Segmental Kırık Nedir? Neden Olur? Nasıl Tedavi Edilir?

Segmental Kırık Nedir? Neden Olur? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Segmental kırık, kemik kırığı türlerinden biridir. Segmental kırık terimi, kemiğin en az iki yerden kırıldığı durumları ifade eder. Segmental kırıklar, araba kazaları gibi ciddi travmalar nedeniyle oluşur. Kemiği onarmak için ameliyat gerekir ve iyileşme bir yıl veya daha uzun sürebilir.

Segmental Kırık Nedir?

Segmental kırık terimi, kemiğin en az iki yerde kırılmış olduğu anlamına gelir. Bu kırıklar, vücudun herhangi bir büyük veya uzun kemiğini etkileyebilir. En yaygın olanları şunlardır:

• Femur (uyluk kemiği).
• Tibia (kaval kemiği).
• Fibula (incik kemiği).
• Humerus (üst kol kemiği).
• Radius ve ulna (ön kol kemikleri).
• Klavikula (köşe kemiği).
• Kafatası.

Segmental kırıklar neredeyse her zaman araba kazaları veya yüksek bir yerden düşme gibi ciddi travmalar nedeniyle oluşur. Büyük kemiklerdeki bu kırıklar çok ciddidir ve genellikle kemikleri onarmak için ameliyat gerekir. Bazen daha küçük kemiklerdeki segmental kırıklar ameliyatsız iyileşebilir. İyileşme süresi, hangi kemiklerin kırıldığına ve kırıklara neyin neden olduğuna bağlıdır. Vücudun uzun veya büyük kemiklerinden biri kırılmışsa ve bu kırık özellikle ameliyat gerektiriyorsa, segmental kırıkta iyileşme çoğu kişi için bir yıla kadar sürebilir.

Segmental Kırıklar ve Segmental Kırıklar Arasındaki Fark Nedir?

Segmental kırıklar ve segmental kırıkların her ikisi de ciddi kemik kırığı türleridir. Bunlar, doktorun kemiklerin nasıl kırıldığı, nerede kırıldığı ve şu anda vücudun içinde nasıl göründüğü hakkında özel detaylar veren farklı terimlerdir.

Segmental kırıkta, kemik iki veya daha fazla yerde kırılmıştır. Genellikle, segmental kırıklara neden olan travma, cam gibi dağılan kırıklar oluşturur. Bir tabak düşürüldüğünde, parçalar asla eşit şekilde kırılmaz. Çoğu segmental kırıkta da durum böyledir.

Segmental kırıklar, kemiğin iki farklı yerde kırıldığı ve kırık nedeniyle kemiğin bir bölümünün kemiğin geri kalanından ayrıldığı durumlardır. Bazı segmental kırıklar segmental olabilir, bazıları ise olmayabilir.

Hangi isim ve terimlerin kırığa uygulandığı fark etmeksizin, en önemli ilk adım, yaralanmanın mümkün olan en kısa sürede bir doktor tarafından incelenmesidir. Kişide segmental veya segmental kırık varsa, her iki durumda da ciddi bir yaralanma yaşanmış demektir ve yaralanmaların bir doktor tarafından değerlendirilmesi, hangi tedavilere ihtiyaç duyulduğunu belirlemenin tek yoludur.

Segmental Kırıklara Kimlerde Görülür?

Segmental kırıklar aynı tüm kemik kırıkları gibi herkesi etkileyebilir. Bu, özellikle ciddi travmalar nedeniyle geçerlidir. Kimsenin ne zaman veya nasıl bir kaza geçireceğini öngörmenin bir yolu yoktur, bu nedenle herkes segmental kırık yaşayabilir.

Segmental Kırıklar Ne Kadar Yaygındır?

Segmental kırıklar nadirdir. Bunun nedeni, çoğu kişinin asla deneyimlemediği ciddi travmalardan kaynaklanmalarıdır.

Segmental Kırığın Belirtileri Nelerdir?

Segmental kırık varsa, kırığa neden olan travmanın ciddi belirtileri de hissedilebilir. Belirtiler, diğer yaralanmalara bağlı olarak değişir. Ancak genel olarak Segmental kırığın belirtileri şunları içerebilir:

• Yoğun ağrı.
• Normalde hareket ettirilebilen bir vücut kısmının hareket ettirilememesi.
• Vücudun bir kısmının fark edilir şekilde farklı görünmesi veya normal yerinde olmaması.
• Kemiğin cilt üzerinden görünmesi.
• Şişlik.
• Morarma.

Açık ve Kapalı Segmental Kırıklar

Doktor, kırığı açık veya kapalı olarak sınıflandırır. Açık kırıkta kemik cildi deler. Açık kırıklar bazen bileşik kırıklar olarak da adlandırılır. Açık kırıklar genellikle daha uzun sürede iyileşir ve enfeksiyon veya diğer komplikasyonlar için artan bir riske sahiptir. Kapalı kırıklar da ciddidir ancak kemik cildi delmez.

Yer Değiştirmiş Segmental Kırıklar

Yer değiştirmiş veya yer değiştirmemiş, doktorun kırığı tarif etmek için kullanacağı diğer kelimelerdir. Yer değiştirmiş kırık, kemik parçalarının kırık sırasında çok fazla hareket ettiği için kırık etrafında bir boşluk oluştuğu anlamına gelir. Yer değiştirmemiş kırıklarda parçalar kırık sırasında hizadan çok fazla sapmamıştır. Yer değiştirmiş kırıkların onarımı için ameliyat gerektirme olasılığı çok daha yüksektir. Segmental kırıklar, her zaman birden fazla kırık parça içerdiği için diğer kemik kırığı türlerine göre daha sık yer değiştirmiş olur.

Segmental Kırıklara Ne Sebep Olur?

Segmental kırıklar travma nedeniyle oluşur. En yaygın nedenler arasında araba kazaları ve merdiven veya çatı gibi yüksek bir yerden düşme yer alır.

Kemiklere alınacak herhangi bir darbe, segmental kırığa neden olabilir. Ancak kaymalar, düşmeler ve diğer yaygın kemik kırığı nedenleri genellikle kemiklere parçalı kırık oluşturacak kadar güçlü bir hasar vermez.

Segmental Kırık Tanısı Nasıl Konulur?

Doktor, segmental kırığı fiziksel muayene ve görüntüleme testleriyle tanı koyar. Bazı durumlarda, kişi travma sonrası hastaneye yatırılmışsa bu testler acil serviste yapılabilir.

Kişi acil servise götürüldüyse tıbbi ekip, özellikle de bazıları hayati tehlike oluşturuyorsa, yaralanmaları ciddiyet sırasına göre stabilize etmek ve tedavi etmek için çalışır. Stabilize edildikten sonra, kırığı doğrulamak için görüntüleme testleri gerekir.

Segmental Kırık Tanısı Koymak İçin Hangi Testler Yapılır?

Kırığın görüntülerini çekmek için en az bir görüntüleme testi gerekir:

• Röntgen: Röntgen, herhangi bir segmental veya diğer kırıkları doğrular ve kemiklerin ne kadar hasar gördüğünü gösterir.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Doktor, kemiklerdeki ve çevresindeki bölgedeki hasarın tam bir resmini elde etmek için MR kullanabilir. Bu, kemiklerin etrafındaki dokuları da gösterir. Bu, özellikle kasların, bağ dokusunun ve organların travmadan nasıl etkilendiğini belirlemek için önemlidir.
• BT taraması: BT taraması, röntgenden daha ayrıntılı bir görüntü sağlar ve kemikleri ve çevresindeki dokuları gösterir.

Segmental Kırıklar Nasıl Tedavi Edilir?

Uzun veya büyük kemiklerden biri kırılmışsa, segmental kırığı onarmak için ameliyat gerekir. Segmental kırıkları onarmak için birkaç teknik kullanılır ve cerrahın hangi yöntemi kullanacağı, yaralanmalara, hangi kemiğin kırıldığına ve travma sonrası diğer komplikasyonlara bağlıdır.

Cerrah, kemikleri doğru konumlarına getirir (hizalar) ve iyileşip yeniden birleşebilmeleri için yerinde sabitler. Genellikle iç sabitleme adı verilen bir işlem yapılır. Bu, cerrahın kemiğe metal parçalar yerleştirerek kemiği iyileşirken yerinde tutması anlamına gelir. İç sabitleme teknikleri şunları içerir:

• Çubuklar: Kemiğin merkezinden geçen ve baştan sona uzanan bir çubuk.
• Plakalar ve vidalar: Kemikleri yerinde tutmak için kemiğe vidalanan metal plakalar.
• Pimler ve teller: Diğer bağlantı elemanları için çok küçük olan kemik parçalarını yerinde tutmak için pimler ve teller. Bunlar genellikle çubuklar veya plakalarla birlikte kullanılır. Segmental  kırık sonrası kemik parçalarını bir arada tutmak için muhtemelen pimler ve tellere ihtiyaç duyulur.

Bazı kişiler bu parçalarla ömür boyu yaşar. Bunları çıkarmak için takip ameliyatları gerekebilir.

Dış Sabitleme

Dış sabitleme gerekebilir. Bu genellikle, diğer yaralanmalar iyileşirken kırığı stabilize eden geçici bir çözümdür. Cerrah, kırığın her iki tarafına vücudun içine vidalar yerleştirir ve bunları vücudun dışında kemiğin etrafındaki bir destek veya brakete bağlar.

Cerrahlar bazen segmental kırığı düzeltmek için daha invaziv ameliyatlardan önce dış sabitlemeyi ilk adım olarak önerir. Çok sayıda başka yaralanma varsa, vücudun iç sabitleme ameliyatlarını tolere edebilecek gücü geri kazanması için zamana ihtiyacı olabilir.

Kemik Grefti

Segmental kırık ciddi şekilde yer değiştirmişse veya kemik gerektiği gibi birleşmiyorsa, kemik grefti gerekebilir. Cerrah, kırık kemiği yeniden birleştirmek için ek kemik dokusu yerleştirir. Ardından, kemik yeniden büyürken parçaları bir arada tutmak için genellikle iç sabitleme yapılır. Kemik greftleri birkaç kaynaktan gelebilir:

• Vücudun başka bir yerinden, genellikle kalça kemiğinin üst kısmından.
• Dış bir donörden.
• Yapay bir yedek parça.

Kendi başına bir segmental kırık ameliyatı ayakta tedavi prosedürüdür, bu da aynı gün eve dönülebileceği anlamına gelir. Ancak, segmental kırığa yol açan travmanın diğer yaralanmalara neden olmuş olması muhtemeldir ve bu, hastanede kalarak iyileşmeyi gerektirebilir.

Ameliyat sonrası, kırık kemiğin bulunduğu vücut kısmı hareketsiz hale getirilir. Bunun nerede olduğuna bağlı olarak, tekrar ağırlık koymaya veya yaralanmadan önceki gibi kullanmaya başlamadan önce destek, atel veya alçı kombinasyonu gerekir.

Segmental Kırıkları Tedavi Etmek İçin Hangi İlaçlar Kullanılır?

Aspirin veya ibuprofen gibi reçetesiz satılan nonsteroid antienflamatuar ilaçlar, ameliyat sonrası kanamaya ve diğer komplikasyonlara yol açabilir. Cerrah, ameliyat sonrası ağrıyı azaltmak için alınabilecek ilaçlar hakkında bilgi verecektir.

Segmental Kırık Tedavisinin Komplikasyonları Nelerdir?

Segmental kırık ameliyatının komplikasyonları şunları içerir:

• Akut kompartman sendromu: Kaslarda basınç birikmesi, dokulara kan ulaşmasını engelleyebilir ve bu, kalıcı kas ve sinir hasarına neden olabilir.
• Yanlış kaynama (malunion): Kırık kemikler iyileşirken doğru şekilde hizalanmazsa bu durum meydana gelir.
• Kaynamama (nonunion): Kemikler tamamen veya hiç birleşmeyebilir.
• Kemik enfeksiyonu (osteomiyelit): Açık kırık varsa (kemik cildi delerse), bakteriyel enfeksiyon riski artar.
• Diğer iç hasarlar: Kırıklar, yaralanma bölgesindeki kaslara, sinirlere, kan damarlarına, tendonlara ve bağlara zarar verebilir.

Nonsteroid antiinflamatuar ilaçların yan etkileri şunları içerir:

• Kanama.
• Ülserler.
• Mide ağrısı.
• Bağırsak komplikasyonları.

Tedaviden Ne Kadar Süre Sonra Daha İyi Hissedilir?

Belirtilerin iyileşmesi birkaç hafta sürebilir. Segmental kırığı onarmak için hangi tür ameliyat yapıldığına ve hangi kemiklerin kırıldığına bağlı olarak, birkaç hafta içinde tekrar hareket etmeye başlanabilir.

İyileşmeyen yoğun ağrı yaşanırsa, hemen doktorla iletişime geçilmelidir.

Segmental Kırığı Olanları Neler Bekler?

Segmental kırık varsa, diğer kemik kırığı türlerine sahip kişilere göre daha uzun bir iyileşme süreci yaşanır. Özellikle orijinal travmadan başka yaralanmalar varsa, iyileşme bir yıla kadar sürebilir.

Yaralanan vücut kısmının gücünü ve hareket aralığını geri kazanmak için fizik tedavi gerekir. Bu terapi, diğer yaralanmalardan iyileşme planının bir parçası olacaktır.

Segmental Kırığın İyileşmesi Ne Kadar Sürer?

Segmental kırıklar, diğer kemik kırığı türlerine göre daha uzun sürede iyileşir. Ayrıca komplikasyonlara yol açma olasılıkları çok daha yüksektir.

Çoğu segmental kırık, yaklaşık bir yıl veya daha uzun sürede iyileşir. Kemiklerin iyileşme süresi, kırığın ciddiyetine ve herhangi bir komplikasyon gelişip gelişmediğine bağlıdır.

İş veya Okula Ara Vermek Gerekir mi?

Travma yaşanırsa, iyileşme sırasında iş veya okul bırakılması gerekebilir. Özel yaralanmalar ve hangi kemiklerin kırıldığı, iş, okul ve diğer aktivitelerin ne kadar süre bırakılacağını etkiler.

İyileşme sırasında herhangi bir fiziksel aktiviteye devam etmeden önce cerrah veya doktorla konuşulmalıdır.

Segmental Kırıkların Seyri Nasıldır?

Segmental kırıklar çok ciddi yaralanmalardır. Orijinal travma sırasında başka yaralanmalar yaşandıysa, hayat kalıcı olarak etkilenebilir. Segmental kırıklara genellikle hayati tehlike arz eden kazalar neden olduğu için birini diğerinden ayırmak zordur. Kişiye özel iyileşme planı ve iyileşme sürecinde neler bekleneceği hakkında doktorla konuşulmalıdır.

Segmental Kırık Riski Nasıl Azaltılabilir?

Günlük rutin boyunca yaralanma riskini azaltmak için şu adımlar takip edilmelidir:

• Her zaman emniyet kemeri takılmalıdır.
• Tüm aktiviteler ve sporlar için uygun koruyucu ekipman kullanılmalıdır.
• Ev ve iş yeri, kişiyi veya başkalarını düşürecek dağınıklıktan arındırılmalıdır.
• Evde bir şeylere ulaşmak için her zaman uygun aletler veya ekipmanlar kullanılmalıdır. Sandalyeler, masalar veya tezgahlar üzerinde durulmamalıdır.
• Kemik sağlığını korumak için diyet ve egzersiz planı takip edilmelidir.
• Kişi 50 yaşından büyükse veya ailede osteoporoz geçmişi varsa, doktorla kemik yoğunluğu testi hakkında konuşulmalıdır.

Segmental Kırıklar Nasıl Önlenebilir?

Segmental kırıklar aniden olduğu için bunları tamamen önlemek genellikle imkansızdır. Travma ne zaman yaşanacağı öngörülemez, bu nedenle segmental kırığı önlemek için temel güvenlik önlemlerinden başka yapılabilecek bir şey yoktur. Yürüteç veya baston kullanılıyorsa, bunlarsız asla yürünmemeli ve engebeli yüzeylerde çok dikkatli olunmalıdır.

Ne Zaman Acil Servise Gidilmelidir?

Segmental kırık veya başka bir kemik kırığı olduğu düşünülüyorsa, mümkün olan en kısa sürede bir doktor görülmelidir. Aşağıdaki durumlarda acil servise gidilmelidir:

• Yoğun ağrı varsa.
• Normalde hareket ettirilebilen bir vücut kısmı hareket ettirilemiyorsa.
• Vücudun bir kısmı fark edilir şekilde farklı görünüyorsa veya normal yerinde değilse.
• Kemik cilt üzerinden görünüyorsa.
• Şişlik varsa.
• Bu belirtilerle aynı anda ortaya çıkan yeni morarmalar varsa.

Travma yaşandıysa, hemen acil servise gidilmelidir.

Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?

Doktora aşağıdaki soruları sormak faydalı olabilir:

• Hangi kemiğim kırıldı?
• Hangi tür ameliyat gerekecek?
• Takip ameliyatlarına ihtiyaç duyulacak mı?
• İyileşme ne kadar sürecek?

Segmental kırıklar çok ciddi yaralanmalardır. Kırık, yaralanmaya neden olan travma tedavi edilene kadar fark edilmeyebilir. Bir kemiğin kırıldığını öğrenmek korkutucu olsa da, segmental kırıkların tedavisi çok yüksek başarı oranına sahiptir. Doktor ve cerrah, iyileşme sürecine rehberlik edecektir.