Menisküs Ameliyatı Neden Yapılır? Tedavi Süreci Nasıldır?

Menisküs Ameliyatı Neden Yapılır? Tedavi Süreci Nasıldır? başlıklı yazımızda konuya dair detayları bulabilirsiniz. Menisküs ameliyatı, dizdeki bir kıkırdak parçası olan yırtık bir menisküsün çıkarılması veya onarılması için sıklıkla yapılan bir operasyondur. Ameliyat birkaç küçük kesi gerektirir ve yaklaşık bir saat sürer. İyileşme ve rehabilitasyon süreci birkaç haftayı bulur. Prosedür ağrıyı azaltır, hareketliliği ve stabiliteyi artırır ve kişinin gündelik hayat aktivitelerine geri dönmesine yardımcı olur.

Menisküs Ameliyatı Nedir?

Menisküs ameliyatı, dizdeki kıkırdak parçası olan yırtık bir menisküsün çıkarılması veya onarılması ameliyatıdır.

Menisküs Nedir?

Her dizde iki menisküs vardır. Bunlar, diz ekleminde amortisör görevi gören elastik ve C şeklindeki yastıklardır. Menisküs yaralanmış veya yırtılmışsa (sıklıkla kıkırdak yırtığı olarak da adlandırılır), doktor hasarlı parçanın çıkarılması veya onarılması için ameliyat olunmasını önerebilir.

Menisküs Ameliyatı Kimlere Yapılır?

Özellikle spor yapan kişilerde menisküs yaralanması ve ameliyatları sık görülmektedir. Ani bir bükülme ya da dönme hareketi veya çarpışma ile dize alınan bir darbe menisküsü yırtabilir.

Yaşlı kişiler de menisküslerini sık sık yaralarlar. Menisküs zamanla zayıflar ve yırtılma ihtimali daha da artar. Menisküs yırtılması, yaşlanma sürecinin bir parçası olarak yaşanan normal bir olay olarak kişinin karşısına çıkabilir.

Menisküs yırtığı olan birçok kişi ameliyat olmayı seçer çünkü yaralanmış bir kıkırdak dizi dengesiz hale getirebilir, ağrıya ve şişmeye yol açabilir ya da dizin kilitlenmesine veya kımıldayamaz duruma gelmesine neden olabilir.

Her Menisküs Yırtığı Ameliyat Gerektirir mi?

Bazı insanlar yırtık bir menisküs için ameliyata ihtiyaç duyarken bazılarının ameliyata ihtiyacı olmayabilir. Yırtık bir menisküsün ameliyat ile tedavi edilip edilmemesi konusundaki karar aşağıdakilere bağlıdır:

• Yırtığın türü, boyutu ve yeri
• Kişinin yaşı
• Kişinin aktivite seviyesi ve yaşam tarzı
• İlgili başka yaralanmalar (Örneği ön çapraz bağ yırtığı gibi)
• Semptomların varlığı (Ağrı, şişlik, kilitlenme, burkulma gibi)

Doktor önce aşağıdakiler gibi cerrahi olmayan tedavilerin denenmesini önerebilir:

• RICE protokolü (dinlenme, buz uygulama, kompresyon ve yüksekte tutma)
• Non-steroidal antiinflamatuar ilaçlar
• Fizik tedavi
• Kortizon gibi dize yapılan enjeksiyonlar

Menisküs Ameliyatı Öncesi Neler Olur?

Kişi doktoru ile konuştuktan sonra, yırtık bir menisküs için ameliyat olmaya karar verirse öncesinde bazı testler yaptırması gerekebilir. Örneğin, kan testleri, elektrokardiyogram (EKG) ve göğüs röntgeni gibi testler ameliyat için yeterince sağlıklı olup olunmadığının belirlenmesine yardımcı olabilir. Kişi nispeten sağlıklıysa, bu testlere genellikle gerek duyulmaz.

Anestezi ekibinden biri, ameliyat sırasında ne tür anestezi alınması gerektiğine karar verecektir. Alınacak olan anestezi aşağıdakilerden biri olabilir:

• Lokal anestezi: Sadece diz bölgesini uyuşturan bir iğnedir.
• Bölgesel anestezi: Vücudun belden aşağısını uyuşturan bir iğnedir.
• Genel anestezi: Kişiyi tamamen uyutan ilaçlardır.

Kişi lokal veya bölgesel anestezi alıyorsa, rahatlamasına yardımcı olması için sakinleştirici de verilebilir. Bu tür prosedürler için çoğu zaman genel anestezi kullanılır.

Ameliyattan birkaç gün önce doktor;

• Ameliyat sonrasında ortaya çıkabilecek ağrıyı yönetmek amacıyla kullanılacak ilaçlar için bir reçete yazabilir,
• Fizik tedavi süreci için randevu alması amacıyla hastayı yönlendirebilir,
• Ameliyata nasıl hazırlanılması gerektiğini anlatır.

Ameliyat öncesi kişinin bazı ilaçları almayı bırakması ve işlemden birkaç saat önceden başlayarak bir şeyler yiyip içmemesi gerekebilir.

Artroskopik Menisküs Ameliyatı Sırasında Neler Olur?

Yırtık bir menisküs için uygulanan en yaygın prosedür diz artroskopisidir. Bu prosedür genellikle bir saatten az sürer.

• İlk olarak hasta anestezi alır. Ameliyat ekibi diz bölgesindeki deriyi temizler ve bacağın geri kalanını cerrahi bir örtü ile kapatır. Ekip, ameliyat sırasında konumlandırmaya yardımcı olması için uyluğun üst kısmına bir klemp yerleştirebilir.
• Cerrah, dizde portal adı verilen birkaç küçük kesi açar. Daha sonra diz eklemi, steril bir sıvı ile doldurulur. Sıvı, eklemdeki küçük kanamayı kontrol etmeye yardımcı olur ve cerrahın eklemin içini görmesine yardımcı olmak için içerideki kalıntıları temizler.
• Cerrah, kesiye artroskop adı verilen küçük bir alet sokar. Artroskop, ucunda küçük bir ışık ve video kamera bulunan ince bir tüptür. Kamera, dizin içinden aldığı video görüntülerini bir monitöre yansıtır.

Cerrah, yırtığa bakmak ve hangi cerrahi tekniği uygulayacağına karar vermek için artroskopu kullanır. Aşağıdaki tekniklerden biri ile operasyona devam edilir.

• Menisküs onarımı: Cerrah, yırtık kıkırdak parçalarını yeniden bir araya gelip kendi kendilerine iyileşebilmeleri için birbirine diker. Bununla birlikte yırtığın türü ve kanla yeterince beslenip beslenememesi gibi nedenlerle, gerçekte yırtıkların ancak %10'undan daha azı onarılabilir.
• Kısmi menisektomi: Cerrah hasarlı kıkırdağı kesip çıkarır ve sağlıklı menisküs dokusunu yerinde bırakır.

Cerrah, kullanılan tekniğe bağlı olarak dizin içine başka cerrahi aletler yerleştirir. Menisektomi veya menisküs onarımı tamamlandığında, cerrah portalları dikiş veya cerrahi bantlarla kapatır. Daha sonra diz bir bandajla sarılır.

Menisküs Onarımı veya Menisektomi Sonrasında Neler Olur?

Menisküs onarımı veya menisektomi geçiren çoğu kişinin gece hastanede kalmasına gerek yoktur. Hasta anestezinin etkilerinin geçmesi için bir uyanma odasında bekletilir. Ayrılmaya hazır olduğunda başka birinin kişiyi evine bırakması gerekecektir.

Menisküs Ameliyatının Avantajları Nelerdir?

Menisküs yırtığı ameliyatı kişiye aşağıdaki konularda yardımcı olabilir:

• Spora veya diğer aktivitelere geri dönebilmesini sağlar.
• Hareket kabiliyetini artırır.
• Dizi daha stabil hale getirir.
• Artrit gelişimini önler veya yavaşlatır.
• Ağrıyı azaltır veya tamamen giderir.

Artroskopik Menisküs Ameliyatının Riskleri Nelerdir?

Artroskopik diz cerrahisi oldukça güvenlidir ve sadece nadir görülen bazı komplikasyonlara sahiptir. Bu komplikasyonlar şöyledir:

• Hayatın ilerleyen dönemlerinde artrit
• Kan pıhtıları
• Diz bölgesinde kanama
• Enfeksiyon
• Dizin yakınındaki sinir veya kan damarlarının yaralanması
• Eklemde sertlik
• Kalp veya akciğerlerle ilgili anesteziden kaynaklanan bazı sorunlar

Menisküs Ameliyatının İyileşme Süreci Nasıldır?

Menisküs ameliyatı için iyileşme süresi, geçirilen ameliyatın türüne bağlı olarak değişir. Menisküs onarımının iyileşmesi, menisektomiden daha fazla zaman alır. Menisküs ameliyatından tam iyileşme 6 haftadan 3 aya kadar sürebilir. Kişinin ameliyattan sonraki iyileşme süreci aşağıdakileri içerebilir:

• İyileşirken dizdeki stresi azaltmak amacıyla koltuk değneği kullanılabilir.
• İyileşirken eklemi stabilize etmek için dizlik kullanılabilir.
• Ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.
• Fizik tedaviye ihtiyaç duyulabilir.
• Hareket kabiliyetini, hareket açıklığını ve gücü eski haline getirmek için evde rehabilitasyon egzersizleri yapılabilir.
• RICE protokolü (dinlenme, buz uygulama, kompresyon ve yüksekte tutma) uygulanabilir.

Menisküs Ameliyatından Sonra Ağrı Olur mu?

Ameliyattan hemen sonra ve birkaç hafta boyunca bir miktar ağrı olabilir ve bu son derece normaldir. Doktor, kişinin ağrıyı yönetmesine yardımcı olacak ilaçlar yazacaktır. İlaçlar aynı zamanda, iyileşmek için gereken egzersizleri tamamlama konusunda da kişiye yardımcı olacaktır.

Ameliyattan Ne Kadar Süre Sonra Yürünebilir, Egzersiz Yapılabilir ya da Çalışılabilir?

Çoğu insan menisküs ameliyatından hemen sonra koltuk değnekleri yardımıyla yürüyebilir. Hastalar çoğunlukla 6 ila 8 hafta içinde normal aktivitelerine geri döner.

Hastaya, yüksek etkili aktiviteler yerine düşük etkili aktiviteleri önerebilir (koşmak yerine yürümek gibi). Kişinin fiziksel efora ya da güce dayalı bir işi varsa, iyileşmek için iş yerinden daha fazla izin alması gerekebilir.

Doktorla Hangi Durumlarda İletişime Geçmek Gerekir?

Doktor, takip amacıyla kontrol randevusu alınması gereken zamanı hastaya söyleyecektir ancak aşağıdaki durumlarla karşılaşıldığında mutlaka doktorla iletişime geçilmesi gerekir:

• 38.5 ve üstü yüksek ateş varsa
• Pansuman üzerinde çok fazla kan veya sıvı sızıntısı varsa
• Bacağın dinlendirilmesi veya yükseltilmesiyle geçmeyen ağrı veya şişlik varsa
• Herhangi bir kesiden irin veya kötü kokulu akıntı geliyorsa
• Nefes almakta güçlük çekiliyorsa

Menisküs ameliyatı, diz eklemindeki bir kıkırdak parçası olan yaralanmış veya yırtılmış bir menisküsü düzeltebilir. Kişinin hayatını, işini veya yaptığı aktiviteleri engelleyen diz ağrısı varsa bir uzman doktorla iletişime geçmelidir. Artroskopik bir prosedür ağrıyı azaltabilir, hareketliliği ve stabiliteyi artırabilir ve kişinin aktivitelerine geri dönmesine yardımcı olabilir.