Çfarë është qeliza e kuqe e gjakut (RBC)? Çfarë funksioni ka eritrociti? Cili është diapazoni normal?

Çfarë është Qeliza e Kuqe e Gjakut (RBC)? Çfarë Funksioni Ka Eritrociti? Cilat Janë Vlerat Normale?Në këtë artikull, do të trajtojmë në detaje temën e qelizave të kuqe të gjakut (RBC), të njohura gjithashtu si eritrocite ose qeliza të kuqe të gjakut. Këto qeliza janë përgjegjëse për transportimin e oksigjenit në indet e trupit dhe për largimin e dioksidit të karbonit në mushkëri për nxjerrje gjatë frymëmarrjes. Oksigjeni shndërrohet në energji, një funksion thelbësor për të mbajtur trupin të shëndetshëm.

Çfarë janë Eritrocitet (RBC)?  

Eritrocitet, të njohura gjithashtu si qeliza të kuqe të gjakut, transportojnë oksigjen në indet e trupit. Oksigjeni shndërrohet në energji dhe indet prodhojnë dioksid karboni si mbetje. Qelizat e kuqe të gjakut gjithashtu bartin dioksidin e karbonit në mushkëri për t’u nxjerrë gjatë frymëmarrjes.

Çfarë Funksioni Ka RBC?  

Qelizat e kuqe të gjakut janë përgjegjëse për transportimin e oksigjenit nga mushkëritë në indet e trupit. Indet prodhojnë energji duke përdorur oksigjenin dhe lëshojnë si mbetje dioksidin e karbonit. Qelizat e kuqe më pas e çojnë këtë mbetje në mushkëri përmes frymëmarrjes.

A Transportojnë Qelizat e Kuqe të Gjakut Oksigjen?  

Një qelizë e kuqe e gjakut transporton oksigjen nga mushkëritë në indet e trupit. Qelizat përdorin oksigjenin për të prodhuar energji.

Ku Prodhohen Eritrocitet?  

Qelizat e kuqe të gjakut zhvillohen në indin e butë të kockave të trupit (palca e kockës) dhe pasi piqen plotësisht, kalojnë në qarkullimin e gjakut, proces që zgjat rreth 7 ditë.

Si Duken Qelizat e Kuqe të Gjakut (RBC)?  

Qelizat e kuqe të gjakut marrin ngjyrën e kuqe të ndritshme nga një proteinë e quajtur hemoglobinë, e cila u mundëson atyre të transportojnë oksigjenin nga mushkëritë në indet e tjera të trupit.

Ato janë mikroskopike dhe kanë formë disku të sheshtë ose si simite (rrumbullake me një gropë në mes), por nuk janë të zbrazëta. Eritrocitet nuk kanë bërthamë si qelizat e bardha të gjakut, gjë që u mundëson atyre të ndryshojnë formë dhe të lëvizin më lehtë në trup.

Nga Çfarë Përbëhen Eritrocitet?  

Qelizat e kuqe të gjakut rriten në palcën e kockës. Palca e kockës prodhon shumicën e qelizave në trup. Eritrocitet përmbajnë një proteinë të quajtur hemoglobinë, e cila është përgjegjëse për transportin e oksigjenit.

Cilat Sëmundje Ndikojnë në Qelizat e Kuqe të Gjakut?  

Në sëmundjet e qelizave të kuqe të gjakut, numri i tyre është ose i ulët ose i lartë.

Gjendjet mjekësore që shkaktojnë numër të ulët të qelizave të kuqe të gjakut përfshijnë:

•  Anemia: Gjaku transporton më pak oksigjen se normalisht, duke shkaktuar ndjesi të ftohti, lodhje dhe dobësi.  
•  Humbja e gjakut: Trupi humb më shumë qeliza gjaku sesa mund të prodhojë.  
•  Çrregullimet e palcës së kockës: Dëmtim në palcën e kockës ku formohen qelizat e kuqe të gjakut (leuçemia, limfoma).  
•  Kanceri: Disa lloje të kancerit dhe trajtimi me kimioterapi mund të ndikojnë në prodhimin e qelizave të kuqe të gjakut.

Gjendjet mjekësore që shkaktojnë numër të lartë të qelizave të kuqe të gjakut përfshijnë:

•  Policitemia vera: Rritja e qelizave të kuqe bën që gjaku të trashet, duke rritur rrezikun për infarkt ose goditje në tru.  
•  Sëmundjet kongjenitale të zemrës: Struktura të zemrës të formuara në mënyrë jo të plotë gjatë zhvillimit fetal.  
•  Sëmundjet e mushkërive: Dëmtim i indeve të mushkërive për shkak të emfizemës, COPD-së apo fibrozës pulmonare.  
•  Hipoksia: Nivel i ulët i oksigjenit në gjak.  
•  Monoksidi i karbonit: Pirja e duhanit rrit ekspozimin ndaj monoksidit të karbonit.

Cilat Janë Simptomat e Shpeshta të Sëmundjeve të Eritrociteve?  

•  Lodhje  
•  Dobësi muskulore  
•  Mungesë energjie  
•  Dhimbje koke ose marramendje  
•  Shikim i paqartë  
•  Duar dhe këmbë të ftohta  

Çfarë Shkakton Numër të Ulët të Eritrociteve (RBC)?  

Arsyet që kontribuojnë në uljen e numrit të qelizave të kuqe të gjakut përfshijnë:  

•  Mungesa të vitaminave (hekur, B9 dhe B12)  
•  Ushqyerje jo e mjaftueshme  
•  Gjendje të mëparshme mjekësore ose trajtim me kimioterapi për kancerin

Çfarë Shkakton Numër të Lartë të Eritrociteve?  

Arsyet që kontribuojnë në rritjen e numrit të qelizave të kuqe të gjakut përfshijnë:  

•  Pirja e duhanit  
•  Jetesa në një vend me lartësi të madhe  
•  Marrja e barnave për rritjen e performancës (steroide anabolike)  
•  Dehidratimi  
•  Gjendje mjekësore si sëmundjet e zemrës ose të mushkërive

Cilat Janë Testet për të Kontrolluar Shëndetin e Qelizave të Kuqe të Gjakut?  

Testi i plotë i gjakut (CBC) mat numrin e qelizave të gjakut (të kuqe dhe të bardha) në gjak. Një profesionist shëndetësor do të marrë një mostër gjaku për të numëruar sa qeliza të kuqe gjaku keni.

Cili është Numri Normal i Qelizave të Kuqe të Gjakut?  

Numri normal i qelizave të kuqe të gjakut ndryshon nga individi në individ:

• Meshkuj: 4.7 deri në 6.1 milion qeliza të kuqe gjaku për mikrolitër gjaku.
• Femra: 4.2 deri në 5.4 milion qeliza të kuqe gjaku për mikrolitër gjaku.
• Fëmijët: 4.0 deri në 5.5 milion qeliza të kuqe gjaku për mikrolitër gjaku.

Nëse numri i qelizave të kuqe të gjakut është jashtë këtij intervali, mjeku mund të sugjerojë teste shtesë ose trajtime.

Cilat janë Trajtimet e Përdorura për Sëmundjet e Qelizave të Kuqe të Gjakut?  

Trajtimi i çrregullimeve të qelizave të kuqe të gjakut ndryshon në varësi të diagnozës dhe seriozitetit të gjendjes. Trajtimi mund të përfshijë një nga këto mundësi:

•  Marrja e vitaminave.
•  Ushqyerja me një dietë të balancuar.
•  Trajtimi i kushteve mjekësore ekzistuese.
•  Kryerja e një transfuzioni të gjakut.

Çfarë mund të bëni për të kujdesur për Qelizat e Kuqe të Gjakut?  

Për të ruajtur qelizat e kuqe të shëndetshme, është e rëndësishme të ndiqni një dietë ushqyese të pasur me vitamina dhe minerale si hekur, B9 (acidi folik) dhe B12. Disa burime të tilla janë:

•  Mishi i kuq (mishi i viçit) dhe mishi i organeve si mëlçia.
•  Peshku.
•  Perimet me gjethe të gjelbra si lakra dhe spinaqi.
•  Thjerrëzat, fasulja dhe bizelet.
•  Pjeprat dhe frutat e thata.

Çfarë është Hemoglobina në Qelizat e Kuqe të Gjakut?  

Hemoglobina është një protein që transporton oksigjenin dhe gjendet në çdo qelizë të kuqe të gjakut. Nëse një qelizë e kuqe e gjakut do të ishte një automjet, hemoglobina do të ishte shoferi, duke marrë oksigjenin nga mushkëritë dhe duke e transportuar atë në indet e trupit.

Fakte interesante për Qelizat e Kuqe të Gjakut:  

•  Qelizat e kuqe të gjakut kanë një jetë të kufizuar, sepse ato nuk kanë qendrat e tyre (nuk kanë bërthama). Kur qelizat e kuqe të gjakut lëvizin nëpër enët e gjakut, ato shpenzojnë burimin e energjisë dhe jetojnë mesatarisht 120 ditë.
•  Gjakut i duket i kuq sepse qelizat e kuqe të gjakut përbëjnë 40% të tij.
•  Qelizat e kuqe të gjakut lëvizin vazhdimisht në trup për të sjellë oksigjen në indet dhe për të lirosh karbondioksidin kur frymëmarrja ndodh.
•  Një dietë ushqyese e pasur me vitamina dhe minerale mund të ruajë shëndetin e qelizave të kuqe të gjakut. Për të zvogëluar rrezikun e çrregullimeve të qelizave të kuqe të gjakut, është e rëndësishme të shmangni pirjen e duhanit.