HPV (İnsan Papilloma Virüsü) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

HPV (İnsan Papilloma Virüsü) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. İnsan papilloma virüsünün (HPV) 30'dan fazla türü cinsel organları etkileyebilir. Bunlar, genital siğillere neden olanlar gibi zararsız HPV formlarını içerir. Sadece bazı HPV türleri rahim ağzı kanserine ilerleyebildikleri için "yüksek riskli" olarak kabul edilir. HPV'ye karşı aşılanmak ve düzenli olarak Pap smear testi yaptırmak rahim ağzı kanserini önleyebilir.

İnsan Papilloma Virüsü (HPV) Nedir?

İnsan papilloma virüsü (HPV) vücudun farklı bölgelerini etkileyebilen yaygın bir virüstür. Ellerde, ayaklarda, yüzde vb. siğillere neden olan HPV türleri de dahil olmak üzere 100'den fazla HPV türü vardır. Yaklaşık 30 HPV türü vulva, vajina, serviks, penis ve skrotumun yanı sıra rektum ve anüs de dahil olmak üzere cinsel organları etkileyebilir.

Cinsel organları etkileyen HPV, ciltten cilde temas yoluyla geçen cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Pek çok insan cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları düşününce korkar ancak genital HPV türlerinin çoğu zararsızdır. Buna genital siğillere neden olan HPV türü de dahildir. Bazı HPV türleri yüksek risklidir ve rahim ağzı kanseri gibi kanserlere yol açabilir. Erken teşhis ve tedavi genellikle bunun olmasını önleyebilir.

Tüm Siğiller HPV midir?

Tüm siğiller HPV’dir ve bu kafa karıştırıcı olabilir. Özellikle parmaktaki veya cinsel organdaki siğile neden olan HPV ile rahim ağzı kanserine yol açabilecek HPV arasındaki farkı anlamaya çalışırken.

Genital siğiller de dahil olmak üzere siğillere neden olan HPV türleri baş belasıdır. Sonuçta kimse siğil istemez, hele de cinsel organlarında. Yine de bu HPV türleri zararsızdır. HPV tip 6 ve 11 en sık genital siğillere neden olur. Diğer HPV türleri şunlara neden olur:

• Düz siğiller.
• Plantar siğiller.
• Yaygın siğiller.
• Periungal ve subungual siğiller.

Tüm siğillere HPV neden olur ancak HPV'nin tüm formları siğillere neden olmaz. Kansere kadar ilerleyebilen HPV türü siğillere neden olmaz.

HPV'nin Rahim Ağzı Kanseri ile İlişkisi Nedir?

HPV'nin belirli türleri (çoğunlukla 16 ve 18 türleri) serviks displazisi adı verilen bir durum olan serviksteki hücrelerde değişikliklere neden olabilir. Rahim ağzı, vajina ile rahim arasındaki açıklıktır. Tedavi edilmezse servikal displazi bazen serviks kanserine ilerler.

30 yaşın altındakilerde HPV enfeksiyonlarının çoğu kendiliğinden geçer. 30 yaşına gelindiğinde Pap smear (rahim ağzı kanserini tarayan bir test) sırasında HPV bulunması, ne sıklıkta test yaptırılması gerektiğini belirleyebilir. Test sonucu pozitif çıkarsa, daha yüksek risk altında olunabilir ve daha sık test yaptırmak gerekebilir.

Rahim ağzı kanseri taraması için düzenli olarak Pap smear yaptırmak önemlidir. Ancak HPV veya servikal displaziye sahip olmanın kanser olunacağı anlamına gelmediğini unutmamak önemlidir.

HPV Kimleri Etkiler?

Virüs taşıyan bir partnerle cinsel ilişkiye giren veya ten tene yakın genital temasta bulunan herkes HPV ile enfekte olabilir. Benzer şekilde, virüsü taşıyan herkes cinsel ilişki, oral seks, anal seks veya diğer yakın genital temaslar sırasında virüsü partnerine bulaştırabilir.

Kadınlarda HPV

Genel olarak HPV, kadınlar için en büyük riski oluşturmaktadır çünkü yüksek riskli HPV tedavi edilmezse rahim ağzı kanserine ilerleyebilir. Pap smear ve HPV testleri, rahim ağzında kanseri önlemek için kanser öncesi hücre değişikliklerini erken tespit edebilir. HPV'nin zararsız formları da kadınlarda genital siğillere neden olabilir.

Erkeklerde HPV

HPV, erkekler için daha az sağlık riski oluşturmaktadır. Erkeklerde HPV genital siğillere neden olabilir ancak enfeksiyonların çoğu kendiliğinden temizlenir. HPV penis, anüs, baş ve boyun kanserlerine yol açabilir ancak bu kanserler nadirdir. Sonuç olarak, HPV testleri ve Pap testleri genellikle erkekler için önerilmez.

Yine de kişi HIV pozitifse, bağışıklık sistemi HPV enfeksiyonlarıyla savaşmakta daha zorlanabilir. Penisi olan ve penisi olan diğer kişilerle seks yapan bir kişinin kansere kadar ilerleyebilen yüksek riskli HPV türlerine yakalanma riski daha yüksek olabilir. Bu durumda doktor, anal Pap testi önerebilir. Anal Pap testleri HPV'yi test etmez ancak kansere yol açabilecek hücre değişikliklerini test edebilir. Test yaptırmanın gerekip gerekmediği doktora danışılmalıdır.

Üreme anatomisi ne olursa olsun, aşı yaptırarak ve cinsel ilişki sırasında korunarak HPV'nin yayılmasını önlemek önemlidir.

HPV Ne Kadar Yaygındır?

HPV, Amerika Birleşik Devletleri'nde en yaygın cinsel yolla bulaşan enfeksiyondur. Her yıl yaklaşık 14 milyon kişi enfekte olmaktadır. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre HPV o kadar yaygındır ki, HPV'ye karşı aşılanmamış cinsel olarak aktif kişilerin çoğu hayatlarının bir noktasında enfekte olacaktır. Çoğu kişi virüsü taşıdığını asla bilmez.

HPV'nin Belirtileri Nelerdir?

Cinsel organları etkileyen HPV genellikle belirtilere neden olmaz. Belirtiler ortaya çıktığında, virüsün en yaygın belirtisi genital bölgedeki siğillerdir. Genital siğiller ciltte büyüyen pürüzlü, karnabahar benzeri yumrulardır. HPV ile enfekte olduktan haftalar, aylar hatta yıllar sonra ortaya çıkabilirler. Genital siğiller bulaşıcıdır (HPV'nin tüm formları gibi) ancak zararsızdırlar.

HPV'nin yüksek riskli formları genellikle kansere ilerleyene kadar belirtilere neden olmaz. Rahim ağzı kanseri, HPV ile ilişkili en yaygın kanser türüdür. Diğer kanser türleri çok daha nadirdir. Bunlar şunları içerir:

• Anal kanser.
• Penis kanseri.
• Boğaz kanseri.
• Vajinal kanser.
• Vulva kanseri.

Rahim ağzı kanserinde olduğu gibi HPV'ye sahip olmanın (yüksek riskli bir tür olsa bile) bu kanserlere yakalanılacağı anlamına gelmediğini unutmamak önemlidir.

HPV'ye Nasıl Yakalanılır?

Genital HPV cinsel ilişki, oral seks ve anal seks sırasında ciltten cilde temas yoluyla yayılır. Vulva, vajina, serviks, penis ve skrotumun yanı sıra rektum ve anüs de dahil olmak üzere cinsel organlar enfekte bir partnerin aynı vücut kısımlarıyla temas ederse enfekte olunabilir. Virüsün el-genital temas yoluyla yayılması da mümkündür. Bu tür bulaşma daha az olasıdır ve daha az araştırılmıştır.

HPV Ne Kadar Kolay Bulaşır?

HPV ciltten cilde temas yoluyla bulaştığı için oldukça bulaşıcıdır. Kişinin virüsü kapması için vücut sıvılarının değiş tokuş edilmesi gerekmez.

HPV Enfeksiyonunu Teşhis Etmek İçin Hangi Testler Yapılabilir?

Bir doktor genellikle genital siğilleri sadece bakarak teşhis edebilir. HPV'nin yüksek riskli formları semptomlara neden olmaz, bu da enfeksiyonu muhtemelen rutin bir Pap smear veya HPV testi ile öğrenileceği anlamına gelir.

• Pap smear: Pap smear, rahim ağzı kanseri ve tedavi edilmezse kansere dönüşebilecek kanser öncesi hücreleri (servikal displazi) tarar. Rahim ağzı kanserine neredeyse her zaman yüksek riskli HPV neden olur.
• HPV testi: HPV testleri, tedavi edilmediği takdirde rahim ağzı kanserine yol açabilecek yüksek riskli virüs türlerini tespit edebilir. Vulva, vajina, penis, skrotum, rektum veya anüsteki HPV'yi tanımlamak için ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) onaylı herhangi bir test yoktur. Bu vücut bölgelerinde HPV ile ilişkili kanserler rahim ağzı kanserinden çok daha az yaygındır.

Muhtemelen HPV enfeksiyonunun neden olduğu anormal hücreleri tespit edebilen diğer prosedürler şunlardır:

• Kolposkopi: Pap smear testi anormal hücre belirtileri gösteriyorsa veya HPV testi pozitif çıktıysa doktor kolposkopi isteyebilir. Bu prosedür sırasında, kolposkop adı verilen ışıklı bir alet rahim ağzını büyüterek anormal hücreleri görünür hale getirir. Doktor hücreleri çıkarabilir ve prekanser veya kanser belirtileri için bir laboratuvarda test ettirebilir (biyopsi).
• Asetik asit ile görsel muayene (VIA): Doktorlar, düzenli Pap smear veya HPV testleri için gereken kaynaklara erişimi olmayan coğrafi bölgelerde VIA'yı kullanabilir. VIA ile doktor servikse sirke bazlı bir solüsyon yerleştirir. Solüsyon anormal hücreleri beyaza çevirir, böylece tanımlanmaları daha kolay olur.

HPV Nasıl Tedavi Edilir?

Tedaviler vücudu virüsten kurtaramaz. Cinsel organlardaki görünür siğilleri ve rahim ağzındaki anormal hücreleri giderebilirler. Tedaviler şunları içerebilir:

• Kriyocerrahi: Siğillerin dondurulması veya anormal hücrelerin sıvı nitrojen ile yok edilmesi.
• Döngü elektrocerrahi eksizyon prosedürü (LEEP): Serviksteki siğilleri veya anormal hücreleri çıkarmak için özel bir tel halka kullanmak.
• Elektrokoter: Siğillerin elektrik akımı ile yakılması.
• Lazer tedavisi: Siğilleri veya anormal hücreleri yok etmek için yoğun bir ışık kullanılması.
• Soğuk bıçak koni biyopsisi (konizasyon): Anormal hücreler içeren koni şeklindeki bir servikal doku parçasının çıkarılması.
• Reçeteli kremler: Siğilleri yok etmek için ilaçlı kremi doğrudan siğillerinize uygulamak. Bu kremler imiquimod ve podofilox içerebilir.
• Trikloroasetik asit (TCA): Siğilleri yakan kimyasal bir tedavi uygulanması.

Yüksek riskli HPV ile enfekte olan kişilerin sadece küçük bir kısmında tedavi gerektiren anormal servikal hücreler gelişecektir.

HPV Önlenebilir mi?

HPV'yi önlemenin tek yolu cinsel ilişkiden kaçınmaktır. Birçok insan için daha gerçekçi hedefler arasında HPV'ye yakalanma riskini azaltmak ve sağlıklı bir cinsel yaşamın tadını çıkarırken rahim ağzı kanserini önlemek yer alır.

Aşağıdaki durumlarda riski azaltılabilir:

• HPV aşısı yaptırılmalıdır. HPV'ye karşı korunmanın en iyi yolu cinsel olarak aktif olmadan önce aşı olmaktır. HPV'yi önlemek için FDA onaylı üç aşı vardır. Gardasil9, rahim ağzı kanserine ve genital siğillere neden olan HPV türlerini önler ve 9 ila 45 yaş arası herkes için onaylanmıştır. Aşı olmak kişiyi daha önce maruz kalmadığı HPV türlerine karşı koruyabilir. Kişi, aşı olmasını tavsiye edip etmediği doktoruna danışmalıdır.
• Düzenli olarak tarama ve test yaptırılmalıdır. HPV ve anormal hücrelerin erken tespiti rahim ağzı kanserini önler. Düzenli Pap smear yaptırmaya 21 yaşında başlanmalıdır. Sonuçlara bağlı olarak, her bir ila üç yılda bir veya daha uzun bir süre boyunca başka bir Pap'a ihtiyaç olabilir. 30 ila 65 yaşları arasında sadece rutin Pap smear, sadece rutin HPV testleri veya her ikisinin bir kombinasyonuna ihtiyaç duyulabilir. Kişi eğer 65 yaşından büyükse, taramaya devam etmesi gerekebilir veya gerekmeyebilir. Kişi doktoruyla kendisi için mantıklı olan tarama programı hakkında konuşmalıdır.
• Daha güvenli bir cinsel hayat tercih edilmelidir. Prezervatifler HPV'yi önlemede meni veya vajinal sıvı yoluyla yayılan cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı korumadan daha az etkilidir. Yine de her cinsel ilişki sırasında bunu doğru şekilde kullanmak HPV enfeksiyonu riskini azaltabilir.
• Partnerler bilgilendirilmelidir. Kişi kendisinde HPV olup olmadığını partnerine bildirmelidir, böylece o da test yaptırabilir. Genital siğiller veya HPV'nin yüksek riskli formları için tedavi görürken cinsel ilişkiye girmeyi bırakmak gerekebilir. HPV enfeksiyonu ile ilgili alınması gereken önlemler hakkında doktorla konuşulmalıdır.

HPV Tedavi Edilebilir mi?

HPV için bir tedavi yoktur. Yine de bağışıklık sistemi virüsten kurtulma konusunda inanılmaz derecede etkilidir. Çoğu HPV enfeksiyonu (yaklaşık %90) bir veya iki yıl içinde temizlenir.

HPV Ömür Boyu Bulaşıcı mıdır?

Virüs kişide olduğu sürece (belirtiler olsun ya da olmasın) bulaşıcıdır. Örneğin, genital siğiller kaybolmuş olsa bile, virüs hala vücuttaysa, onlara neden olan HPV’yi başkalarına yaymak mümkündür. Bağışıklık sistemi virüsü yok ettiğinde, kişi artık bulaşıcı değildir.

HPV'nin önlenmesi, rahim ağzı kanseriyle mücadele için çok önemlidir. Bu nedenle herkes aşı olmak için ilgili kurumların tavsiyelerine uymalıdır. Yakın zamanda HPV taşıdığınızı öğrendiyseniz, kanser olacağınızı düşünmeyin. HPV'nin tüm formları aynı değildir. Genital siğillere neden olan HPV utanca neden olabilir ancak zararsızdır. Vücut çoğu HPV enfeksiyonunu temizleyebilir. Vücudun enfeksiyonla mücadele edemediği durumlarda doktor, rahim ağzındaki hücre değişikliklerini izleyebilir. Tavsiye edildiği şekilde düzenli olarak Pap smear ve HPV testleri yaptırmak HPV'nin kansere dönüşmesini önleyebilir.