Kalp Kapağı Hastalıkları Nelerdir?

Bu yazımızda Kalp Kapaklarının Görevi Nedir? Kalp Kapak Hastalıkları Doğuştan Mıdır? Kalp Kapak Hastalıkları Neden Olur? Kalp Kapağı Hastalıkları Belirtileri Nelerdir? Kalp Kapağı Hastalıkları Nelerdir? Kalp Kapak Hastalıkları Tedavisi konularını ele alıyoruz.

Kalp Kapaklarının Görevi Nedir?

Kalp, kapalı bir tulumba sistemi denilen işleyiş ile çalışan bir organdır ve klasik söylem ile her insanın kendi yumruğu kadardır. Vücuttan kirli kanı toplardamarlar sayesinde kendine çekip oradan bir basınç ile akciğerlere o kanı gönderip ve temizletip, yine oradan gelen temiz kanı da başka bir odasına almaktadır. Vücudumuzun en uç noktalarına kadar temiz kanı gönderen hareketli organdır. Kapalı bir devre sistemi ile çalışır. Kanın belli bir odadan belli bir odaya geçmesini ya da damarlara geçmesini sağlayan sistemlere de “kalp kapağı” denmektedir. Bunlar belirli basınç altında kendilerini açıp kapatarak kanın bir odadan diğer odaya geçmesini sağlamaktadırlar.

Kalpte dört adet kapak bulunmaktadır. İkisi kalbin odacıklarını birbirinden ayırır, diğer ikisi de kalbin odacığını damar sisteminden (büyük damarlardan) ayırır. Bu kapakların görevini yerine getirememeleri çeşitli kalp kapak hastalıklarına neden olmaktadır.

Kalp Kapak Hastalıkları Doğuştan Mıdır?

Anne karnında, organların oluşması döneminde de meydana gelebilmektedirler. Doğuştan kalp kapak yetmezliği vakalarına “konjenital kalp kapak bozuklukları” denmektedir. Organların oluşmasındaki bir eksiklik, genetik rahatsızlıklar, kromozom eksiklikleri, kromozom hastalıkları; kalp kapakçıklarının olmamasına, eksik olmasına ya da fonksiyonlarının bozuk olmasına yol açmaktadırlar.

Ancak çoğu kalp kapak hastalıklarının doğumdan sonra oluştuğu bilinmektedir. Bunlara “edinsel kalp kapak hastalıkları” denmektedir. Çocukluk çağında geçirilen kalp romatizması (kızıl gibi ateşli ve döküntülü hastalıklar, ileri derece bademcik enfeksiyonlarının kontrolsüz gelişmesiyle yeterince tedavi edilmemesi) en büyük sebeplerinden biridir. Kalp kapak rahatsızlıkları; yaşlılık, damar sertleşmesine bağlı oluşan kalp krizleri, şeker ve tansiyon hastalıklarının kalpteki hasarlarına bağlı olarak da gelişebilir.

Kalp Kapak Hastalıkları Neden Olur?

• Romatizmal hastalıklar.
• Hipertansiyon.
• Kalp enfeksiyonları.
• Kalp büyümesi.
• Şeker, tansiyon gibi hastalıklar.
• Aort anevrizmaları ve tümörler.
• Doğuştan gelen bazı nedenler.
• Yaşlılığa bağlı sebepler.

Kalp Kapağı Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?

• Nefes darlığı ve çabuk yorulma.
• Çarpıntı.
• Ellerde ve dudaklarda morarma.
• Baş dönmesi.
• Göğüs ağrısı.
• Bayılma.
• Bacaklarda ödem ve şişlik hissi.
• (Kanın pıhtılaşarak damarları tıkaması)

Kalp Kapağı Hastalıkları Nelerdir?

En sık olarak aort ve mitral kapaklarda meydana gelen rahatsızlıklar karşımıza çıkmaktadır. Belirtileri ve tedavileri her hastalık çeşidi için değişkenlik göstermektedir. Özetleyecek olursak:

1. Aort Kapak Darlığı: Daha çok edinsel yani sonradan olan bir hastalıktır. Aort kapağının üç yerine iki yaprakçık olması durumudur. Yaşlılığa bağlı ya da kalp romatizması geçirenlerde karşımıza çıkar.
2. Aort Kapak Yetmezliği: Genellikle çok ciddi kalp hastalıkları sonrası oluşan bir durumdur. Travmalar, Aort anevrizmaları ve kardiyomiyopati gibi kalbin büyüdüğü hastalıklardan sonra sık görülür.
3. Mitral Kapak Darlığı: En sık görülen kalp kapak hastalığıdır. Kan sol atriumdan sol ventriküle geçemez. Bu durumda kanın ileri gidişini ve akışını engeller. Kişide nefes darlığı, kalp çarpıntısı şikâyetlerinin doğmasına neden olur. Kalp yetmezliği oluşabilir.
4. Mitral Kapak Yetmezliği: İleriye pompalanan kan tekrar sol kulakçığa geri kaçar. Bu nedenle kalpte aşırı yüklenme oluşur. Bu durumda sol kulakçıkta ilerleyici genişlemeye neden olur.
5. Mitral Kapak Prolapsusu: Nadir görülen bir rahatsızlık olmakla birlikte özellikle genç kadınlarda daha sık rastlanır. En net belirtisi ritim problemleridir. Doğuştan olabilmekle birlikte ilaçla tedavisi mümkündür.

Kalp Kapak Hastalıkları Tedavisi

Rutin kardiyoloji kontrollerinde görülen hafif seyirde ilerleyen problemlere bir tedavi uygulamaya gerek yoktur. Ara ara kontroller ile ilerlenebilir. Bazı ilaçlar kullanılabilir. Bir takım kalp hastalıkları sonucu kapakçıklarda görülen sorunlar ve romatizmal sebeplere bağlı oluşanlar endişe edilecek gruplardır. Bu durumda ilaçlar ile tedavi edilemezse cerrahi yöntemlerle kapakçıklar değiştirilir. Teknolojinin ilerlemesiyle metalik kalp kapakçıkları kullanılmaktadır. Bu hastalar hayatları boyunca kan sulandırıcı ilaç kullanmak zorundalardır. Biyoprotez (sığır, domuz gibi hayvanlardan alınan kalp kapakçıkları) yöntemi de kullanılmaktadır. Daha doğaldırlar ve kan sulandırıcı tedavisine gerek yoktur. İlerleyen yıllarda bozulma gösterebilirler. Son yıllarda kasık damarlarından girilerek tıpkı stent takma ameliyatı gibi kalp kapaklarının değiştirilmesi yöntemleri oldukça popülerdir. Bu cerrahi yöntemin adı transkateter aort kapak replasmanı (TAVI) uygulamasıdır. Bazı durumlarda kapakçık değişimi yerine onarımda yapılabilmektedir.