Üretral Darlık Nedir? Neden Olur? Belirtileri ve Tedavileri Nelerdir?

Üretral Darlık Nedir? Neden Olur? Belirtileri ve Tedavileri Nelerdir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Üretral darlık, üretranın daralmasına neden olan yara dokusunu ifade eder. Yara dokusu (skar doku) bir yaralanma, cinsel yolla bulaşan enfeksiyon veya başka bir rahatsızlığın tedavisinin yan etkisi olarak gelişebilir. En yaygın belirti zayıf veya yavaş bir idrar akışıdır. Tedavi, üretranın genişletilmesini veya yara dokusunun çıkarılmasını içerir.

Üretral Darlık Nedir?

Üretral darlık, üretranın daralmasıdır. Üretra, idrarın vücudu terk ettiği tüptür. Penisi olan kişilerde üretra, mesaneden penisin ucundaki açıklığa (üretral meatus) kadar uzanır. Vajinası olanlarda ise üretra mesaneden vajinanın önüne kadar uzanır.

Üretra darlığı olan birçok kişi idrar yaparken artan bir rahatsızlık hisseder ve idrarda yavaş veya zayıf bir akış olur. Bu durum giderek gelişebilir ve mesaneyi boşaltmak için ıkınmaya veya zorlanmaya yol açabilir. Diğer durumlarda idrar yapma sorunları önceden herhangi bir problem olmaksızın aniden ortaya çıkabilir ve acil bakım gerektirir.

Üretral Darlıklar Ne Kadar Yaygındır?

Üretra darlıkları penisi olan insanların yaklaşık %1'ini etkiler. Vajinası olan kişilerde üretral darlık daha az yaygındır.

Üretra Darlığının Belirtileri Nelerdir?

Üretra darlığının en yaygın belirtisi zayıf bir idrar akışıdır. Zayıf bir idrar akışının belirtileri aşağıdakileri içerebilir:

• İdrara çıkmak için zorlanma.
• İdrar yaparken ağrı (dizüri).
• İdrar yolu enfeksiyonu (İYE).
• Prostat bezinde iltihaplanma (prostatit).

Kişinin şiddetli bir üretral darlığı varsa aniden hiç idrar yapamayabilir. Bu akut idrar retansiyonudur. Akut idrar retansiyonu tıbbi bir acil durumdur. Tedavi edilmezse, idrar üriner sistemi geri tepebilir ve bir veya her iki böbreğin şişmesine (hidronefroz) neden olabilir. Ayrıca böbreklerin çalışmayı durdurmasına da yol açabilir (böbrek yetmezliği).

Üretral Darlık Nasıl Bir His Verir?

Bu, üretral darlığın ciddiyetine bağlıdır. Tuvaleti kullandıktan hemen sonra bile çok fazla idrar yapmak zorunda olunduğu hissedilebilir. Ya da ani, kontrol edilemeyen bir idrar yapma ihtiyacı hissedilebilir. Bazı durumlarda idrara çıkmak acı verici olabilir.

Üretra Darlığına Ne Sebep Olur?

Üretra darlığının en yaygın nedenleri kronik (uzun süreli) iltihaplanma veya yara dokusuna neden olan bir yaralanmadır. Skar dokusu üretranın daralmasına neden olur, bu da idrarın akmasını zorlaştırır.

Yara dokusu kademeli olarak şu şekilde oluşabilir:

• Peniste veya skrotumda (penisin arkasında testisleri tutan deri kesesi) bir yaralanma.
• Bir enfeksiyon, genellikle klamidya gibi cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon.
• Ameliyat veya diğer tıbbi prosedürler sırasında üretraya idrar sondası veya cerrahi alet yerleştirilmesi.
• Üretral veya prostat kanseri.
• Radyasyon tedavisi.

Bazen üretradaki iltihaplanma veya yaralanma, üretral darlığın fark edilmesinden çok önce gerçekleşir. Diğer durumlarda darlık, üretral yaralanmadan kısa bir süre sonra gelişir.

Üretra Darlığı Olanlar İdrara Çıkabilir mi?

Çoğu insan üretral darlık ile idrara çıkabilir ancak bu rahatsız edici veya ağrılı olabilir. Mesanenin tamamen boşaltabildiği hissedilmeyebilir. Kişinin şiddetli bir üretral darlığı varsa hiç idrar yapamayabilir. İdrar yapmak zorunda olunduğu ancak yapılamadığı hissediliyorsa hemen tıbbi yardım alınmalıdır.

Üretra Darlıkları Kimleri Etkiler?

Herkes üretral darlık yaşayabilir ancak bu durum penisi olan ve 55 yaşından büyük kişilerde daha yaygın olarak görülür.

Üretral Darlığın Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?

Yavaş veya zayıf bir idrar akışı olanlar bir doktora başvurmalıdır. Doktor, mesaneyi boşaltırken yaşanan sorunları tespit etmek için noninvaziv testler isteyebilir ancak bunlar doğrudan bir üretral darlığı tespit etmeyebilir. Bu testler aşağıdakileri içerebilir:

• İdrar akış testleri: İdrar akış testleri, tuvalete gidildiğinde idrarın hızını (akış hızı) ölçer.
• Post-void rezidüel idrar testi (PVR): PVR testi, tuvalete gidildikten sonra mesanede ne kadar idrar kaldığını belirlemek için görüntüleme testlerini kullanır. Tipik olarak idrar yapıldıktan sonra mesane boş veya neredeyse boştur. Ancak bir darlık varsa mesanede bir miktar idrar kalabilir.

Noninvaziv testler, üretral darlık veya başka bir durumun mesaneyi boşaltma yeteneğini etkileyip etkilemediğini belirleyemez. Bir doktor darlıktan şüphelenirse, darlığı tanımlamak ve ölçmek için retrograd üretrogram isteyebilir. Retrograd üretrogram bir tür röntgen prosedürüdür. Doktor üretraya kontrast boya yerleştirecektir. Boya, doktorun darlığın yerini ve uzunluğunu belirlemesine yardımcı olur.

Doktor ayrıca bir sistoskopi de gerçekleştirebilir. Sistoskopi sırasında, ucunda bir kamera bulunan küçük, esnek bir skop üretraya yerleştirilecektir. Sistoskop, doktorun darlığı tanımlamasını ve yerini belirlemesini sağlar. İşlemden önce rahatsızlığı azaltmak için idrar yoluna uyuşturucu bir ilaç verilebilir.

Üretral Darlık Nasıl Tedavi Edilir?

Üretral darlık tedavisi aşağıdakileri içerebilir:

• Üretral dilatasyon: Bu prosedür sırasında bir ürolog darlığı açmak için kalınlığı giderek artan uzun, ince çubuklar kullanır.
• İç üretrotomi: Dahili üretrotomi, ucunda küçük bir bıçak (neşter) bulunan bir sistoskop kullanılmasını içerir. Bir ürolog sistoskopu yara dokusunu kesmek için kullanır.
• Üretral rekonstrüksiyon: Bir ürolog darlığı çıkaracak ve üretranın sağlıklı uçlarını yeniden bağlayacaktır.

Tedaviden Ne Kadar Süre Sonra Daha İyi Hissedilir?

Bu, ne tür bir tedavi alındığına bağlıdır. Üretral dilatasyon gibi daha az bir invaziv üretral darlık tedavisinden birkaç gün sonra kişi kendini daha iyi hissetmeye başlayabilir. Ameliyattan sonra tamamen iyileşmek sekiz hafta kadar sürebilir. Doktor, önerdiği tedaviye göre iyileşme zaman çizelgesi hakkında kişiye daha iyi bilgi verecektir.

Üretral Darlık Nasıl Önlenebilir?

Üretra darlıklarının tüm nedenleri önlenemez. Ancak vücudun pelvik bölgesindeki yaralanmaları önlemeye şu şekilde yardımcı olunabilir:

• Spor yaparken veya diğer yüksek etkili aktiviteler sırasında vücuda uygun şekilde oturan bir atletik koruyucu giymek.
• İdrar sondası takıldığında bol miktarda kayganlaştırıcı jel sürmek.
• Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan kaçınmak. Cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanılmalıdır. Cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonu olduğundan şüphelenenler hemen bir doktorla konuşmalıdır. Antibiyotik tedavisi doktorun önerdiği doz tamamlanana kadar bırakılmamalıdır.

Üretral Darlığı Olanları Neler Bekler?

Tedavi ile üretral darlıklar genellikle olumlu sonuçlanır. Ancak yara dokusu yeniden gelişebilir ve birden fazla tedavi gerektirebilir. Kişi, düzgün bir şekilde iyileştiğinden ve yara dokusunun tekrar gelişmediğinden emin olmak için doktorla düzenli kontrol randevularına ihtiyaç duyacaktır.

Üretra Darlığı ile Yaşanabilir mi?

Üretra darlığı tedavi edilmezse böbrek yetmezliği ve ciddi enfeksiyonlar dahil olmak üzere hayatı tehdit eden komplikasyonlara neden olabilir. Üretra darlığı belirtileri olanlar, özellikle de belirtiler aniden gelişiyorsa, mümkün olan en kısa sürede bir doktorla görüşmelidir.

Ne Zaman Bir Doktoru Ziyaret Etmek Gerekir?

Üretra darlığı belirtileri olanların bir doktora görünmesi gerekir. Kişi, düzgün bir şekilde iyileştiğinden ve darlığın geri gelmediğinden emin olmak için tedaviden sonra bir doktorla düzenli randevular planlamalıdır. Kişinin semptomları devam ediyorsa doktor ek tedaviler önerebilir.

Ne Zaman Acil Servise Başvurulmalıdır?

Aşağıdaki belirtilerden herhangi birine sahip olanlar en yakın acil servise başvurmalıdır:

• İdrar yapamama.
• İdrar yaparken artan ağrı.
• İdrarda kan görülmesi (hematüri).
• Ateş gibi enfeksiyon belirtileri.

Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?

Doktora sormak istenebilecek sorular şunlardır:

• Üretra darlığım olduğunu nereden biliyorsunuz?
• Üretral darlığa ne sebep oldu?
• Üretra darlığım ne kadar büyük?
• Üretral darlığım varken kendime nasıl bakmalıyım?
• Hangi tedaviyi önerirsiniz?
• Takip randevularını ne sıklıkla planlamalıyım?
• Üretra darlığımın geri gelme olasılığı nedir?

Üretra darlığı, üretrada yara dokusu geliştiğinde ortaya çıkar. Herkesi etkileyebilir ancak kişinin penisi varsa ve 55 yaşından büyükse bu durum daha sık görülür. Ayrıca idrar yapma sorunu da dahil olmak üzere sinir bozucu ve hatta hayatı tehdit eden sorunlara neden olabilir. Yine de hiç kimse bu sorunlarla yaşamak zorunda değildir. Belirtiler varsa mutlaka bir doktorla konuşulmalıdır. Doktor dar bölgeyi açabilir ve bu da semptomları hafifletir.