Torus Kırığı Nedir? Neden Olur? Nasıl Tedavi Edilir?

Torus Kırığı Nedir? Neden Olur? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Torus kırıkları (buckle kırığı olarak da adlandırılır), bir kemik kırığı türüdür. 12 yaşından küçük çocuklarda çok yaygındır ve neredeyse her zaman atelle tedavi edilir. Torus kırığında çocukların ameliyata ihtiyacı olmaz. Torus kırıklarının iyileşmesi yaklaşık bir ay sürer.

Torus Kırığı Nedir?

Torus kırıkları, neredeyse her zaman çocukları etkileyen bir kemik kırığı türüdür. Bunlar, kemiğin tamamen kırılmadığı, tamamlanmamış bir kırık türüdür. Torus kırıkları, impakte kırıklar olarak da adlandırılabilir.

Torus kırıkları, bir kemiğe ani baskı uygulanmasıyla oluşan bir sıkışma kırığıdır. Bu baskı (genellikle düşme nedeniyle) çocuğun kemiğini o kadar sert iter ki kemik yerinden çıkar ve kabarır. Baskı, kemiği koparmadan büker. Bu, alüminyum bir meşrubat kutusunu ezmek gibi düşünülebilir. Baskı, kutunun kabararak kendi içine çökmesine neden olur ancak kutu tek parça halinde kalır.

Torus kırıkları genellikle radius ve ulnayı (ön kolu bileğe bağlayan kemikler) etkiler ancak herhangi bir uzun kemikte meydana gelebilir. Torus kırıklarına yatkın diğer kemikler şunlardır:

• Femur (uyluk).
• Tibia (kaval kemiği).
• Fibula (incik kemiği).
• Humerus (üst kol).

Torus kırıkları genellikle çocukların kolları üzerine düşmesiyle oluşur. 12 yaşından küçük çocuklarda çok yaygındır ve neredeyse her zaman atel veya alçıyla tedavi edilir. Çocuğun ameliyata ihtiyacı olmaz ancak kemik iyileşirken bir tür korumaya ihtiyaç duyar.

Torus Kırıkları ve Yaş Ağaç Kırıkları Arasındaki Fark Nedir?

Torus kırıkları ve yaş ağaç kırıkları, farklı tamamlanmamış kemik kırığı türleridir. Bunlar, doktorun çocuğun kemiklerinin nasıl kırıldığı, nerede kırıldığı ve şu anda vücudun içinde nasıl göründüğü hakkında özel detaylar veren farklı terimlerdir.

Torus kırıkları, bir kemik yerinden kabaracak şekilde sıkıştırıldığında meydana gelir. Kırık, kemikte bir yumru gibi görünür.

Yaş ağaç kırıkları, çocuğun kemiği çatlayacak kadar büküldüğünde ancak tamamen kırılmadığında meydana gelir. Elimizle yeşil veya genç bir dalı kırmayı denediğimizde dal çatlar ama kuru bir dal gibi tamamen kopmaz. Bu çatlama ama tamamen kopmama durumu, yaş ağaç kırıkları ile tam kırıklar arasındaki farktır.

Hem torus hem de yaş ağaç kırıkları, çocukların kemiklerinin yetişkinlere göre daha yumuşak ve esnek olması nedeniyle çocuklarda çok daha yaygındır. Yetişkin kemikleri cam veya seramik gibi serttir, çocuk kemikleri ise daha çok plastik gibidir. Bu nedenle çocuk kemikleri kırılmak yerine bükülür ve eğilir.

Hangi isim ve terimlerin çocuğun kırığına uygulandığı fark etmeksizin en önemli ilk adım, yaralanmanın mümkün olan en kısa sürede bir doktor tarafından incelenmesidir.

Torus Kırıkları Eller veya Parmaklarda Görülür mü?

Torus kırıkları, neredeyse her zaman çocukların vücudundaki daha uzun kemikleri etkiler. Genellikle ellerdeki, parmaklardaki veya başparmaktaki küçük kemikleri etkilemez. Çocuk ellerinde ağrı veya başka belirtiler yaşıyorsa, burkulmuş veya kırık bir parmak olabilir. Yeni belirtiler hakkında doktorla konuşulmalıdır.

Torus Kırıkları Ne Kadar Yaygındır?

Torus kırıkları çok yaygındır; kemik kırığı olan dört çocuktan biri torus kırığına sahiptir. Çocuklarda görülen tüm bilek kırıklarının yarısı torus kırığıdır.

Kimler Torus Kırığına Yakalanır?

Torus kırıkları (impakte kırıklar), neredeyse her zaman 12 yaşından küçük çocukları etkiler. Çocukların kemikleri, büyümeye ve değişmeye devam ettiği için yetişkinlere göre daha yumuşak ve esnektir. Kemikler yaş ilerledikçe bu esnekliğin bir kısmını doğal olarak kaybeder. Çocuk kemikleri yetişkinlere göre daha yumuşak olduğu için torus kırıkları (ve diğer tamamlanmamış kırıklar) yaşamaları daha olasıdır.

Yetişkinlerde torus kırığı görülmesi hala mümkündür, ancak çok nadirdir. Yetişkinler, kaburgalar gibi düz kemiklerde torus kırığı yaşayabilir. Osteoporozlu kişiler, torus kırıkları da dahil olmak üzere tüm kemik kırıkları için artan bir riske sahiptir.

Torus Kırığının Belirtileri Nelerdir?

Torus kırığı belirtileri şunlardır:

• Ağrı.
• Şişlik.
• Hassasiyet.
• Morarma veya renk değişikliği.
• Çocuğun vücudunda normalde olmayan bir deformite veya yumru.
• Küçük çocuklarda, bir uzvun diğerine göre tercih edilmesi (örneğin sadece bir elle oyuncaklarla oynama) veya yaralı vücut kısmını kullanmama (örneğin bacağı hareket ettirmeme veya yürümek istememe).

Torus Kırıklarına Ne Sebep Olur?

Torus kırıkları, en yaygın olarak çocukların düşme sonrası yere doğru uzattıkları kollarıyla kendilerini korumak istemesi sonucu oluşur. Düşmenin gücü kemiği sıkıştırır ve torus kırıklarına neden olur. Bu nedenle çoğu torus kırığı, çocukların ön kol kemiklerini (radius ve ulna) etkiler.

Torus Kırığı Tanısı Nasıl Konulur?

Doktor, torus kırığı tanısını fiziki muayene ve görüntüleme testleriyle koyar.

Torus Kırığı Tanısı Koymak İçin Hangi Testler Yapılır?

Fiziki muayeneden sonra çocuğa muhtemelen bir röntgen çektirilmelidir. Bu, herhangi bir torus veya diğer kırığı doğrular ve kemiklerin ne kadar hasar gördüğünü gösterir.

Torus Kırıkları Nasıl Tedavi Edilir?

Torus kırıkları genellikle atelle tedavi edilir. Buna hareketsizleştirme de denilebilir. Bazı durumlarda, çocuklar alçı takmak zorunda kalabilir. Çocuk için en iyi tedavinin hangisi olduğu konusunda doktorla konuşulmalıdır. Bu tedaviler sadece çocuğun yeniden yaralanmasını önlemekle kalmaz, aynı zamanda daha rahat olmasını sağlayabilir ve ağrılarını hafifletebilir.

Çoğu çocuk, iki ila üç hafta boyunca atel takmalıdır. Atelin ne kadar süre takılması gerektiği, belirtilerin iyileşme süresine bağlıdır.

Torus Kırıklarını Tedavi Etmek İçin Hangi İlaçlar Kullanılır?

Aspirin veya ibuprofen gibi reçetesiz satılan nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar, genellikle çocuğun ağrısını azaltmak için yeterlidir. Doktor, çocuğun iyileşirken hangi ilaçları alabileceği konusunda bilgi verecektir.

Torus Kırığı Kendi Kendine İyileşebilir mi?

Diğer kırık türleri kadar ciddi olmasa bile, ağrı, şişlik veya hassasiyet gibi belirtiler asla göz ardı edilmemelidir. Çocuğun tedavi edilmemiş bir torus kırığı varsa, daha sonra daha ciddi komplikasyonlarla karşılaşabilir. Bunlar:

• Yanlış kaynama (malunion): Kırık kemikler iyileşirken doğru şekilde hizalanmazsa bu durum meydana gelir.
• Kaynamama (nonunion): Çocuğun kemikleri tamamen veya hiç birleşmeyebilir.
• Belirtilerin kötüleşmesi: Torus kırığı bir doktor tarafından tedavi edilmezse, çocuğun ağrısı gibi belirtiler zamanla kötüleşebilir. Bu durum iyileşme süresini de uzatır.

Torus Kırığı Tedavisinin Komplikasyonları Nelerdir?

Torus kırığı komplikasyonları şunlardır:

• Yeniden yaralanma: Çocuk, spor gibi aktivitelerine çok erken dönerse kemiğini yeniden yaralayabilir veya daha ciddi bir yaralanma veya kırık yaşayabilir.
• Diğer iç hasarlar: Kırıklar, yaralanma bölgesindeki kaslara, sinirlere, kan damarlarına, tendonlara ve bağlara zarar verebilir.

Nonsteroid antiinflamatuar ilaçların yan etkileri şunlardır:

• Kanama.
• Ülserler.
• Mide ağrısı.
• Bağırsak komplikasyonları.

Tedaviden Ne Kadar Süre Sonra Daha İyi Hissedilir?

Çoğu çocuk, atel kullanmaya başladıktan hemen sonra kendini daha iyi hisseder ancak belirtilerin tamamen iyileşmesi genellikle birkaç hafta sürer. Hareketsizleştirme, kemiği yerinde tutar ve ağrıyı azaltır.

Çocuk yoğun ağrı yaşıyorsa ve bu iyileşmiyorsa, hemen doktorla iletişime geçilmelidir.

Torus kırığı olan çocukların tam bir iyileşme yaşaması beklenmelidir. Torus kırıkları geçici bir sorundur ve çocuğun torus kırıklarının uzun vadeli sonuçları olmamalıdır.

Torus Kırığının İyileşmesi Ne Kadar Sürer?

Torus kırıkları, diğer kemik kırık türlerine kıyasla çok hızlı iyileşir. Genellikle çocuklar sadece 2 ila 3 hafta boyunca atel takar. Ağrı ve hassasiyet gibi belirtiler geçerse, genellikle ek tedavi veya takip gerekmez.

Okul veya Aktivitelere Ara Vermek Gerekir mi?

Çocuklar torus kırığından iyileşirken okulu bırakmak zorunda kalmamalıdır. Belirtiler tamamen geçtikten sonra iki hafta boyunca yoğun fiziksel aktivitelerden (örneğin spor) kaçınılmalıdır.

Çoğu çocuk, bir ay içinde tüm spor ve aktivitelerine devam edebilir. Doktor, çocuğun hangi aktivitelerden ne kadar süre uzak durması gerektiği konusunda bilgi verecektir.

Torus Kırığının Seyri Nasıldır?

Torus kırıklarının seyri çok olumludur. Çocuk tam bir iyileşme yaşamalı ve kalıcı ağrı veya başka belirtiler görülmemelidir.

Çocukların Torus Kırığı Riski Nasıl Azaltılır?

Çocuğun yaralanma riskini azaltmak için şu genel güvenlik ipuçları takip edilmelidir:

• Her zaman emniyet kemeri takılmalıdır.
• Tüm aktiviteler ve sporlar için uygun koruyucu ekipman kullanılmalıdır.
• Ev ve iş yeri, çocuğu veya başkalarını düşürecek dağınıklıktan arındırılmalıdır.
• Evde bir şeylere ulaşmak için her zaman uygun aletler veya ekipmanlar kullanılmalıdır. Sandalyeler, masalar veya tezgahlar üzerinde durulmamalıdır.
• Kemik sağlığını korumak için diyet ve egzersiz planı takip edilmelidir.

Torus Kırıkları Nasıl Önlenir?

Torus kırıkları genellikle düşme veya diğer kazalar nedeniyle olduğu için bunları önlemek için pek bir şey yapılamaz.

Kişi 50 yaşından büyükse veya ailesinde osteoporoz geçmişi varsa, doktorla kemik yoğunluğu testi hakkında konuşmalıdır.

Ne Zaman Acil Servise Gidilmelidir?

Çocuğun torus kırığı veya başka bir kemik kırığı olduğu düşünülüyorsa, mümkün olan en kısa sürede bir doktora başvurulmalıdır. Aşağıdaki durumlarda acil servise gidilmelidir:

• Yoğun ağrı varsa.
• Çocuğun normalde hareket ettirebildiği bir vücut kısmı hareket ettirilemiyorsa.
• Vücudun bir kısmı fark edilir şekilde farklı görünüyorsa veya normal yerinde değilse.
• Kemik cilt üzerinden görünüyorsa.
• Şişlik varsa.
• Bu belirtilerle aynı anda ortaya çıkan yeni morarmalar varsa.

Travma yaşandıysa hemen acil servise gidilmelidir.

Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?

Doktora aşağıdaki soruları sormak faydalı olabilir:

• Hangi kemiklerim kırıldı?
• Çocuğumda torus kırığı mı yoksa başka bir kırık mı var?
• Çocuğuma ne kadar süre atel takacak?
• İyileşme ne kadar sürecek?
• Fiziksel aktivitelere ne zaman geri dönebilir?

Çocuğun yaralandığını bilmek, özellikle bunun bir kemik kırığı olduğunu duymak her zaman korkutucudur. Torus kırıkları en sık rastlanan çocuk yaralanmalarından biridir ve tedavi edilebilirler. Yaygın olarak görülmeleri, doktorun bunu hemen tanıyıp tedavi edebileceği anlamına gelir. Çocuğa yaralanması hakkında bilgi verilmeli ve ateli neden takması gerektiği ve ne kadar süre takacağı açıklanmalıdır. Çocuk, yaralanmasının geçici olduğunu ve vücudu iyileştiğinde sevdiği tüm aktivitelere devam edebileceğini bilmelidir.