Dejeneratif Disk Hastalığı Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Dejeneratif Disk Hastalığı Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Dejeneratif disk hastalığı, omurgadaki yastıklama aşınmaya başladığında ortaya çıkar. Bu durum en çok yaşlı yetişkinlerde görülür. Çoğu insan 40 yaşından sonra bir miktar omurga dejenerasyonu yaşar. Doğru tedavi ağrının giderilmesini ve hareket kabiliyetinin artmasını sağlayabilir.

Dejeneratif Disk Hastalığı Nedir?

Dejeneratif disk hastalığı, omurga disklerinin aşınmasıdır. Omurga diskleri omurların (omurgadaki kemikler) arasındaki lastiksi yastıklardır. Bu diskler amortisör görevi görürler ve rahatça hareket etmeye, eğilmeye ve bükülmeye yardımcı olurlar. Herkesin omurga diskleri zaman içinde dejenere olur ve bu yaşlanmanın normal bir parçasıdır.

Yastıklar aşındığında, kemikler birbirine sürtünmeye başlayabilir. Bu temas ağrıya ve aşağıdaki gibi başka sorunlara neden olabilir:

• Omurganın eğrildiği yetişkin skolyozu.
• Şişmiş, kaymış veya yırtılmış disk olarak da adlandırılan fıtıklaşmış disk.
• Omurganın etrafındaki boşluklar daraldığında ortaya çıkan spinal stenoz.
• Omurların içeri ve dışarı hareket etmesi anlamına gelen spondilolistezis.

İntervertebral Disk Dejenerasyonu Ne Kadar Yaygındır?

Semptomlar gelişmese bile 40 yaşından sonra hemen hemen herkeste bir miktar disk dejenerasyonu görülür. Bu durum yetişkinlerin yaklaşık %5'inde sırt ağrısına yol açabilir.

Kimler Dejeneratif Disk Hastalığına Yakalanabilir?

Dejeneratif disk hastalığı en sık yaşlı yetişkinlerde görülür. Bazı faktörler, dejeneratif disk hastalığı geliştirme riskini artırır:

• Düşme gibi akut yaralanmalar.
• Obezite.
• Kadınların semptomları yaşama olasılığı daha yüksektir.
• Sigara içmek.
• Fiziksel olarak zorlayıcı bir işte çalışmak.

Dejeneratif Disk Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Dejeneratif disk hastalığının en yaygın semptomları boyun ağrısı ve sırt ağrısıdır. Aşağıdaki gibi ağrılar yaşanabilir:

• Gelip giden, bir seferde haftalarca veya aylarca süren.
• Kollarda veya bacaklarda uyuşma veya karıncalanmaya yol açan.
• Kalçalardan aşağıya ve bele yayılan.
• Oturma, eğilme veya bir şeyleri kaldırma ile kötüleşen.

Dejeneratif Disk Hastalığına Ne Sebep Olur?

Omurga diskleri yaşlanmanın normal bir parçası olarak aşınır. Özellikle 40 yaşından sonra çoğu insan bir miktar disk dejenerasyonu yaşar ancak herkes ağrı hissetmez.

Omurga diskleri aşağıdaki durumlarda ağrıyabilir:

• Disklerin kuruması: Disklerin çoğunlukla su içeren yumuşak bir çekirdeği vardır. Yaşlandıkça, bu çekirdek doğal olarak bir miktar su kaybeder. Sonuç olarak, diskler incelir ve eskisi kadar şok emilimi sağlamaz.
• Disklerde yırtılma veya çatlama: Küçük yaralanmalar omurga disklerinde küçük çatlaklara yol açabilir. Bu yırtıklar genellikle sinirlere yakındır. Yırtıklar küçük olsalar bile ağrılı olabilirler. Omurilik diskinin dış duvarı çatlarsa, disk yerinden çıkabilir (fıtıklaşmış disk olarak da bilinir) ve bu da bir spinal siniri sıkıştırabilir.

Dejeneratif Disk Ağrısı Nasıl Hissettirir?

Dejeneratif disk ağrısı:

• Boyunda veya belde ortaya çıkabilir.
• Kollara ve ellere ya da popoya ve bacaklara yayılabilir.
• Hafif, orta veya şiddetli olabilir.
• Başlayabilir ve durabilir.
• Eğilme, bükülme veya kaldırma gibi belirli aktivitelerden sonra daha da kötüleşebilir.
• Zaman içinde kötüleşebilir.

Dejeneratif Disk Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

Dejeneratif disk hastalığını teşhis etmek için doktor kişiye semptomları hakkında sorular sorarak başlayabilir. Sorular şunları içerebilir:

• Ağrı ne zaman başlıyor?
• Ağrıyı nerede hissediyorsunuz?
• Hangi aktiviteler en çok ağrıya neden oluyor?
• Hangi aktiviteler ağrıyı azaltıyor?
• Ağrıya yol açan bir yaralanma veya kaza geçirdiniz mi?
• Karıncalanma veya uyuşma gibi başka belirtileriniz var mı?
• Ne kadar yürüyebiliyorsunuz?

Doktor; röntgen, BT veya MR gibi görüntüleme taramaları kullanabilir. Bu testler doktora disklerin durumunu ve hizalanmasını gösterebilir. Doktor ayrıca aşağıdakileri kontrol etmek için fiziki bir muayene de yapabilir:

• Sinir fonksiyonu: Doktor kişinin tepkilerini kontrol etmek için bir refleks çekici kullanabilir. Tepkilerin zayıf olması ya da hiç olmaması sinirlerin hasar gördüğü ya da sıkıştığı anlamına gelebilir.
• Ağrı seviyeleri: Doktor ağrı seviyesini ölçmek için sırtın belirli bölgelerine dokunabilir veya bastırabilir.
• Güç: Kas zayıflığı veya küçülmesi (atrofi) sinir hasarı veya dejenere disklere sahip olunduğu anlamına gelebilir.

Dejeneratif Disk Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Genellikle doktor ilk olarak invazif olmayan tedavi seçenekleri önerecektir. Tedavi şunları içerebilir:

• Fizik tedavi: Eğitimli bir sağlık hizmeti sağlayıcısı ile güçlendirme ve germe egzersizlerine katılmak.
• İlaçlar: Steroid olmayan anti-enflamatuar ilaçlar, kas gevşeticiler veya steroidler almak.
• Steroid enjeksiyonları: Enflamasyonu ve ağrıyı azaltmak için omurilik sinirlerinin, diskin veya eklemlerin yakınına ilaç enjekte edilmesi.
• Radyofrekans nörotomi: Duyusal sinirleri yakmak ve ağrı sinyallerinin beyne ulaşmasını önlemek için elektrik akımlarının kullanılması.

Dejeneratif Disk Hastalığı Evde Tedavi Edilebilir mi?

Bazı insanlar evde tedavi yöntemleriyle ağrılarını dindirebilir. Evde uygulanan tedaviler ağrıyı kısa bir süre için azaltabilir ancak ciddi dejenere diskler için uzun süreli bir tedavi değildir. Şunları denemek faydalı olabilir:

• Egzersiz yapmak: Yürüme veya yüzme gibi düşük etkili aktiviteler sırt kaslarını güçlendirebilir ve bir miktar ağrıyı hafifletebilir.
• Sıcak ve soğuk terapi: Günde üç ila dört kez her 10 ila 15 dakikada bir buz paketleri ve ısıtma pedleri kullanmak ağrıyı ve iltihabı azaltabilir.
• Esneme: Gün boyunca hafif yoga ve esneme hareketleri duruşu iyileştirebilir ve gerginliği azaltabilir.

Dejeneratif Disk Hastalığı İçin Ameliyata İhtiyaç Duyulur mu?

Birçok hastanın dejeneratif disk hastalığı için ameliyata ihtiyacı yoktur ancak birden fazla cerrahi olmayan tedavi denendiyse ve kalıcı ağrı ve/veya güçsüzlük varsa, ameliyat iyi bir seçenek olabilir.

Cerrah birkaç spinal dekompresyon ameliyatı türünden birini kullanabilir:

• Diskektomi: Sinirlerin üzerindeki baskıyı azaltmak için omurilik diskinin bir kısmının çıkarılması.
• Foraminotomi: Doku ve kemiği çıkararak sinir kökleri için açıklığı genişletmek.
• Laminektomi: Alt omurgadan (lamina) küçük bir kemik parçasının alınması.
• Osteofit çıkarılması: Kemik çıkıntılarının (osteofit) çıkarılması.
• Spinal füzyon: Bu prosedür sırasında cerrah stabiliteyi artırmak için iki veya daha fazla omuru birbirine bağlar.

Dejeneratif Disk Hastalığı Nasıl Önlenebilir?

Yaşam tarzı değişiklikleri ile omurga dejenerasyonunun ilerlemesi önlenebilir veya yavaşlatılabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Sağlıklı bir vücut ağırlığına ulaşmak ve bunu korumak.
• Sigaradan kaçınmak veya bırakmak.
• Güç ve esnekliği artırmak için düzenli egzersiz yapmak.

Dejeneratif Disk Hastalığı Olan Kişilerde Hastalığın Seyri Nasıldır?

Birçok kişi ağrıyı uzun vadede yönetmek için cerrahi olmayan ve evde uygulanan tedavileri kullanmaktadır. Hafif ila orta şiddette sırt ağrısı olanların ağrıyı uzak tutmak için tedaviye devam etmesi gerekecektir.

Dejeneratif disk hastalığı için ameliyat olan çoğu kişi uzun süreli ağrı rahatlaması yaşar. Ameliyattan sonra bile sırtı güçlü ve sağlıklı tutmak için egzersiz yapmaya ve esnemeye devam etmek gerekir.

Dejeneratif Disk Hastalığı Diğer Rahatsızlıklar İçin Riskleri Artırır mı?

Dejenere diskler diğer omurga rahatsızlıklarına yakalanma riskini artırabilir. Yaygın omurga sorunları şunları içerir:

• Osteoartrit.
• Skolyoz.
• Spinal stenoz.
• Spondilolistezis.
• Spondilolizis.

Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?

Doktora aşağıdaki soruları sormak faydalı olabilir:

• Dejeneratif disk hastalığının en olası nedeni nedir?
• Hastalığın ilerlemesini nasıl yavaşlatabilirim?
• Hangi cerrahi olmayan tedavilerin ağrıyı hafifletme olasılığı en yüksektir?
• Ameliyat olmamayı tercih edersem ne olacak?
• Ameliyattan sonra ağrının geri gelmesini nasıl önleyebilirim?

Dejeneratif disk hastalığı, omurga diskleri bozulduğunda ortaya çıkar. Bu diskler yıprandığında, insanlar tipik olarak sırt ağrısı ve sertlik yaşarlar. Fizik tedavi ve spinal enjeksiyon gibi cerrahi olmayan tedavilerle ağrı hafifletilebilir. Bazı insanlar için sıcak ve soğuk terapi gibi evde uygulanabilecek yöntemler ağrıyı azaltabilir. Ağrı şiddetli olduğunda, omurga enjeksiyonlarından veya omurga ameliyatından faydalanmak mümkündür. Omurga uzmanı bir doktor kişi için en iyi tedavinin hangisi olduğunu belirlemeye yardımcı olabilir.