Biyopsi Nedir? Neden ve Nasıl Yaptırılır? Biyopsi Sonuçları Ne Anlama Gelir?

Biyopsi Nedir? Neden ve Nasıl Yaptırılır? Biyopsi Sonuçları Ne Anlama Gelir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Biyopsi, bir tıbbi patolog tarafından incelenmek üzere hücre, doku veya sıvının alınması işlemidir. Doktorlar, endişe verici alanları tespit ettiklerinde veya kişide belirli koşulların semptomları veya belirtileri varsa biyopsi yaparlar. Farklı biyopsi prosedürleri vardır.

Biyopsi Nedir?

Biyopsi, doktorların vücutta neler olup bittiğini belirleme yollarından biridir. Biyopside doktor; doku, hücre veya sıvı örneklerini alır, böylece bir tıbbi patolog bunları hastalık belirtileri açısından inceleyebilir. Doktorlar tıbbi durumları teşhis etmek veya izlemek ya da tedaviyi planlamak için biyopsi önerebilir.

"Biyopsi" terimini duyulduğunda akla önce "kanser" gelebilir ancak doktorlar biyopsileri aşağıdaki gibi birçok tıbbi durumu teşhis etmek için yaparlar:

• Böbrekte (nefrit) veya karaciğerde (hepatit) gibi iltihaplı bozukluklar.
• Tüberküloz gibi enfeksiyonlar.
• Kronik pankreatit gibi bağışıklık bozuklukları.
• Peptik ülser hastalığı.
• Endometriozis.

Biyopsi Türleri Nelerdir?

Tüm biyopsiler doku ve sıvı örnekleri almak için yapılan prosedürlerdir ancak farklı şekillerde yapılırlar. Doktorlar biyopsileri muayenehanede veya ameliyathanede yapabilirler. Biyopsi türleri şunları içerir:

• Kemik iliği biyopsisi: Doktorlar küçük bir kemik iliği örneği almak için özel bir biyopsi iğnesi ve şırınga kullanırlar. Kemik iliği biyopsilerini kan kanserlerini, kan bozukluklarını ve diğer hastalıkları teşhis etmek için yaparlar.
• Koni biyopsisi: Konizasyon veya soğuk bıçak biyopsisi olarak da bilinen koni biyopsileri, rahim ağzından anormal dokuları çıkarmak için yapılır. Koni biyopsileri rahim ağzı kanserini veya kansere yol açabilecek rahim ağzı displazisini tespit edebilir.
• Eksizyonel biyopsi veya insizyonel biyopsiler: Bu prosedürlerde doktorlar, vücudun içinden doku çıkarmak için vücutta kesiler açar veya kesikler yaparlar. Eksizyonel biyopsiler tüm yumruların veya şüpheli alanların çıkarılmasını içerir. İnsizyonel biyopsiler, yumruların veya şüpheli bölgelerin doku örneklerinin alınmasını içerir.
• Sıvı biyopsi: Bu kan testi kanserli hücrelerin veya kanser hücresi DNA'sının belirtilerini tespit eder.
• İğne biyopsisi: Doktorlar hücreleri, sıvıları veya dokuları çıkarmak için iğne biyopsileri kullanırlar. Doktor vücutta olağandışı bir yumru veya şişlik hissederse veya görüntüleme testleri potansiyel sorunları tespit ederse iğne biyopsisi isteyebilir.
• Delme biyopsisi: Doktorlar kanserli olabilecek dokuyu çıkarmak için özel bir cihaz kullanırlar. Doktorlar cildin yüzeyinde bir delik açan özel bir cihaz yardımıyla biyopsi işlemini gerçekleştirirler.
• Sentinel düğüm biyopsisi: Doktorlar bu prosedürü kanser hücrelerinin orijinal bir tümörden yayılıp yayılmadığını görmek için yapar.
• Tıraş biyopsisi: Doktorlar cilt kanserini tespit etmek amacıyla küçük bir cilt hücresi örneğini kazımak için bir tıraş bıçağı kullanır.

Biyopsiden Önce Ne Olur?

Doktorlar biyopsi yaptırma konusunda neden endişeli olunabileceğini anlar. Uyanık mı yoksa anestezi altında mı olunacağı da dahil olmak üzere kullanacakları prosedürü hastaya açıklayacaklardır.

Ayrıca doktorun prosedür öncesinde aşağıdakileri bilmesi de faydalı olacaktır:

• Reçetesiz satılan ilaçlar, reçeteli ilaçlar, vitaminler ve bitkisel takviyeler dahil olmak üzere hangi ilaçların kullanıldığı.
• Lateks alerjisi de dahil olmak üzere kişinin alerjisi olup olmadığı. Doktorlar biyopsi yaparken genellikle lateks eldiven giyerler.
• Mevcut sağlık durumu. Doktor, biyopsi gerektiren tıbbi sorunları ve diğer tıbbi durumları bilecektir ancak kişini yeni ya da farklı sorunları olup olmadığını öğrenmek isterler. Örneğin, soğuk algınlığı veya grip gibi viral enfeksiyonlar hakkında soru sorabilirler.
• Hamile olma ihtimalinin olup olmadığı.

Doktor ayrıca aşağıdakileri yapmanın gerekip gerekmediğini de kişiye bildirecektir:

• Biyopsiden önce yemek yemeyi veya sıvı içmeyi bırakmak.
• Aspirin veya kan sulandırıcı gibi bazı ilaçları almayı geçici olarak durdurmak.
• Biyopsiden sonra eve dönüş için bir araç ayarlamak.
• İyileşirken birkaç saat kişinin yanında kalacak birine ihtiyaç duymak.

Son olarak doktor, işlem sırasında acı çekilmemesi için ne tür bir anestezi kullanacağını da açıklayacaktır. Bunlar aşağıdakilerden biri olabilir:

• Vücudun küçük bir bölümünü uyuşturan lokal anestezi.
• Vücudun daha geniş bir bölgesinde ağrıyı engelleyen bölgesel anestezi.
• Bilinci kaybetmeyi ve ağrı hissetmemeyi sağlayan genel anestezi.

Biyopsi Sırasında Ne Olur?

Biyopsi yapmanın farklı yolları vardır. Yaptırılan biyopsi türü, doktorun incelemek istediği doku veya sıvının konumuna bağlıdır. Bazı yaygın biyopsiler şunlardır:

• Meme biyopsisi.
• MR kılavuzluğunda prostat biyopsisi de dahil olmak üzere prostat biyopsisi.
• Rahim zarıyla (endometrium) ilgili sorunları tespit etmek için endometriyal biyopsi.
• Karaciğer biyopsisi.
• Kalp naklinden sonra kalp biyopsisi.
• Böbrek biyopsisi.
• Cilt biyopsisi.

Biyopsiden Sonra Ne Olur?

Bu, kullanılan anesteziye ve komplikasyon olup olmadığına bağlıdır. Genel olarak, lokal anestezi alan kişiler işlemden sonra evlerine gidebilirler. Genel anestezi alan kişiler tipik olarak bir gece hastanede kalırlar.

Biyopsiler Acı Verici midir?

Anestezi alınırsa prosedür can acıtmaz. İşlem sonrası biraz ağrı olabilir. Eğer ağrı hissedilirse doktora bildirilmelidir. Doktor böyle bir durumda ağrı kesici ilaç reçete edecektir.

Olası Biyopsi Komplikasyonları Nelerdir?

Biyopsi komplikasyonları nadirdir ancak olabilirler.

Biyopsi prosedürüne bağlı olarak, komplikasyonlar şunları içerebilir:

• Aşırı kanama.
• Enfeksiyon.
• Yara izi. Doktor doku örnekleri almak için neşter veya başka bir keskin alet kullandıysa biyopsi bölgesinde küçük bir yara izi olabilir.

Aşağıdaki durumlarda doktorla iletişime geçilmelidir:

• Biyopsi bölgesinin kanaması durmazsa.
• Bölge kırmızı görünüyor ve/veya dokunulduğunda hassaslaşıyor, şişiyor veya sızıntı yapıyorsa. Bunlar bir enfeksiyonun belirtileri olabilir.
• Ateş varsa.

Biyopsi Sonuçları Ne Zaman Öğrenilebilir?

Sonuçları beklemek biyopsi yaptırmanın en zor kısmı olabilir. Doktor sonuçların nasıl ve ne zaman alınacağını açıklayacaktır. Biyopsi sonuçları birkaç saat, birkaç gün veya bir haftadan daha uzun bir süre içinde alınabilir.

Biyopsi Sonuçları Yanlış Bir Şey Olduğunu Gösterirse Ne Olur?

Doktor, normal hücrelere benzemeyen hücreler gibi sorunları tespit eden test sonuçlarını hastaya açıklayacaktır. Ayrıca, ek testler veya tedavi planlaması gibi sonraki adımları da hasta ile konuşacaktır.

Biyopsi Sonuçları Her Zaman Doğru mudur?

Biyopsiler, anormal hücreleri veya vücutta sorun belirtisi olabilecek diğer değişiklikleri tespit etmek için çok doğru bir yoldur. Bununla birlikte, çalışmalar yanlış-negatif sonuçların olabileceğini göstermektedir. Yanlış-negatif sonuç, biyopsinin tespit edemediği kanser veya başka bir hastalık olduğu anlamına gelir. Yanlış negatiflik oranları kanser türüne veya tıbbi duruma bağlı olarak değişir. Biyopsi yaptırılacaksa, doktora o biyopsi türü için yanlış negatif oranlarının ne olduğu sorulabilir.

Biyopsi, bir tıbbi patolog tarafından incelenmek üzere hücre, doku veya sıvının alınması işlemidir. Biyopsi yaptırmak stresli olabilir. Biyopsiye ihtiyaç olduğunu öğrenmek, biyopsi yaptırmak ve özellikle de sonuçları beklemek stresli bir süreçtir. Doktor biyopsinin hastaları ne şekillerde etkileyebileceğini bilir, bu nedenle soru sormaktan çekinmemek gerekir.

Biyopsi yaptırıyorsanız, biyopsinin herhangi bir sorunu tespit etmek için yapılan bir test olduğunu hatırlamaya çalışın. Biyopsi yaptırmak, kişinin kanser veya başka bir ciddi hastalığı olduğu anlamına gelmez. Biyopsi sonuçları bir şeyler olduğunu gösteriyorsa, sonuçlar iyileşmeye doğru atılan ilk adım olarak düşünülmeye çalışılmalıdır. Kişinin sağlığı hakkında bilgi sahibi olması ve önemli kararlar alması için doktoru ona her adımda yardımcı olacaktır.