara dikkat etmeliyim?
• Hangi yardımcı cihazlar çocuğuma yardımcı olur?

Ebeveynler için çocuklarının tam bir tedavisi olmayan ve ömür boyu sürecek bir rahatsızlığı olduğunu öğrenmek zor olabilir. Atetoid serebral palsili çocukların beyinleri, vücutlarının hareketi düzenleyen kısmına mesaj göndermekte zorlandığı için vücutları istemsiz olarak bükülebilir ve kıvrılabilir. Bu tür serebral palsi, çocuğun günlük rutinlerini gerçekleştirmesini veya tekerlekli sandalye gibi yardımcı bir cihaz olmadan hareket edebilmelerini engelleyebilecek zorluklara neden olur. Bakım ekibinin desteğiyle çocuğun semptomlarının yönetilmesine yardımcı olunabilir, böylece hasta çocuklar kendilerini daha iyi hissedebilirler.