Güneş Alerjisi Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Güneş Alerjisi Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Güneş alerjisi, kişinin güneş ışığına maruz kalmasının ardından kızarıklığa neden olan bir durumdur. Çeşitli güneş alerjisi türleri vardır ve reaksiyonlar hafiften şiddetliye kadar değişebilir. En etkili tedavi stratejisi güneşten kaçınmak veya cildi örtmektir ancak diğer tedaviler de yardımcı olabilir.

Güneş Alerjisi Nedir?

Güneş alerjisi, bir kişi güneş ışığına maruz kaldıktan sonra bir döküntü ve bazen başka semptomlar geliştirdiğinde ortaya çıkar. Alerji hafiften şiddetliye kadar değişebilir, muhtemelen daha ciddi semptomlara neden olabilir veya günlük aktiviteleri sınırlayabilir.

Farklı Güneş Alerjisi Türleri Nelerdir?

Döküntü tipine, nedenine ve en sık etkilenen kişilere bağlı olarak farklı güneş alerjisi türleri vardır:

• Aktinik prurigo: Aktinik prurigo ciltte kabarık papül veya nodüllere neden olur. Döküntü, güneşe maruz kalmamış ek cilt bölgelerini de etkileyebilir. Daha koyu tenli Latin Amerika ve Kızılderili popülasyonları arasında daha yaygındır. Aktinik prurigonun genetik bir bağlantısı var gibi görünmektedir. Hidroa aestivale ve Hutchinson'un yaz prurigosu olarak da adlandırılır.
• Fotoalerjik reaksiyon: Bu tür güneş alerjisi, cilde uygulanan bir kimyasal güneş ışığıyla reaksiyona girdiğinde ortaya çıkar. Örnekler arasında ilaçlar, güneş kremleri, makyaj malzemeleri ve kokular yer alır. Belirtiler güneşe maruz kaldıktan birkaç saat veya gün sonra ortaya çıkabilir.
• Polimorf ışık erüpsiyonu: Polimorf ışık erüpsiyonu (PMLE) kadınlarda ve daha açık tenli kişilerde, ergenlerde ve genç yetişkinlerde daha yaygındır. Genellikle cilt güneşe maruz kaldıktan birkaç saat sonra küçük şişlikler, yamalar veya kabarcıklar şeklinde ortaya çıkar.
• Solar ürtiker: Bu tür güneş alerjisi, sadece birkaç dakika güneşe maruz kaldıktan sonra kurdeşene neden olur. Belirtiler hafiften şiddetliye kadar değişebilir.

Kimler Güneş Alerjisine Yakalanabilir?

Güneş alerjileri tüm yaş, ırk ve cinsiyetler dahil herkesi etkileyebilir. Bazı türleri daha açık veya koyu tenli kişiler arasında daha yaygındır. Ayrıca ailesinde varsa kişinin kendisinde de güneş alerjisi olma olasılığı daha yüksek olabilir.

Buna ek olarak, bazı ilaçlar fotoalerjik reaksiyon riskini artırabilir. Bunlar aşağıdakileri içerir:

• Antibiyotikler.
• Antifungaller.
• Antihistaminikler.
• Kolesterol düşürücü ilaçlar.
• Diüretikler.
• Doğum kontrol hapı gibi hormonlar.
• Nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar.
• Genellikle akne ve yaşlanma karşıtı olarak kullanılan retinoidler.

Güneş reaksiyonları, insanların güneşe daha sık çıkmaya başladığı ilkbahar ve yaz başında daha yaygındır. Yaz ayları boyunca güneşe maruz kalmaya devam edildiğinde, cilt bazen dirençli hale gelebilir ve alerjik reaksiyon olasılığı azalır.

Güneş Alerjisinin Sebepleri Nelerdir?

Bilim insanları güneş alerjisine neyin sebep olduğunu tam olarak anlamış değiller. Bazı çalışmalar genetik (kalıtsal) modeller bulmuştur. Diğerleri ise güneşe maruz kaldıktan sonra vücudun histamin salgıladığını veya bağışıklık tepkisi verdiğini öne sürmüştür. Cilt reaksiyonunun türüne bağlı olarak muhtemelen birkaç farklı neden vardır.

Güneş Alerjisinin Belirtileri Nelerdir?

Güneş alerjisi belirtileri güneşe maruz kaldıktan birkaç dakika, saat veya gün sonra ortaya çıkabilir. Bunlar aşağıdakilere bağlı olarak hafiften şiddetliye kadar değişebilir:

• Maruz kalınan cilt yüzeyinin miktarı.
• Güneşte geçirilen süre.
• Işığın yoğunluğu.
• Güneş alerjisinin türü.

Kızarıklık genellikle sadece güneş ışığına maruz kalan bölgelerde görülür. Ancak bazen cildin başka yerlerinde de görülebilir.

Güneş alerjisi döküntüsü şunları içerebilir:

• Yumrular, papüller, nodüller, kabarcıklar veya kurdeşen.
• Kaşıntı.
• Sızıntı.
• Kızarıklık.
• Pullanma veya kabuklanma.
• Batma veya yanma hissi.
• Şişme.

Nadiren, güneş alerjisi aşağıdaki gibi sistemik semptomlara neden olabilir:

• Baş ağrısı.
• Baş dönmesi veya bayılma.
• Mide bulantısı ve kusma.
• Hırıltılı solunum veya nefes darlığı.
• Hayatı tehdit eden anafilaksi (solar ürtiker ile birlikte).

Güneş Alerjisi Bulaşıcı mıdır?

Güneş alerjisi ile ilişkili döküntü bulaşıcı değildir.

Güneşe Alerjisine Sahip Olunduğu Nasıl Anlaşılabilir?

Güneş alerjisinden şüpheleniliyorsa aile hekimi ya da bir dermatologla konuşulmalıdır.

Doktor bu durumu aşağıdakilere dayanarak teşhis edebilir:

• Belirtilerin tartışılması.
• Alınan ilaçların ve cilde sürülen ürünlerin gözden geçirilmesi.
• Farklı ışık kaynaklarının (yapay ve doğal), dalga boylarının ve yoğunluklarının ciltten birkaç santimetre uzağa yerleştirilmesini içeren ışık testi. Bu, tam olarak neyin reaksiyona neden olduğunu anlamaya yardımcı olur. Işık testi yama testi ile birleştirilebilir. Doktor ciltte reaksiyona neden olduğundan şüphelenilen kimyasallar içeren yamalar yerleştirir.

Nadiren doktor, cilt hücrelerine mikroskop altında bakmak için cilt biyopsisi isteyebilir.

Bazı Güneş Alerjisi Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Güneş alerjisi için en etkili tedavi güneşe maruz kalmaktan kaçınmaktır.

Güneşten kaçınamayan veya daha yoğun reaksiyonları olan kişiler için aşağıdakiler gibi bazı tedaviler yardımcı olabilir:

• Loratadin, feksofenadin ve setirizin gibi antihistaminikler.
• Prednizon gibi kortikosteroidler.
• Kaşıntıyı hafifletmek için kremler.
• Omalizumab enjeksiyonları.
• Cildin toleransını geliştirmeye çalışmak için ışığa tekrar tekrar maruz kalmayı kullanan uzun süreli bir tedavi olan fototerapi.

Güneşe Karşı Alerjik Reaksiyon Riski Nasıl Azaltılabilir?

Bilim insanları güneş alerjisine neyin sebep olduğunu tam olarak anlamadıkları için bu durumu önlemeye yönelik herhangi bir strateji bulunmamaktadır.

Güneş Alerjisi Olanları Neler Bekler?

Güneş alerjisi olan kişiler için prognoz büyük ölçüde değişir. Bazı insanlar bu durumu atlatıyor gibi görünmektedir ancak çoğu kişi semptomları 10 ila 15 yıl veya daha uzun süre yaşayabilir.

Bir güneş alerjisi atağı genellikle güneşten çıktıktan birkaç saat veya gün sonra düzelir ancak kızarıklık birkaç hafta sürebilir. Cilt yüzeyi çizilmediği ve cilt yüzeyine zarar verilmediği sürece kızarıklık genellikle herhangi bir iz bırakmaz.

Güneş Alerjisi Olanlar Kendine Nasıl Dikkat Edebilir?

Güneş alerjisi olanlar atakları önlemek için aşağıdaki stratejileri kullanabilir:

• İlkbahar ve yaz başlangıcında, güneşte geçirilen süre kademeli olarak artırılabilir. Bu, cildin uyum sağlamasına yardımcı olacaktır.
• Güneşin en güçlü olduğu saatlerde, sabah 10'dan öğleden sonra 4'e kadar güneşten kaçınılmalıdır. İçeride veya gölgede kalmak faydalıdır.
• Işığa duyarlılığa neden olan ilaç ve ürünler kullanılmamalıdır.
• Güneş ışınlarını engellemek için geniş kenarlı şapkalar, uzun kollu giysiler, pantolonlar ve cam filmleri gibi koruyucu eşyalar kullanılmalıdır.
• En az 30 SPF içeren güneş kremi kullanılmalıdır. Her iki saatte bir veya terleniyorsa ya da yüzülüyorsa sık sık tekrar edilmelidir.

Güneş Alerjisi Nasıl Yatıştırılır?

Eğer bir atak yaşanırsa aşağıdakiler yapılmalıdır:

• Güneşten uzaklaşmak.
• Cildin etkilenen bölgelerine serin, nemli giysiler yerleştirmek.
• Bol su içerek susuz kalmamak.
• Reçetesiz satılan bir antihistaminik almak.

Ne Zaman Bir Doktoru Ziyaret Etmek Gerekir?

Güneşe karşı alerjik bir reaksiyonu olanlar aşağıdakiler gibi ciddi sistemik semptomlar geliştirirse derhal tıbbi yardım almalıdır:

• Göğüs ağrısı.
• Bayılma.
• Kas krampları.
• Şiddetli baş ağrısı.
• Mide ağrısı.
• Ani ve şiddetli halsizlik.
• Nefes alma veya yutma güçlüğü.
•  

Güneş alerjisi deri döküntüsüne ve bazen daha ciddi semptomlara neden olur. Kişinin güneşe karşı bir reaksiyonu varsa, mümkün olan en kısa sürede kapalı bir yere veya gölgeye geçmelidir. Gelecekteki atakları önlemenin yolları hakkında doktora danışılabilir.