Barton Kırığı Nedir? Neden Olur? Nasıl Tedavi Edilir?

Barton Kırığı Nedir? Neden Olur? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Barton kırığı, ağrılı ve çıkık bir bilek kırığıdır. Şişliğe ve parmak uçlarında uyuşma veya karıncalanmaya neden olur. Bu tür kemik kırığı, bükülmüş bileğin üzerine düşülmesi durumunda meydana gelir. Tedavi, kemikleri hizalamak ve yeniden birleştirmek için acil ameliyat gerektirir.

Barton Kırığı Nedir?

Barton kırığı, bileğin bir kısmının kırılması ve başka bir kısmının yerinden çıkması durumudur. Genellikle bükülmüş bileğin üzerine düşülmesiyle meydana gelir.

Kırılan bilek kısmı (distal radius), aynı zamanda ön kolun bir parçasıdır. Radius, en sık kırılan kol kemiğidir. Bu kırıklar, tüm kemik kırıklarının yaklaşık %20’sini oluşturur.

Barton Kırığının Türleri Nelerdir?

Barton kırığının iki türü vardır. Yumru elin arka tarafındaysa, bu dorsal Barton kırığı olarak adlandırılır. Yumru avuç içinde tarafındaysa, bu volar veya ters Barton kırığı olarak adlandırılır. Ters kırıklar daha sık görülür.

Barton Kırığı Kimlerde Görülür?

Barton kırığı, herkes düşebileceği için herkesi etkileyebilir. Ancak bu tür kırıkların %70’i fiziki işlerde çalışan işçiler veya motosiklet süren genç erkeklerde görülür. Bu kişiler iş sırasında veya bir kazada yaralanır.

Osteoporoz hastalığı olan kişiler de daha yüksek risk altındadır. Osteoporoz, kemikleri zayıflatan bir hastalıktır. Zayıf kemikler kırılmaya daha yatkındır. 50 yaşın üzerindekilerde bu hastalık için risk artar.

Barton Kırığı Ne Kadar Yaygındır?

Barton kırığı nadirdir. Diğer bilek kırıkları çok daha yaygındır.

Barton Kırığının Nedenleri Nelerdir?

Bu tür kırığın nedeni neredeyse her zaman düşmedir. Araba ve motosiklet kazaları da bu kırığa neden olabilir.

Barton Kırığının Belirtileri Nelerdir?

Barton kırığı belirtileri, diğer distal radius kırıklarıyla hemen hemen aynıdır. Belirtiler şunlardır:

• Bilek çevresinde morarma.
• Bilekte yumru.
• Bileği ağrısız hareket ettirememe.
• Parmak uçlarında uyuşma veya karıncalanma.
• Şişlik.
• Bilek ağrısı.

Barton Kırığı Tanısı Nasıl Konulur?

Doktor, belirtilerin listelenmesini, bunların ne kadar ciddi olduğunun tarif edilmesini ve bileğin nasıl yaralandığının açıklanmasını isteyecektir. Doktor, kemik kırığını doğrulamak ve kırığın türünü belirlemek için röntgen de isteyecektir. Röntgen ayrıca şunları gösterir:

• Başka kemiklerin kırılıp kırılmadığını.
• Kırık parçalar arasındaki boşluk miktarını.
• Kırık kemiğin pürüzlü veya pürüzsüz olduğunu.

Röntgene ek olarak BT taraması veya MR gerekebilir. Bu testler, tendonlar, kaslar ve bağlarla ilgili sorunları kontrol eder.

Barton Kırığı Tanısı Koymak İçin Doktor Hangi Soruları Sorabilir?

• Ne kadar ağrı hissediliyor?
• Belirtiler ne kadar ciddi?
• Bilek hareket ettirilebiliyor mu?
• Bilek nasıl yaralandı?
• Bilek ne zaman yaralandı?

Barton Kırığı Nasıl Tedavi Edilir?

Doktor, bileği atel ile sabitleyecek ve ardından kişiyi ortopedi cerrahına yönlendirecektir. Ortopedi cerrahları, kemikler, kaslar, tendonlar, bağlar ve yumuşak dokularla ilgili sorunları tedavi eder. Büyük olasılıkla açık redüksiyon ve iç sabitleme adı verilen bir cerrahi prosedür gerekecektir.

Açık redüksiyon ve iç sabitleme, bileğin kırık kemik parçalarını bir araya getirir. İki adım vardır:

• Açık redüksiyon: Cerrah bir kesi yapar, kırık kemikleri bulur ve bunları yaralanma öncesindeki yerlerine geri getirir.
• İç sabitleme: Cerrah, kemikleri bir araya getirmek için pimler, çubuklar, plakalar, vidalar veya bunların bir kombinasyonunu kullanır.

Doktor, ağrı için asetaminofen (parasetamol) ve ibuprofen gibi ilaçlar alınmasını önerebilir.

Barton Kırığının İyileşmesi Ne Kadar Sürer?

Ameliyat yapılmazsa, bilek çevresinde yaklaşık altı hafta boyunca alçı takılması gerekir ve ardından fizik tedavi uygulanır. Fizik tedavide, bilek hareketi ve gücü üzerinde çalışılır. Birkaç ayda daha iyi hissedilir ancak iyileşme bir yıl sürebilir. Egzersize ne zaman devam edilebileceği ve futbol veya hokey gibi temas sporlarına ne zaman dönülebileceği konusunda doktora danışılmalıdır.

Barton Kırığının Seyri Nasıldır?

Çoğu kişi Barton kırığından sonra normal günlük aktivitelerine geri döner.

Barton Kırığının Komplikasyonları Nelerdir?

Bazen ameliyat sonrası sorunlar (komplikasyonlar) ortaya çıkar. Olası Barton kırığı komplikasyonları şunlardır:

• Akut kompartman sendromu: Akut kompartman sendromu, vücudun önemli kısımlarına kan ulaşmasını engelleyebilir. Bu, sinirler ve kaslarda hasara neden olabilir.
• Kemik enfeksiyonu (osteomiyelit): Açık bilek kırığı varsa (kemik cildi delerse), enfeksiyon riski daha yüksektir.
• Karpal tünel sendromu: Yanlış iyileşen bir kırık bilek, karpal tünel sendromuna yol açabilir. Bu sendrom, ağrı, zayıflık ve uyuşmaya neden olur. Tedaviler yardımcı olabilir.
• Kompleks bölgesel ağrı sendromu: Kompleks bölgesel ağrı sendromu, yaralanma sonrası sinirlerin doğru çalışmaması ve tahriş olması durumunda ortaya çıkan ağrılı bir durumdur.
• Yanlış kaynama (malunion): Kırık kemikler iyileşirken doğru şekilde hizalanmazsa bu durum meydana gelir.
• Diğer hasarlar: Kırık kemikler, çevresindeki kaslara, kan damarlarına, sinirlere, bağlara ve tendonlara zarar verebilir.

Komplikasyonlardan endişe duyuluyorsa doktorla konuşulmalıdır. Bazı tedaviler yardımcı olabilir.

Barton Kırığı Riski Nasıl Azaltılır?

Spor yaparken, fiziksel bir iş yaparken, motosiklet kullanırken veya merdiven gibi yüksek bir şeye tırmanırken ekstra dikkatli olunmalıdır. Kişi osteoporoz için daha yüksek risk altındaysa, evdeki takılma tehlikeleri ortadan kaldırılmalıdır. Yürüteç veya baston kullanılıyorsa bunlar istisnasız her zaman kullanılmalıdır.

Kişi 50 yaş veya üzerindeyse ve kemiğini kırdıysa, doktor osteoporoz testi yapmak isteyebilir. Kırık, kemiklerin zayıf olduğunun bir işareti olabilir.

Ne Zaman Acil Servise Gidilmelidir?

Bilek kırığı olduğu düşünülüyorsa, özellikle de ağrı çok fazlaysa, bilek farklı görünüyorsa, uyuşmuşsa veya parmaklar normalden farklı renkteyse acil servise gidilmesi en iyisidir.

Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?

Doktora aşağıdaki soruları sormak faydalı olabilir:

• Ameliyat gerekecek mi?
• Hangi tür bir kemik kırığım var?
• Alçı ne zaman çıkarılabilir?
• Normal aktivitelere ne zaman dönülebilir?

Bükülmüş bileğin üzerine düşülürse, bileğin bir kısmı kırılabilir ve başka bir kısmı yerinden çıkabilir. Eklem yerinden çıkmış gibi görünüyorsa bu Barton kırığı olabilir. Röntgen, doktorların kırığın türünü belirlemesine yardımcı olur ve iyileşme süreci ameliyatla başlar.

Kişide Barton kırığı belirtileri varsa hemen en yakın acil servise gidilmelidir. Kırıklar tedavi edilebilir ve hızlı tedavi, ağrıyı azaltabilir ve iyileşmeyi başlatabilir.