Levoskolyoz ve Dekstroskolyoz Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Levoskolyoz ve Dekstroskolyoz Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Çoğu insan skolyoz için hiçbir zaman tedaviye ihtiyaç duymaz. Doktorun omurgadaki herhangi bir değişikliği izleyebilmesi ve levoskolyoz veya dekstroskolyozun neden olduğu eğriliğin daha da şiddetlenmediğinden emin olabilmesi için, birkaç ayda bir doktoru ziyaret etmek gerekebilir.

Levoskolyoz ve Dekstroskolyoz Nedir?

Levoskolyoz ve dekstroskolyoz, omurganın anormal bir eğriliği olan skolyozun her iki özel türüdür. Omurga doğal olarak sırtın uzunluğu boyunca önden arkaya doğru kavislidir. Skolyoz omurganın dönmesine ve bir tarafa doğru eğrilmesine neden olur.

Pediatrik ve ergen skolyozu (çocukları ve gençleri etkileyen tür) skolyozun en yaygın şeklidir. Ergenlikten sonra skolyoz geliştiren kişilerde yetişkin skolyozu görülür.

Levoskolyoz, omurganın sola doğru eğrilmesine neden olan skolyozun adıdır. Dekstroskolyoz ise omurganın sağa doğru eğrilmesine neden olan skolyozdur.

Hafif levoskolyoz veya hafif dekstroskolyozu olan çoğu kişinin tedaviye ihtiyacı yoktur. Bu durumlardan birine sahip olanlar için doktor, eğriliğin kötüleşmediğinden emin olmak için birkaç ayda bir omurgayı kontrol etmelidir.

Skolyoz omurgayı çok fazla eğiyorsa, bir atel takmak veya omurgayı cerrahi olarak onarmak gerekebilir.

Levoskolyoz veya Dekstroskolyoz Vücudu Nasıl Etkiler?

Levoskolyoz veya dekstroskolyozun vücudu etkilemesinin en belirgin yolu omurgadaki doğal olmayan eğriliktir.

Levoskolyoz genellikle lomber omurgayı (bel) etkiler. Dekstroskolyoz insanların torakal omurgasında (sırt) daha yaygındır. Ancak omurganın herhangi bir bölgesinde levoskolyoz veya dekstroskolyoz olması mümkündür. Eğrilik yeterince şiddetliyse sırt kaslarını zorlayabilir veya omurgaya bağlı sinirlere baskı uygulayabilir.

Çok nadir olmakla birlikte, şiddetli skolyoz omurganın yakınında yer alan aşağıdaki organlara zarar verebilir:

• Kalp.
• Akciğerler.
• Omurilik.

Skolyoz ve Omurganın Bölgeleri

Hem levoskolyoz hem de dekstroskolyoz omurganın üç ana bölümünden herhangi birini etkileyebilir:

• Servikal omurga (boyun).
• Torasik omurga (boynun altından kaburgaların altına kadar uzanan üst sırt).
• Lomber omurga (bel).

Levoskolyoz ve Dekstroskolyoz Ne Kadar Yaygındır?

İnsanların %5'inden azında skolyoz görülür. Gençlerde diğer yaş gruplarına göre çok daha yaygındır. Skolyoz ailesel geçişli olarak görülebilir ve skolyozu olan kişilerin yaklaşık %30'unun birinci dereceden bir akrabasında (ebeveyn, kardeş veya büyükanne-büyükbaba) skolyoz vardır.

Dekstroskolyoz, levoskolyozdan daha yaygındır.

Levoskolyoz ile Dekstroskolyozun Farkları Nelerdir?

Levoskolyoz ve dekstroskolyoz farklı skolyoz türleridir. Aralarındaki fark omurganın hangi yöne doğru eğrildiğidir.

Levoskolyoz omurganın sola doğru eğrilmesine neden olur. Omurganın kavisli kısmı biraz "C" şeklinde gibi görünecektir.

Dekstroskolyoz omurganın sağa doğru eğrilmesine neden olur. Levoskolyozun tam tersidir ve omurga geriye doğru bir "C" veya sol tarafı eksik bir daireye benzer bir eğrilik verir.

Levoskolyoz ve Dekstroskolyoz Kimleri Etkiler?

Çocuklar, gençler ve yetişkinlerin hepsinde levoskolyoz ve dekstroskolyoz gelişebilir. Çoğu skolyoz vakası gençleri etkiler. Kadınlarda skolyoz gelişme olasılığı erkeklere göre daha yüksektir.

Çocuklarda ve ergenlerde torasik omurgada skolyoz gelişmesi daha yaygındır. Yetişkinlerin bel omurgalarında skolyoz görülme olasılığı daha yüksektir.

Levoskolyoz ve Dekstroskolyozun Belirtileri Nelerdir?

Herhangi bir skolyoz türünün duruşta değişiklikler gibi fark edilebilecek semptomlara neden olması nadirdir. Skolyoz genellikle ağrı veya rahatsızlığa neden olmaz. Çoğunlukla insanlar bu durumlardan biri teşhis edilene kadar levoskolyoz veya dekstroskolyozu olduğunu bilemez.

Kişinin kendisindense diğer insanların duruştaki değişiklikleri fark etmesi genellikle daha kolaydır. Örneğin kişide aşağıdakiler mevcut olabilir:

• Omuzlarda eşitsizlik.
• Omurgada fark edilebilir bir eğrilik.
• Oturduğunda veya ayakta durduğunda kalçalarda eşitsizlik.

Hafif bir skolyoz vakası olanların tarama yapılana kadar herhangi bir belirtiyi fark etmesi zor (veya imkansız) olabilir.

Levoskolyoz ve Dekstroskolyoza Ne Sebep Olur?

Levoskolyoz ve dekstroskolyoz nedenleri şunlardır:

• İdiyopatik skolyoz, en yaygın görülen tiptir. "İdiyopatik", nedeninin bilinmediği anlamına gelir ancak ailesel olarak görüldüğü için genetik (kalıtsal) bir temeli vardır.
• Konjenital skolyoz, nadir görülen bir doğum kusurudur.
• Dejeneratif skolyoz, yaşlandıkça omurgada meydana gelen aşınma ve yıpranmadan kaynaklanır. Yetişkin skolyozunun en yaygın nedenidir.
• Nöromüsküler skolyoz, omurgayı destekleyen kas ve sinirlerdeki anormalliklerden kaynaklanır. Serebral palsi, spina bifida ve musküler distrofi gibi rahatsızlıkları olan kişilerde görülebilir.

Skolyoz ve Duruş Arasındaki İlişki

Çok fazla kambur durmanın skolyoza neden olabileceği yaygın bir efsanedir. Bu doğru değildir. Skolyoz asla kötü duruştan kaynaklanmaz. Kambur durmak veya nesneleri kötü bir pozisyonda kaldırmak gibi şeyler sırt sağlığına ve postüre zarar verse de omurganın eğrilmesine neden olamaz.

Benzer şekilde, çocuklarda ve gençlerdeki skolyoz da spor yapmaktan veya ağır bir sırt çantası taşımaktan kaynaklanmaz.

Levoskolyoz ve Dekstroskolyoz Nasıl Teşhis Edilir?

Bir doktor skolyozu fiziki muayene ile teşhis edecektir.

Doktor kişiden üzerindekini çıkarmasını ve omuzları önünde gevşek bir şekilde sarkacak şekilde öne doğru eğilmesini isteyecektir. Bu, skolyozun neden olduğu doğal olmayan eğriler de dahil olmak üzere omurgayı net bir şekilde görebilmesini sağlayacaktır. Bazen Adams Öne Eğilme Testi olarak da adlandırılan bu test, doktorun omuzların öne doğru çökmesine neden olan skolyoza benzer bir durum olan kifozu teşhis etmesine de yardımcı olabilir.

Teşhis İçin Hangi Testler Yapılır?

Doktor omurgaya bakmanın yanı sıra skolyometre adı verilen bir araç da kullanabilir. Skolyometre, cetvel ve terazinin karışımına benzeyen, elde tutulan bir araçtır. Doktor omurganın doğal olmayan bir şekilde eğrilip eğrilmediğini görmek için skolyometreyi sırta yerleştirecektir. Bu test görsel muayeneden daha kesindir ve omurganın nerede ve hangi yönde eğrildiğini doğrulamaya yardımcı olur.

Doktor fiziki muayene sırasında veya skolyometre kullandıktan sonra omurgada skolyoz belirtileri fark ederse, vücudun içinde neler olup bittiğini tam olarak anlamasına yardımcı olması için aşağıdakiler gibi bazı görüntüleme testlerini isteyebilir:

• X-ışınları.
• MR.
• BT taraması.

Doktor, omurganın hangi yönde eğrildiğine bağlı olarak kişiye levoskolyoz veya dekstroskolyoz teşhisi koyacaktır.

Levoskolyoz ve Dekstroskolyoz Nasıl Tedavi Edilir?

Skolyozu tedavi etmek bir hastalığı iyileştirmek gibi değildir. Daha çok zaman içinde daha kötüye gitmediğinden emin olmaya odaklanılır. Omurgadaki eğrilik hafifse, skolyozu izleyebilmesi için muhtemelen her dört ila altı ayda bir doktoru ziyaret etmek gerekecektir. Doktor omurgayı kontrol edecek ve eğrilikteki herhangi bir değişikliği ölçecektir. Eğer eğrilik daha kötüye gitmezse, başka bir tedaviye ihtiyaç olmayacaktır.

Skolyoz değişmeye devam eder ve omurgayı daha eğri hale getirirse, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç tedavi seçeneği mevcuttur:

• Destek: Omurgayı desteklemek ve daha fazla eğrilmesini önlemek için özelleştirilmiş bir destek takılabilir. Bu korseler genellikle koltuk altından kalçaya kadar uzanır. Doktor korsenin ne sıklıkla ve ne kadar süre takılması gerektiğini söyleyecektir. Çoğu kişinin günde en az 20 saat korse takması gerekir.
• Skolyoz ameliyatı: Skolyoz ameliyatına ihtiyaç duyulması nadirdir. Eğrilik yeterince şiddetliyse veya zamanla kötüleşmeye devam ediyorsa, doktor spinal füzyon önerebilir. Omurgayı düzeltmeye ve eğriliğini azaltmaya yardımcı olması için kemik greftine de ihtiyaç duyulabilir. Cerrah kişiye ne tür bir ameliyata ihtiyacı olacağını ve iyileşmenin ne kadar süreceğini söyleyecektir.
• Schroth yöntemi: Bazı skolyoz vakaları Schroth yöntemi olarak bilinen bir tür fizik tedavi ile tedavi edilebilir. Genellikle pediatrik skolyozu tedavi etmek için kullanılır. Doktor veya bir fizyoterapist çocuğa esneme hareketleri, duruş düzeltici hareketler ve nefes egzersizleri yaptıracaktır. Bu hareketler çocuğun omurgasının etrafındaki kasları güçlendirerek omurlarının daha doğal bir eğriliğe dönmesine yardımcı olacaktır.

Levoskolyoz veya Dekstroskolyozu Olanlar Kendine Nasıl Bakabilir?

Levoskolyoz veya dekstroskolyozu olanların muhtemelen günlük rutininde herhangi bir değişiklik yapması gerekmeyecektir. Omurgadaki herhangi bir değişikliği izlemek için doktorun önerilen sıklıkta ziyaret edilmesi önemlidir.

Levoskolyoz veya dekstroskolyoz olanlar egzersiz veya spor yapmayı bırakmak zorunda değildir. Tam tersine aktif kalmak omurganın etrafındaki kasları güçlendirmeye ve skolyozun vücut üzerindeki etkilerini azaltmaya yardımcı olabilir. Omurgadaki eğriliği onarmak için ameliyat olmak gerekiyorsa, iyileşme sürecinde belirli fiziksel aktivitelerden kaçınmak gerekebilir. Kişi kendisini nelerin beklediği konusunda doktoruyla konuşmalıdır.

Levoskolyoz veya Dekstroskolyoz Nasıl Önlenebilir?

Levoskolyoz ve dekstroskolyoz önlenemez.

İdiyopatik skolyozun bir nedeni yoktur. Dejeneratif skolyoz vücut yaşlandıkça zaman içinde ortaya çıkar. Konjenital ve nöromüsküler skolyoz, birçoğunun önlenemeyeceği diğer sağlık koşullarından kaynaklanır.

Levoskolyoz veya Dekstroskolyozu Olanları Neler Bekler?

Levoskolyoz veya dekstroskolyozun hayat üzerinde büyük bir etkisi olmamalıdır. Skolyozun herhangi bir türüne sahip çoğu kişi, omurgalarının çok fazla değişmediğinden emin olmak için yalnızca düzenli olarak doktorlarını ziyaret etmelidir.

Teknik olarak hayatın geri kalanında skolyozla yaşanır ancak omurganın hareket etmesi durduğunda, gelecekte herhangi bir özel tedaviye ihtiyaç duyulmayacaktır.

Tedaviye ihtiyaç olursa, omurganın destek veya ameliyatla stabilize edildikten sonra tamamen iyileşmeyi beklenmelidir.

Ne Zaman Bir Doktoru Ziyaret etmek Gerekir?

Takip ziyaretlerine ne sıklıkta ihtiyaç duyulduğu konusunda doktorla konuşulmalıdır. Levoskolyoz veya dekstroskolyozu olan çoğu kişinin omurgalarının her dört ila altı ayda bir kontrol edilmesi gerekir.

Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?

• Hangi tip skolyozum var?
• Gelecekte omurgamı ne sıklıkla kontrol ettirmem gerekiyor?
• Korse takmam gerekecek mi?
• İleride ameliyat olmam gerekecek mi?

Kişinin kendisinde veya çocuğunda bir omurga sorunu olduğunu öğrenmesi kulağa korkutucu gelse de skolyoz ender görülür, ağrıya neden olmaz ve nadiren tedavi gerektirir. Levoskolyoz veya dekstroskolyoz için tedaviye ihtiyaç duyulsa bile uzun vadeli herhangi bir komplikasyon yaşanmaz.

Sırtta veya omurgada herhangi bir değişiklik fark edilirse veya çocuğun kalçaları veya omuzları eşit değilse bir doktorla görüşülmelidir.