Diabulimia (Diyabetik Bulimia) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Diabulimia (Diyabetik Bulimia) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Diabulimia, Tip 1 diyabetli kişileri etkileyebilen yaşamı tehdit eden bir yeme bozukluğudur. Kilo vermek için insülin dozlarını kısıtlamayı veya sınırlamayı içerir. Diabulimia ciddi komplikasyonlara neden olabilir ve tıbbi tedavi gerektirir.

Diabulimia Nedir?

Diabulimia, Tip 1 diyabet hastası birinin kilo vermek için insülini kestiği bir yeme bozukluğudur. Hayati tehlike oluşturabilir. Diabulimia hastalarının, kusma gibi başka düzensiz yeme davranışları olabilir ya da sadece insülin dozlarını sınırlayabilirler ve bunun dışında sağlıklı yeme düzenleri olabilir.

"Diabulimia" adı yanıltıcıdır. Bu hastalığa sahip olan herkes aşırı yemez veya kusmaz (bunlar bulimia nervozanın tanımlayıcı özellikleridir). Buna rağmen, insanlar kilo vermek için insülini sınırlamayı tanımlamak için yaygın olarak "diabulimia" terimini kullanırlar. Diabulimia ayrıca "Diabetes mellitus Tip 1'de (ED-DMT1) yeme bozukluğu" olarak da bilinir. İnsülin eksikliğiyle kiloyu değiştirerek, sonunda vücudun kontrolünü ele geçirmiş gibi hissetmek mümkündür ancak diabulimia ciddi sağlık sorunlarına ve hatta ölüme yol açabilir. Kişinin kendisinde veya tanıdığı birinde uyarı işaretleri varsa yardım alması önemlidir.

İnsülin Eksikliği Neden Kilo Kaybına Yol Açar?

İnsülin, vücudun tüketilen yiyecekleri enerji için kullanması için ihtiyaç duyduğu temel bir hormondur. Bunu, kan dolaşımından glikozu (şekeri) alıp vücudun hücrelerine taşıyarak yapar.

Kişide Tip 1 diyabeti var ve yeterli insülini yoksa, vücudu enerji için vücut yağını ve kasını parçalamaya başlar. Bunun nedeni glikoza erişememesidir. Ne kadar yenirse yensin vücut aslında aç kalır çünkü tüketilen yiyecekleri enerji için kullanamaz. Bu da vücut ağırlığında azalmaya yol açıyor.

Ancak bu tür kilo kaybı çok tehlikelidir. Kanda toksik keton birikimine (ketoasidoz) yol açabilir. İnsülin eksikliği kalıcıysa, aynı zamanda ciddi dehidratasyona da yol açabilir. Bu, su kaybı şeklinde kilo kaybına neden olur ve bu da tehlikelidir.

Diabulimia Belirtileri Nelerdir?

Diabulimianın fiziksel belirtileri ve semptomları şunları içerebilir:

• A1C (HbA1c) testinin 9.0 veya üzerinde olması.
• Açıklanamayan kilo kaybı.
• Baş dönmesi ve bayılma.
• Elektrolit dengesizliği (sodyum ve potasyum).
• Tükenmişlik.
• Mide bulantısı ve kusma.
• Sürekli susama ve sık idrara çıkma.
• Düzensiz adet dönemleri.
• Görmede değişiklikler.

Diabulimianın duygusal ve davranışsal belirtileri şunlardır:

• Diyabet ile ilgili doktor randevularından kaçınmak.
• Tedavi için yemek yeme ihtiyacı nedeniyle düşük kan şekeri atakları korkusu.
• İnsülinin kilo alımına neden olduğu korkusu.
• Diyabet yönetimi nedeniyle bitkinlik hissi (diyabet sıkıntısı ve tükenmişlik).
• Kullanılmayan insülin reçeteleri.
• Sinirlilik ve ruh hali değişimleri.
• Diyabet yönetimi hakkında gizlilik.
• Çoklu diyabetle ilişkili ketoasidoz (DKA) atakları veya DKA'ya yakın ataklar.
• Öğünlerde gereken insülini enjekte etmemek veya karbonhidratı karşılayacak kadar insülin kullanmamak.

Kişinin kendisinde veya bir yakınında bu diyabulimi belirtileri varsa, tıbbi yardım almak önemlidir. Bir çalışma, diyabuliminin Tip 1 diyabetli yetişkinlerin yaklaşık 11'de 1'ini etkilediğini tahmin etmektedir. Bu durum çoğu insanın tahmin ettiğinden daha yaygındır.

Diabulimia’nın Nedenleri Nelerdir?

Diabulimia'nın tek bir nedeni yoktur. Diabulimia ve tüm yeme bozuklukları karmaşık durumlardır. Diabulimia'nın gelişmesinin birçok nedeni vardır ve bunlar fiziksel, sosyal ve ruhsal sağlık sorunlarının bir kombinasyonu olabilir.

Diyabeti yönetmenin zihinsel yükü, diabulimia ve diğer yeme bozukluklarını tetikleyebilir. Bunlar şunları içerir:

• Özellikle karbonhidrat sayımı olmak üzere sürekli ve yoğun bir şekilde yemeğe odaklanmak.
• Besin etiketlerini dikkatlice okumak.
• Kan şekeri seviyeleri, A1C sonuçları ve kilo gibi çeşitli sayıları takip etmek.

Diabulimia gelişimine katkıda bulunabilecek başka faktörler de vardır, bunlar arasında şunlar yer alır:

• Kilo verme isteği.
• Vücut imajı sorunları.
• Diyabet sıkıntısı.
• Belirli bir vücut tipini idealleştiren kültürler (genellikle de "zayıf" vücutları).
• Desteklenmediğini hissetmek.
• Ruhsal sağlık sorunları, özellikle klinik depresyon ve anksiyete.
• Düşük kan şekerini tedavi etmek için yiyecek yeme ihtiyacı.
• Akran baskısı.
• Geçmiş yeme bozuklukları öyküsü.
• Travma.
• Kontrol duygusu istemek.
• İlk diyabet tanısı ve tedavisinden sonra kilo alımı.

Kişide diabulimia belirtileri varsa yardım alması önemlidir.

Diabulimia’nın Komplikasyonları Nelerdir?

Diabulimia'nın kısa ve uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği bilinmektedir.

Diabulimia’nın Kısa Vadeli Komplikasyonları Nelerdir?

Diabulimia’nın kısa vadeli komplikasyonlarından birkaçı, sürekli yüksek kan şekerinden kaynaklanır. Kısa vadeli komplikasyonlar şunları içerir:

• Diyabet ile ilişkili ketoasidoz (DKA).
• Şiddetli susuzluk.
• Yavaş yara iyileşmesi.
• Stafilokok ve diğer bakteriyel enfeksiyonlar.
• Maya enfeksiyonları ve idrar yolu enfeksiyonları.
• Kas kütlesinin kaybı (kas atrofisi).

Diabulimia’nın Uzun Vadeli Komplikasyonları Nelerdir?

Diabulimia’nın uzun vadeli komplikasyonları diyabetinkilerle aynıdır. Ancak diabulimia hastası olan kişiler bu komplikasyonları daha erken deneyimleyebilir.

Uzun vadeli komplikasyonlar şunlardır:

• Kalp damar hastalıkları.
• Gözlerde sinir hasarı (retinopati).
• Ayaklarda ve ellerde sinir hasarı (nöropati).
• Mide felci (gastroparezi).
• Böbrek hastalığı.
• Karaciğer hastalığı.

Bu komplikasyonlar sık sık hastaneye yatışlara ve ölüme yol açabilir.

Doktorlar Diabulimia’yı Nasıl Teşhis Eder?

Yeme bozuklukları, genel olarak, teşhis edilmesi zor olan bozukluklardır. Genellikle gizli durumlardır. Yeme bozukluğu olan birçok kişi kendi başına tedavi aramaz. Bu özellikle diabulimia hastalığı olan kişiler için geçerli olabilir. Diyabet hastaları genellikle doktorlardan veya sevdiklerinden hastalıklarını kötü yönettikleri için eleştiri almaktan korkarlar. Bu nedenle, diabulimia hastası olan birçok kişiye tanı konulamamaktadır.

Bir kişinin A1C'si 9 veya daha yüksekse diabulimia olduğundan şüphelenilebilir. Başka bir yaygın belirti, başka bir açıklanabilir neden olmaksızın birden fazla diyabet ile ilişkili ketoasidoz atağıdır.

Sürekli yüksek kan şekerinin tam nedenini anlamak zor olabilir. Bu yüzden, çoğu durumda, bir kişinin diabulimia olduğunu anlamak için insülini bilerek kestiğini itiraf etmesi gerekir.

Diabulimia Nasıl Tedavi Edilir?

Diabulimia tedavisinin hedefleri şunlardır:

• İnsülini doğru kullanmak.
• Kan şekeri seviyelerini ve kiloyu sağlıklı bir şekilde yönetmek.
• Kısa ve uzun vadeli diyabet komplikasyonlarından kaçınmak.
• Diabulimiaya katkıda bulunmuş olabilecek psikolojik sorunların tedavisi.

Diabulimia tedavisi çoğunlukla aşağıdaki stratejilerin bir kombinasyonunu içerir:

• Tıbbi değerlendirme ve/veya hastaneye yatış.
• Psikoterapi (konuşma terapisi).
• Beslenme ve/veya diyabet eğitimi.
• Depresyon ve kaygıyı yönetmeye yardımcı ilaçlar.

Diabulimia'nın fiziksel ve psikolojik bileşenleri vardır. Bu nedenle tedavisi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birden fazla doktorun bakımını içerir:

• Sertifikalı diyabet bakımı ve eğitim uzmanları.
• Endokrinologlar.
• Psikologlar.
• Diyetisyenler.

Tıbbi Değerlendirme ve/veya Hastaneye Yatış

Öncelikle, diabulimia hastasının tıbbi olarak stabil olduğundan emin olmak önemlidir. DKA'ları varsa, hastanede tedavi görmeleri gerekir.

Şiddetli diabulimia vakalarında tedavi, hastaneye yatmayı gerektirecektir. Bu şekilde doktorlar insülini kısıtlamadıklarından emin olabilirler. Kişinin başka yeme bozukluğu davranışları varsa doktoru bunları da izleyebilir.

Doktor muhtemelen komplikasyonları kontrol etmek için testler önerecektir.

Psikoterapi

Psikoterapi (konuşma terapisi) sorunlu düşünce ve davranış kalıplarını değiştirmeye odaklanır. Diyabetli kişilerin depresyona girme olasılığı diğerlerine göre iki ila üç kat daha fazladır. Ayrıca diyabetli kişilerin anksiyeteye sahip olma olasılığı diğerlerine göre %20 daha fazladır.

Psikoterapi depresyon ve/veya anksiyeteyi tedavi etmeye yardımcı olabilir. Terapi yoluyla diyabet hakkındaki duyguları keşfetmek de diyabet tükenmişliğine yardımcı olabilir.

Beslenme ve/veya Diyabet Yönetimi Eğitimi

Diyabet hakkında kapsamlı bir anlayışa sahip olmak, onu yönetme konusunda kendini daha güvende hissetmeye yardımcı olabilir. Bir diystisyenin yardımıyla, diyabetin biyolojisi ve yönetim stratejileri hakkında bilgi edinmek mümkündür.

Beslenme eğitimi, belirli yiyecek grupları hakkında sorunlu düşünceler varsa yardımcı olabilir (örneğin "karbonhidratlar kötüdür" gibi) ve diğer düzensiz yeme davranışlarına yardımcı olabilir.

Diabulimia Hastalarının Seyri Nasıldır?

Diabulimia hastası olan birinin seyri aşağıdaki gibi bazı faktörlere bağlı olarak değişir:

• Kişinin ne kadar süredir diabulimia hastası olduğu.
• İnsülin kullanımını ne kadar ve ne sıklıkla kısıtladığı.
• Başka yeme bozuklukları olup olmaması.
• Tedavi türü ve buna uyup uymadıkları.

Diabulimia tedavi edilmediği sürece kötüleşir. Ne kadar erken yardım alınırsa sonuç o kadar iyi olur. Ancak diabulimia hastaları genellikle insülini bıraktıklarını açıklamazlar. Tedaviye direnebilir veya tedavi planını takip etmeyi reddedebilirler.

Tedavi edilmezse diabulimia ciddi ve potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir yeme bozukluğudur. Diyabetli kişilerin yaşam süreleri diğerlerine göre biraz daha kısa olma eğilimindedir ancak diabulimia kişiler, yalnızca diyabetli kişilere göre çok daha erken ölme riski altındadır.

İyi haber şudur ki diabulimia tedavi edilebilir. Yakınlarının desteği, diabulimia hastası bir kişinin tedavisine devam etmesini sağlayabilir.

Diabulimialı Biri Kendine Nasıl Bakabilir?

Diabulimia rahatsız edici ve korkutucu olabilir ancak kişi diabulimia hastasıysa bunu birisine söylemesi çok önemlidir.

Eğer halihazırda bir diabulimia teşhisi konmuşsa, aşağıdaki gibi bir tedavi planına bağlı kalınmalıdır:

• Reçeteli insülin dozunuzu düzenli olarak almak.
• Eğer kullanılan başka reçeteli ilaçlar varsa, bunları da düzenli olarak kullanmaya dikkat etmek.
• Eğer konuşma terapisi görülüyorsa terapiste düzenli olarak gitmek.
• Destek için aile ve arkadaşlara ulaşmak.
• Diyabet ve/veya diabulimia hastalarına yönelik bir destek grubuna katılmayı düşünmek.
• Diabulimia davranışlarını tetikleyebilecek içeriklerden (sosyal medya gibi) kaçınmak.
• Düzenli olarak bir doktora görünmek.
• Kendine karşı nazik olmak.

Tip 1 diyabet, yönetilmesi zor ve göz korkutucu olabilen karmaşık bir durumdur. Diyabetli herkesin inişleri ve çıkışları vardır ancak diabulimia yıkıcı sağlık sonuçlarına yol açabilen ciddi bir durumdur. Döngüyü kırmanın ve daha sağlıklı yaşamanın ilk adımı yardım istemektir.