Bebeklerde ve Çocuklarda Solunum Sinsityal Virüsü (RSV) Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Bebeklerde ve Çocuklarda Solunum Sinsityal Virüsü (RSV) Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz.  Solunum sinsityal virüsü (RSV) genellikle her yaştan bebek ve çocuğu etkiler. Genellikle, özellikle 5 yaş üstü çocuklarda soğuk algınlığına benzer. Ancak her yıl dünya çapında milyonlarca çocuk RSV nedeniyle hastaneye kaldırılmaktadır. Nefes alma zorluğu da dahil olmak üzere çocuğun normal solunum düzeninde değişiklikler varsa derhal tıbbi yardım alınmalıdır.

Bebeklerde ve Çocuklarda RSV Nedir?

Solunum sinsityal virüsü (RSV), bebekler ve çocuklar arasında kolayca yayılan mevsimsel bir virüstür. Birçok çocuk için RSV soğuk algınlığı gibi hissedilir. Ancak RSV bazen nefes alma zorluğu gibi ciddi semptomlara neden olan komplikasyonlara yol açabilir.

Erken doğan bebekler (prematüre), 6 aylıktan küçük bebekler ve diğer sağlık sorunları olan çocuklar en yüksek komplikasyon riskiyle karşı karşıyadır. ABD'de her yıl, 5 yaş altı yaklaşık 58.000 ila 80.000 çocuk RSV nedeniyle bir hastanede bakıma ihtiyaç duymaktadır.

Bebeklerde RSV

RSV, 1 yaşından küçük bebekleri özellikle sert vurur. RSV, bebeklerde hastaneye yatışın en yaygın nedenidir. ABD'de, RSV geliştiren bebeklerin %3'üne kadarının hastanede kalması gerekir. Bu kalış, sadece birkaç gün sürse bile ebeveynler için korkutucu olabilir ancak bazı bebeklerin yoğun bakımda da tedavi görmesi gerekir.

Küçük Çocuklarda RSV

Çocukların (1-3 yaş arası) yaklaşık %90'ı, ikinci yaş günlerinden önce RSV'ye yakalanır. Genellikle basit bir soğuk algınlığına benzer ancak bazı küçük çocuklarda daha şiddetli semptomlar görülür. İlk kez RSV geçiren 2 yaş altı tüm bebek ve küçük çocukların %40'ına kadarında bronşiolit veya zatürre gibi komplikasyonlar gelişir. Bu komplikasyonlar acil tıbbi müdahale gerektirir.

Çocuklarda RSV

Birçok çocuk için RSV hafiftir ve diğer soğuk algınlığı hastalıkları gibi evde bakımla geçer. Ancak daha küçük çocuklarda daha şiddetli semptomlar görülebilir. RSV, okullar ve kreşler gibi grup ortamlarında çocuklar arasında kolayca yayılır. Ayrıca kardeşlerin birbirlerine geçirmesiyle aileler içinde de yayılır.

Çocuklarda RSV Belirtileri Nelerdir?

RSV belirtileri çocuğun yaşına ve enfeksiyonun komplikasyonlara yol açıp açmadığına göre değişir.

Bebeklerde RSV Belirtileri Nelerdir?

1 yaşından küçük bebeklerde genellikle soğuk algınlığı belirtileri görülür ve bu belirtiler şunlardır:

• Ateş (38,5 santigrat derece veya daha yüksek).
• Islak veya kuru duyulabilen öksürük.
• Burun akıntısı.
• Tıkanıklık.
• Hapşırma.

Bebek ayrıca çok fazla huzursuzlanabilir ve fazla yemek yemeyebilir.

RSV bazen bronşiyolite yol açar. Bu, bebeğin akciğerlerinin küçük hava yollarında nefes almayı zorlaştıran şişmedir. Bronşiolit geliştiren bebeklerde soğuk algınlığı belirtilerinin yanı sıra şunlar da olabilir:

• Hızlı nefes alma.
• Nefes alırken burun deliklerinin genişlemesi (yayılması).
• Nefes alırken homurdanma sesleri.
• Nefes alırken göğsün çökmesi.
• Hırıltı.

Yenidoğanlar ve 6 aydan küçük bebekler tipik soğuk algınlığı semptomlarını geliştirmeyebilir ve bunun yerine yalnızca şunlar olabilir:

• Solunumla ilgili semptomlar (yukarıda listelenmiştir).
• Huysuzluk veya sinirlilik.
• Azalan iştah.
• Aktivitelere karşı minimum ilgi.

Bebekte herhangi bir solunum problemi veya normal solunumunda değişiklik varsa, 112'yi Acil Çağrı Merkezi aranmalı veya en yakın acil servise başvurulmalıdır.

Küçük Çocuklarda RSV Semptomları Nelerdir?

Küçük çocuklarda (1 ila 3 yaş arasındaki çocuklar) aşağıdaki semptomlar olabilir:

• Burun akıntısı.
• Öksürük ve hapşırık.
• Yeme veya içmede azalma.
• Oynamaya karşı daha az ilgi.
• Yutma güçlüğü.
• Normalden hızlı solunum.

Daha Büyük Çocuklarda RSV Semptomları Nelerdir?

5 yaş üstü çocuklarda genellikle tipik soğuk algınlığı semptomları görülür, bunlar aşağıdakiler gibidir:

• Burun akıntısı.
• Tıkanıklık.
• Boğaz ağrısı.
• Hafif baş ağrısı.
• Enerji eksikliği.
• Ateş.
• Öksürük.

Komplikasyonlara yol açan enfeksiyonlar hırıltıya, havlamaya benzer bir öksürüğe (krup) ve nefes alma zorluğuna neden olabilir.

Altta yatan tıbbi rahatsızlıkları olan çocuklar daha ciddi semptomlar yaşama riskiyle karşı karşıyadır. Bunlara aşağıdakiler dahildir:

• Çocuğun bağışıklık sisteminin zayıflaması.
• Yutma zorluğu.
• Mukusu temizlemenin zorlaşması.

Nelere dikkat edilmesi ve ne zaman tıbbi yardım alınması gerektiği konusunda çocuk doktoruyla görüşülmelidir.

RSV'li Bir Bebeği Ne Zaman Hastaneye Götürmek Gerekir?

Ciddi RSV semptomları olan bebekler ve küçük çocuklar hastanede bakıma ihtiyaç duyar. Aşağıdakiler fark edilirse çocuk acil servise götürülmeli veya 112 Acil Çağrı Merkezi ile iletişime geçilmelidir:

• Gürültülü solunum.
• Her nefeste burun deliklerinin genişlemesi.
• Dudaklarda, ağızlarda ve tırnaklarda mavi veya gri renk.
• Karından nefes alma veya nefes alındığında göğsün "çökmesi".
• Sığ veya hızlı nefes alma.
• Nefes alırken duraklamalar.
• Dehidratasyon belirtileri.

Bebeklerde ve Çocuklarda RSV'ye Ne Sebep Olur?

RSV, bir virüsün sebep olduğu viral bir enfeksiyondur. Solunum sinsitiyal virüsü (RSV), hastalıktan sorumlu olan virüsün adıdır.

RSV, solunum yolu hastalıkları mevsimlerinde en yaygın şekilde yayılan birkaç virüsten biridir.

RSV Bulaşıcı mıdır?

RSV çok bulaşıcıdır. Enfeksiyon, solunum damlacıkları yoluyla kişiden kişiye kolayca yayılır. RSV'li çocuklar öksürdüğünde veya hapşırdığında, damlacıklar birkaç metre uzağa kadar yayılabilir ve ağızlarını kapatmada nadiren iyi olurlar. Damlacıklar gözlerine, burunlarına veya ağızlarına ulaşırsa yakındaki herkes hastalanabilir. Bu, birlikte oynayan bebekler ve çocuklar arasında yaygındır.

RSV ayrıca masalar veya oyuncaklar gibi sert yüzeylerde birkaç saat yaşayabilir. Çocuk kirli bir nesneye dokunur ve ardından yüzüne dokunursa veya kirli bir oyuncağı ağzına götürürse hastalanma olasılığı yüksektir.

RSV Bebeklerde ve Yürümeye Yeni Başlayan Çocuklarda Ciddi midir?

RSV ciddi olabilir. Olası komplikasyonlar arasında bronşiyolit ve zatürre bulunur. Bunlar hastaneye yatırılmaya yol açabilen alt solunum yolu enfeksiyonlarıdır.

Herhangi bir bebek, yürümeye başlayan veya daha büyük yaştaki bir çocuk RSV'den alt solunum yolu enfeksiyonu geçirebilir. Aslında RSV birçok sağlıklı, vaktinde doğmuş bebeği hastaneye gönderir. Ancak RSV özellikle aşağıdakiler için tehlikelidir:

• Erken doğan bebekler.
• Bebekler, özellikle de 6 aylık veya daha küçük olanlar.
• Doğuştan kalp hastalığı veya kronik akciğer hastalığı olan 2 yaş altı çocuklar.
• Bağışıklık sistemi zayıflamış veya nöromüsküler rahatsızlığı olan çocuklar.

Bu bebekler ve çocuklar RSV'den dolayı ciddi hastalık veya ölüm riskiyle karşı karşıyadır.

Bebeklerde ve Çocuklarda RSV Nasıl Teşhis Edilir?

Çocuk doktorları, çocuğun semptomları hakkında aile ile konuşarak ve fiziki muayene yaparak RSV'yi teşhis eder. Çocuğun herhangi bir teste ihtiyacı olmayabilir ancak doktor çocuğun mukusunu RSV açısından kontrol etmek ve teşhisi doğrulamak için bir sürüntü testi yapabilir.

Hastaneye yatırılan bebeklerin ve çocukların komplikasyon belirtilerini veya diğer endişeleri kontrol etmek için testlere ihtiyacı olabilir. Olası testler şunlardır:

• Göğüs röntgeni veya BT taraması (bilgisayarlı tomografi taraması).
• Kan testleri.
• İdrar testleri.

Bebeklerde ve Çocuklarda RSV Tedavisi Nasıldır?

Antiviral ilaç ribavirin, çok hasta çocuklarda veya diğer sağlık sorunları olan çocuklarda RSV'yi tedavi etmeye yardımcı olabilir. Ancak çoğu viral enfeksiyonda olduğu gibi, çoğu çocuğun RSV için özel bir tedaviye ihtiyacı yoktur. Bunun yerine çocuk doktorları semptomları hafifletmek ve çocuğun daha rahat hissetmesine yardımcı olmak için evde bakım önermektedir. İşte bazı ipuçları:

• Sıvı alımına devam etmek: Bebekler tıkalı oldukları için her zamanki kadar meme ememeyebilir veya biberondan su içmeyebilir. Yürümeye başlayan çocuklar ayrıca yemek yemeye veya içmeye pek ilgi duymayabilir. Çocuğun susuz kalmamasına yardımcı olmak önemlidir. Doktor, çocuğun yaşına bağlı olarak aileye ipuçları verebilir.
• Bebeğin tıkalı burnunu temizlemek için vakum kullanmak: Burun aspiratörleri ve sümük emicileri gibi bazı cihazlar bebeklerde ve yürümeye başlayan çocuklarda tıkanıklığı giderebilir. Bu mukusun bir kısmını temizlemek çocuğun daha kolay yemesine ve içmesine yardımcı olabilir. Büyük çocuklara burunlarını nasıl sümküreceklerini öğreterek yardımcı olunabilir.
• Tuzlu su spreyi ve nemlendiriciler kullanmak: Tuzlu su spreyi her yaştan çocuk için harikalar yaratabilir. Özellikle kalın mukusu parçalamak için faydalıdır. Çocuğun odasına buharlı bir nemlendirici kurmak da daha kolay nefes almasına yardımcı olabilir.
• İlaçlar konusunda çocuk doktorunun tavsiyelerine uymak: Bazı ilaçlar bebekler ve çocuklar için güvenli değildir. Doktorun tavsiyesi olmadan asla kullanılmaması gereken ilaçlar arasında öksürük ve soğuk algınlığı ilaçları ve aspirin bulunur. 6 aydan büyük bebekler için genellikle parasetamol veya ibuprofenin çocuk versiyonlarını kullanmak güvenlidir. Bunlar ateşi düşürmeye yardımcı olabilir. Ancak her zaman önce doktora danışmak gerekir.

Çocuk çok hastaysa, bir hastanede bakıma ihtiyacı olabilir. Oradayken, çocuğun ihtiyaçlarına bağlı olarak oksijen, antiviral ilaçlar ve/veya damar yolu sıvıları alabilir. Doktorlar solunum ve oksijen seviyelerini izleyecektir. Çoğu bebek ve çocuk sadece birkaç gün sonra eve gidebilir ancak bazılarının yoğun bakımda tedaviye ihtiyacı olabilir.

Çocukların RSV'ye Yakalanması Önlenebilir mi?

RSV'yi önlemek her zaman mümkün değildir. Bebekler ve çocuklar arasında kolayca yayılan yaygın bir enfeksiyondur. Ancak çocuğu korumaya yardımcı olmak için bazı adımlar atılabilir. Bunlar şunları içerir:

• Hamileyken RSV aşısı olmak: Hamileliğin 32. ve 36. haftaları arasında RSV aşısı olmaya hak kazanılır. Bu aşı, bebeği hayatının ilk altı ayında korur. Daha fazla bilgi edinmek için doktorla görüşülmelidir.
• Bebeğe aşı yaptırmak: 8 aya kadar olan bebekler RSV'ye karşı monoklonal antikor aşısı (nirsevimab) alabilirler. Çocuk doktoru bebeğe ilk RSV mevsiminde tek doz verebilir. Bebek şiddetli RSV riski altındaysa, ertesi yıl ikinci bir doz alması önerilebilir. Şiddetli RSV riski altında olan 2 yaş altı bazı çocuklar farklı bir monoklonal antikor aşısı (palivizumab) için uygundur. Çocuk doktoru RSV mevsiminde bu aşıyı birkaç kez yapmak isteyebilir. Hamileyken aşı yaptırılırsa bebeğin ilk yılında aşıya ihtiyacı olmayabilir.
• Emzirme: İnsan sütü, bebeğin enfeksiyonlardan korunmasına yardımcı olan antikorlar içerir. Uzmanlar, bebeğin yaşamının ilk altı ayında yalnızca anne sütüyle beslenmesini önermemektedirler. İnsan sütündeki antikorlar, bebeği en savunmasız olduğu dönemde RSV'den (ve diğer olası enfeksiyonlardan) korumaya yardımcı olur.
• Çocuğun mikroplara maruz kalmasını sınırlamak: RSV mevsiminde, mümkünse bebek kalabalık yerlere götürülmemeli, hasta olan kişilerden uzak tutulmalı ve bebeğe dokunan herkesin önce ellerini yıkamasını sağlanmalıdır. Bu, özellikle bebeğin bağışıklık sistemi hala şekillenirken ve şiddetli RSV riskinin daha yüksek olduğu ilk altı ayda önemlidir.

RSV Bebeklerde ve Çocuklarda Ne Kadar Sürer?

Bebeklerde ve çocuklarda genellikle bir veya iki hafta RSV belirtileri görülür. Belirtiler genellikle üçüncü ila beşinci günlerde en kötü halindedir.

Çocuklar Ne Zaman Kreşe veya Okula Geri Dönebilir?

Doktor, çocuğun kreşe, okula veya diğer grup ortamlarına dönmesinin ne zaman güvenli olduğunu söyleyebilir. Genel olarak okula dönmeden önce çocuğun ateşi düştükten sonra ateş düşürücü ilaç yardımı olmadan en az 24 saat beklenmeli ve burun akıntısı yönetilebilir hale gelmiş olmalıdır.

RSV'nin Uzun Vadeli Etkileri Var mıdır?

Şiddetli bronşiolit geliştiren RSV'li bebekler çocukluk döneminde astım tanısı alma riskiyle karşı karşıya kalabilir. Araştırmacılar bir bağlantı olduğunu düşünmektedirler. Bebekken RSV nedeniyle hastaneye yatırılan çocukların, hastaneye yatırılmayan çocuklara göre ciddi astım geliştirme olasılığı daha yüksektir. Ancak bir bağlantı veya ilişki, neden-sonuç ilişkisi ile aynı şey değildir. Araştırmacılar, RSV komplikasyonlarının bu uzun vadeli sorunlara neden olup olmadığını veya daha çok bir tesadüf olup olmadığını araştırmaya devam etmektedirler.

RSV Bebeklerde Ölümcül müdür?

Çoğu bebek ve çocuk RSV'den kurtulur ancak bazı durumlarda RSV ölümcül olabilir. Dünya çapında her yıl 5 yaş ve altı 3 milyondan fazla çocuk RSV nedeniyle hastaneye kaldırılmaktadır. Bu çocukların 100.000'den fazlası hayatta kalamamaktadır.

Ölüm oranı, 5 yaş ve altı RSV geliştiren çocukların %9'unun bundan öldüğü daha yüksek yoksulluk oranına sahip ülkelerde çok daha yüksektir. Bu ölümler, dünya çapında RSV ile ilişkili ölümlerin %99'unu oluşturmaktadır.

Bebekler ve çocuklar, kalplerini, akciğerlerini veya bağışıklık sistemlerini etkileyen altta yatan rahatsızlıkları varsa daha yüksek bir ciddi hastalık riskiyle karşı karşıyadır. Yine de aksi takdirde sağlıklı bebeklerin ve çocukların RSV'den dolayı çok hastalanması ve hastanede bakıma ihtiyaç duyması veya hatta ölmesi mümkündür.

Ne Zaman Bir Çocuk Doktorunu Ziyaret Etmek Gerekir?

Çocukta aşağıdakilerden bir veya daha fazlası varsa çocuğun doktoru ile iletişime geçilmelidir:

• Bebek 3 aylıktan küçükse ve 38 santigrat derece üzerinde bir ateşi varsa.
• Herhangi bir yaşta 39 santigrat derece üzerinde bir ateşi varsa.
• Bir hafta sonra kötüleşen veya 10-14 günden uzun süren semptomları varsa.
• Kulak enfeksiyonunun bir işareti olabilecek kulak akıntıları varsa.

Çocuk İçin Ne Zaman Acil Çağrı Merkezi Aranmalıdır?

Solunum ve oksijen alımıyla ilgili semptomlar endişe vericidir. Çocukta aşağıdaki durumlar varsa 112 Acil Çağrı Merkezi aranmalıdır:

• Nefes almakta zorlanıyorsa.
• Nefes alırken duraklıyorsa.
• Kısa, sığ ve/veya hızlı nefes alıyorsa.
• Gürültülü nefes alıyorsa.
• Cildi mavi veya gri renkteyse.

Çocuğun Doktoruna Hangi Sorular Sorulmalıdır?

Çocuğun doktoruyla konuşmak, RSV ve çocuğu koruma yolları hakkında çok şey öğrenmeye yardımcı olabilir. Bu, çocuk hastalanmadan önce bile olabilir. Faydalı olabilecek bazı sorular şunlardır:

• Bu yaştaki çocuklarda RSV'nin yaygın belirtileri ve semptomları nelerdir?
• Çocuğum RSV'ye yakalanırsa evde ona nasıl bakabilirim?
• Çocuğumu ne zaman hastaneye götürmeliyim?
• Çocuğum RSV ile ne kadar süre bulaşıcı olacak?
• Ailemin diğer üyelerinin hastalığa yakalanmasını nasıl önleyebilirim?
• Çocuğumu RSV ve diğer yaygın enfeksiyonlardan nasıl koruyabilirim?

Ebeveynlik ile ilgili en zor şeylerden biri çocuğun hasta olduğunu görmektir. Bu, sadece burun akıntısı veya öksürük olduğunda bile geçerlidir. RSV genellikle bunlara neden olur. Ancak bazen RSV ciddi semptomlara ve hastane ziyaretine yol açabilir. Çoğu bebeğin ve çocuğun hastanede bir süre kalmaları gerekse bile iyileştiğini bilmek önemlidir. Çocuğun doktoru, solunum yolu hastalıkları mevsimi boyunca neler beklenmesi gerektiği ve çocuğun olabildiğince sağlıklı kalmasının nasıl sağlanabileceği konusunda aileye daha fazla bilgi verebilir.

Solunum sinsityal virüsü (RSV) genellikle her yaştan bebek ve çocuğu etkiler. Genellikle, özellikle 5 yaş üstü çocuklarda soğuk algınlığına benzer. Ancak her yıl dünya çapında milyonlarca çocuk RSV nedeniyle hastaneye kaldırılmaktadır. Nefes alma zorluğu da dahil olmak üzere çocuğun normal solunum düzeninde değişiklikler varsa derhal tıbbi yardım alınmalıdır.