Medicabil logo

Alerji Testi (Deri Prick Testi) Nedir? Nasıl Uygulanır?

  • Ana Sayfa
  • Alerji Testi (Deri Prick Testi) Nedir? Nasıl Uygulanır?

Alerji Testi (Deri Prick Testi) Nedir? Nasıl Uygulanır? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Alerji deri testleri, bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesine neden olan alerjilerin belirlenmesine yardımcı olur. Bir doktorun önerebileceği üç farklı alerji deri testi türü vardır. Bunlar; deri prick testi, intradermal test veya yama testidir. Teste bağlı olarak, randevu sırasında veya randevudan sonraki iki ila dört gün içinde sonuç alınabilir.

Alerji Deri Testi Nedir?

Doktorlar, insanların alerjileri olup olmadığını teşhis etmelerine yardımcı olması için alerji deri testleri yapar. Alerjiler, bağışıklık sisteminin yabancı proteinlere (alerjenlere) nasıl tepki verdiğidir. Alerji deri testi sırasında doktor, cilde bir dizi alerjen yerleştirir. Daha sonra alerjik reaksiyon belirtileri için test bölgelerini kısa bir süre boyunca gözlemler.

Farklı Türde Alerji Deri Testleri Var mıdır?

Alerji deri testleri şunları içerir:

  • Deri prick (çizik) testi.
  • İntradermal test.
  • Yama testi.

Alerji Deri Testi Ne Zaman Yapılır?

Kişide alerji semptomları veya astım varsa doktor alerji deri testi önerecektir. Testler, doktorun alerjik reaksiyonlara veya astım ataklarına neden olan veya astım semptomlarını kötüleştiren alerjenleri belirlemesine yardımcı olabilir.

Doktor ayrıca anafilaktik reaksiyon geçirildiyse de alerji deri testi önerebilir. Anafilaksi ciddi bir alerjik reaksiyondur. Hızlı gelişir ve nefes almayı zorlaştırabilir hatta imkansız hale getirebilir. Hızlı tıbbi tedavi olunmazsa anafilaksi ölümcül olabilir.

Alerji Deri Testi Ne Kadar Doğrudur?

Hiçbir alerji deri testi %100 doğru sonuç vermez. Bununla birlikte alerji konusunda uzmanlaşmış nitelikli ve deneyimli bir doktor (alerji uzmanı) bu testleri yaptığında, sonuçlar yardımcı olur. Doktor tıbbi geçmişi gözden geçirebilir ve gerekirse tanıyı doğrulamaya yardımcı olması için ek testler isteyebilir.

Alerji Deri Testinden Önce Neler Yapılır?

Alerji deri testinden önce bir doktorla görüşülür. Doktor belirtiler hakkında sorular soracak ve fiziki muayene yapacaktır. Ayrıca kişiye beslenme şekli, aldığı ilaçlar, cildinde kullandığı ürünler ve belirli hayvanların etrafında vakit geçirip geçirmediği hakkında sorular sorabilir. Doktor, randevudan önce kişiye özel talimatlar da verecektir. Bunlar aşağıdakileri içerebilir:

  • Randevu gününde test bölgesine herhangi bir cilt bakım ürünü uygulamamak.
  • Reçeteli veya reçetesiz antihistaminikler de dahil olmak üzere belirli ilaçları kullanmamak.
  • İşlemden bir gece önce veya işlem sabahı test bölgesindeki tüyleri tıraş etmek.
  • Doktorun test alanına kolayca erişmesine olanak tanıyan düğmeli veya kolsuz bir gömlek giymek.
  • Saçlar omuzların altına ulaşıyorsa, saçları bağlamak veya bir şapkanın altına sokmak.

Deri Alerjisi Testinden Önce veya Sonra Duş Alınabilir mi?

Alerji cilt testlerinden önce duş alınabilir ancak test bölgelerine herhangi bir cilt bakım ürünü uygulanmamalıdır. Yama testinden sonraki birkaç gün boyunca duş alınamaz, yüzülemez veya terlemeye neden olacak herhangi bir fiziksel aktiviteye katılınamaz.

Üç Tip Alerji Deri Testi Nedir ve Bunlar Nasıl Uygulanır?

Üç tür alerji deri testi vardır. Her testten önce doktor, enfeksiyon riskini azaltmak için cildin test edilecek bölgesini iyot veya alkolle temizleyecektir. Test alanı genellikle ön kol veya sırtın üst kısmıdır. Bazı durumlarda (genellikle küçük çocuklarda) doktor ayrıca bir uyuşturucu krem de uygulayabilir.

Testler şunları içerir:

Deri Prick (Çizik) Testi

Deri prick testi vücudu küçük miktarlarda olası alerjenlere maruz bırakır. En yaygın alerji deri testi türüdür. Doktorlar bu testi havayla taşınan alerjileri (polen, toz, küf ve hayvan tüyü gibi) ve gıda alerjilerini test etmek için kullanırlar. Ayrıca sokan böcek zehri, penisilin ve diğer ilaç alerjileri için ilk test olarak deri prick testini kullanabilir ve intradermal test ile takip edebilirler.

Doktor, kolu olası alerjenlerle etiketlemek için bir işaretleyici kullanacaktır. Daha sonra ince bir iğne (lanset) kullanarak farklı olası alerjenler içeren küçük miktarlarda sıvıları etiketlerin yakınındaki cilde batıracaklardır. Lanset cildin derinliklerine girmez. Çoğu insan bu hissi küçük bir çimdik olarak tanımlar.

Bazen doktorlar cilde olası alerjen damlacıkları yerleştirebilir ve cilt yüzeyini hafifçe çizmek için bir lanset kullanabilir. Damlacıklar çizik yoluyla cilde girer.

Doktor ayrıca cilde pozitif ve negatif kontroller de uygulayacaktır. Bunlar doktorun reaksiyonları karşılaştırmasına yardımcı olur. Pozitif kontrol histamin solüsyonu içerir. Histamin solüsyonu, maruziyetten kısa bir süre sonra ciltte kaşıntılı, kabarık bir noktaya neden olur. Negatif kontrol tuzlu su çözeltisi içerir. Tuzlu su çözeltisi kabartı oluşmasına neden olmaz.

Testten sonra yaklaşık 15 dakika beklenir. Ardından doktor, ciltteki kabarıklıkları veya renksiz noktaları bir cetvelle ölçecektir.

Deri prick testi bir saatten az sürer.

İntradermal Test

İntradermal test sırasında doktor, cildin dış tabakasına (epidermis) olası alerjenleri enjekte etmek için küçük bir iğne kullanır. İlk deri prick testi negatif veya şüpheli çıkarsa doktor, intradermal testleri havayla taşınan alerjileri, ilaç alerjilerini ve zehirli/sokan böcek alerjilerini (arılar, ateş karıncaları ve eşek arıları gibi) kontrol etmek için kullanır.

Doktor önce kolu olası alerjenlerle etiketlemek için bir işaretleyici kullanacaktır. Test daha sonra iki aşamada gerçekleşir.

İlk aşamada derinin hemen altına, etiketlerin yanına küçük miktarlarda olası alerjenler yerleştirilir. Daha sonra yaklaşık 15 dakika beklendikten sonra doktor, ciltteki kabartıları veya renksiz noktaları bir cetvelle ölçer.

  • Belirli bir çevresel alerjen için test pozitif çıkarsa ek intradermal teste ihtiyaç olmayacaktır.
  • Çevresel bir alerjen için test negatif çıkarsa, bu alerjene karşı alerji yoktur ve başka bir teste ihtiyaç duyulmaz.
  • Bir ilaç için test negatif çıkarsa, ikinci bir intradermal teste geçilebilir.
  • Sokan böcek zehri için test negatif çıkarsa, üç set intradermal teste daha geçilir. Her test bir önceki testten biraz daha güçlü olacaktır.

İkinci aşamada doktor, negatif testte kullanılan alerjenlerden daha güçlü bir çözelti ekleyecektir. Bir 10 dakika daha beklenir ve herhangi bir reaksiyon tekrar ölçülür.

İntradermal test çok acı verici değildir. Çoğu insan deri prick testlerinden daha az acı verici olduğunu söyler. Kaç tane intradermal teste ihtiyaç olduğuna bağlı olarak, bu tür testlerin tamamlanması yaklaşık 60 ila 90 dakika sürer.

Yama Testi

Yama testi sırasında doktor, cilde olası alerjenleri içeren yamalar uygular. Böylece kontakt dermatitin nedenini belirlemeye yardımcı olur.

Doktor öncelikle ne tür sabunlar, losyonlar, makyaj malzemeleri ve takılar kullanıldığını soracaktır. Daha sonra sırta yapışan olası alerjen yamalarını özelleştirecektir. Yamalar iki ila dört gün boyunca takılı bırakılır ve daha sonra doktor alerjik reaksiyonları kontrol etmek için yamaları çıkarır. Alerjiler bir listede toplanacak ve kullanılması için güvenli ürünler önerilecektir.

Alerji Deri Testinden Sonra Neler Olur?

Alerjinin ciddiyetine bağlı olarak, ciltte birkaç dakika veya birkaç güne kadar kabartılar olabilir. Ayrıca gözlerde sulanma, tıkanıklık veya hapşırma gibi başka alerji belirtileri de görülebilir. Doktor alerji ilaçlarına ne zaman devam edilebileceğini kişiye söyleyecektir.

Alerji Deri Testinin Riskleri Nelerdir?

Nadiren de olsa alerji deri testi sırasında en büyük risk, bir alerjene karşı anafilaktik reaksiyon göstermektir. Doktor ciddi alerjik reaksiyonları tanıyabilir ve epinefrin enjeksiyonu ile tedavi edebilir.

Deri Alerjisi Test Sonuçları Ne Zaman Alınır?

Çoğu durumda deri prick testi ve intradermal test sonuçları testten kısa bir süre sonra, hala doktorun muayenehanesindeyken alınır. Yama testinden test sonuçlarını almak yaklaşık dört gün sürer.

Alerji Deri Testi Sonuçları Ne Anlama Gelir?

Alerji deri testlerinden alınabilecek iki farklı sonuç vardır:

  • Pozitif: Pozitif sonuç, bir maddeye karşı kişinin alerjisi olduğu anlamına gelir. Eğer madde ciltte daha büyük bir kabartı oluşturuyorsa, bu genellikle ona karşı daha hassas olunduğuna işarettir.
  • Negatif: Negatif sonuç, bir maddeye karşı alerji olmadığı anlamına gelir.

Doktor kişiye alerji teşhisi koyarsa, bir tedavi planı oluşturmak için birlikte çalışılır. Tedavi planı şunları içerebilir:

  • Alerjenden kaçınmak.
  • Alerji ilaçları almak.
  • Alerji iğneleri yaptırmak.
  • Bir epinefrin oto-enjektörü (EpiPen) taşımak.
  • Tıbbi uyarı bileziği takmak veya alerjiler hakkında bilgi içeren bir tıbbi uyarı kartı taşımak.
  • Gıda alerjisini cep telefonunun tıbbi acil durum ayarına veya uygulamasına eklemek.

Yanlış-Pozitif ve Yanlış-Negatif Alerji Deri Testi Sonuçları Nelerdir?

Alerji deri testleri her zaman doğru sonuç vermez. Yanlış pozitif test sonucu, test sırasında bir maddeye tepki verildiği ancak günlük yaşamda bu maddeyle karşılaşıldığında herhangi bir tepki verilmediği durumdur. Yanlış negatif test sonucu, test sırasında bir maddeye tepki verilmediği ancak tıbbi ortam dışında karşılaşıldığında tepki verildiği durumdur. Doktor test sonuçlarından emin değilse ek testler isteyebilir.

Ne Zaman Doktor ile İletişime Geçilmelidir?

Kişinin yaşam kalitesini etkileyen rahatsız edici alerji semptomları varsa bir doktora görünülmelidir. Doktor, alerjileri teşhis etmeye yardımcı olması için alerji deri testleri yapabilir ve bir tedavi planı geliştirmek için kişiyle birlikte çalışabilir.

Alerji deri testi tanısından sonra hala semptomlar varsa doktor ile iletişime geçilmelidir. Alerjilerin teşhis edilmesine yardımcı olması için ek testler istenebilir.

Alerjiler, bağışıklık sistemi bir alerjene karşı aşırı tepki verdiğinde ortaya çıkar. Herkesin reaksiyonu değişkenlik gösterebilir. Bunlar rahatsız edici bir hapşırma ve göz sulanması olabildiği gibi hayatı tehdit edici durumlar da olabilir. Alerji deri testleri, kişinin hangi maddelere karşı alerjisi olduğunu belirlemeye yardımcı olur. Belirtilere ve potansiyel alerjenlere göre kişiye özel testler önerilecektir. Doktor, en iyi tedavi planını oluşturmak için kişiyle birlikte çalışacaktır.