Abdominal Aort Anevrizması Taraması Nedir? Neden Yapılır? Faydaları Nelerdir?

Abdominal Aort Anevrizması Taraması Nedir? Neden Yapılır? Faydaları Nelerdir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Abdominal aort anevrizması taraması, karındaki anevrizma belirtilerini kontrol eden ağrısız bir ultrason testidir. Doktorlar bunu abdominal aort anevrizması geliştirme riski olan kişiler için önermektedir.

Abdominal Aort Anevrizması Taraması Nedir?

Abdominal aort anevrizması taraması, abdominal aort anevrizması belirtilerini kontrol eden hızlı ve ağrısız bir görüntüleme testidir.

Abdominal aort anevrizması, aortun karından geçen kısmında (abdominal aort) oluşan bir şişkinliktir. Abdominal aort anevrizması uzun yıllar boyunca yavaşça ve sessizce büyüyebilir. Çoğu insanda anevrizma patlayana (yırtılana) kadar hiçbir uyarı işareti veya belirti görülmez. Anevrizma rüptürü, iç kanamaya neden olan ve genellikle ölümcül olan tıbbi bir acil durumdur.

Abdominal aort anevrizması taramaları, anevrizmaları patlamadan önce erkenden bulmaya yardımcı olur. Bu da doktorlara, patlamadan önce anevrizmayı tedavi etme şansı verir. Böylece hastalar hayatta kalmak için yüksek bir şansa sahip olur. Herkesin abdominal aort anevrizması taramasına ihtiyacı yoktur. Doktorlar bu testi abdominal aort anevrizması riski en yüksek olan kişiler için önermektedir.

Abdominal Aort Anevrizması İçin Kimler Taranmalıdır?

Aşağıdaki durumlarda abdominal aort anevrizması taraması yaptırılmalıdır:

• Erkekseniz, en az 65 yaşındaysanız ve herhangi bir tütün kullanım geçmişiniz varsa (hayat boyunca en az 100 sigara içmek olarak tanımlanır).
• En az 65 yaşındaysanız ve biyolojik ebeveynlerinizden, kardeşlerinizden veya çocuklarınızdan herhangi birinde abdominal aort anevrizması varsa (cinsiyetiniz ne olursa olsun).

Doktorlar aşağıdaki durumlarda da tarama yapılmasını önerebilir:

• Kadınsanız, en az 65 yaşındaysanız ve herhangi bir tütün kullanım geçmişiniz varsa.
• 65 yaşın altındaysanız ve abdominal aort anevrizması için birden fazla risk faktörüne veya aile öyküsüne sahipseniz (cinsiyetiniz ne olursa olsun).

Kişi, abdominal aort anevrizması taramasının kendisi için uygun olup olmadığı konusunda bir doktorla görüşmelidir.

Abdominal Aort Anevrizması Taraması Nasıl Yapılır?

Doktorlar insanları abdominal aort anevrizması açısından taramak için bir karın ultrasonu kullanır. Bu test yöntemi ağrısız ve noninvazivdir. Vücudun içini görüntülemek için yüksek frekanslı ses dalgaları kullanır. Bu durumda test, abdominal aort da dahil olmak üzere karnın içinin görüntülerini çeker.

Abdominal Aort Anevrizması Taramasına Nasıl Hazırlanılır?

Abdominal aort anevrizması taramasına hazırlanmak için herhangi bir şey yapmaya gerek yoktur. Teste neden ihtiyaç duyulduğu ve sonuçların ne zaman alınacağı doktorla konuşulabilir.

Test Sırasında Ne Olur?

Test sırasında bir ultrason teknisyeni aşağıdakileri yapacaktır:

• Kişinin bir muayene masasına uzanmasını ve rahat etmesini sağlar. Teknisyenin karna erişebilmesi için üst giysiyi çıkarmak ya da kaldırmak gerekebilir.
• Karnın üzerine şeffaf, soğuk bir jel uygulayacaktır. Bu jel ultrason dalgalarının vücuda girmesine yardımcı olur.
• Aortun görüntülerini çekmek için küçük, elde taşınan bir çubuğu (dönüştürücü) jelin üzerinde gezdirir.
• Jeli siler ve kişiye testin tamamlandığını söyler.

Test genellikle 10 ila 15 dakika sürer.

Bu Testin Riskleri Nelerdir?

Abdominal aort anevrizması taraması güvenlidir ve bilinen bir riski yoktur.

Sonuçlar Ne Anlama Gelir?

Doktor test sonuçlarını hasta ile görüşecektir. Tarama sonuçları şunları gösterebilir:

• Anevrizma yok: Bu, aortta anormal bir genişleme olmadığı anlamına gelir. Bu en yaygın tarama sonucudur. Muhtemelen abdominal aort anevrizması için daha fazla takibe ihtiyaç olmayacaktır.
• Anevrizma var: Bu, abdominal aortta normal çapın en az %50'si kadar bir şişkinlik olduğu anlamına gelir. Çoğu insan için bu, en az 3 santimetrelik bir çap anlamına gelir. Abdominal aort anevrizmasının boyutları küçükten büyüğe kadar değişir. Büyük bir anevrizma en az 5,5 santimetre genişliğinde (erkeklerde) veya en az 5,0 santimetre genişliğindedir (kadınlarda). Doktor kişiye anevrizmasının boyutunu ve bunun tedavi planı için ne anlama geldiğini söyleyecektir.

Sonuçlar Anormalse Sonraki Adımlar Nelerdir?

Tarama sonucu abdominal aort anevrizması olduğunu gösterirse panik yapmamak gerekir. Doktor kişiye sonraki adımları ve onu neler bekleyebileceğini söyleyecektir. Küçük anevrizmalar genellikle ameliyat gerektirmez. Bunun yerine doktor, gözetim önerecektir. Bu, görüntüleme testleri için düzenli aralıklarla (genellikle her 6 ila 12 ayda bir) doktoru ziyaret etmek anlamına gelir. Doktor anevrizmaya göz kulak olacak ve büyüyüp büyümediğini görecektir. Bazı kişilerde anevrizma yavaş büyür veya aynı boyutta kalır. Diğerlerinde ise daha hızlı büyüyebilir. Bu yüzden düzenli görüntüleme testleri çok önemlidir.

İlk taramada anevrizma büyükse veya zaman içinde büyürse doktor ameliyat önerebilir. Birçok kişi endovasküler anevrizma onarımı (EVAR) için adaydır. Bu minimal invaziv prosedür, açık cerrahiye göre daha hızlı iyileşme sağlar. Her iki durumda da doktor hastaya ameliyatın yararlarını, risklerini ve ileride neler beklenebileceğini söyleyecektir.

Taramada bir abdominal aort anevrizması tespit edilirse, yakın biyolojik aile üyeleri bilgilendirilmelidir. Onlar da tarama için aday olabilirler ve daha fazla bilgi edinmek için kendi doktorlarıyla konuşmalıdırlar.

Ne Zaman Bir Doktor ile İletişime Geçilmelidir?

Aşağıdaki durumlarda bir doktor ile görüşülmelidir:

• Abdominal aort anevrizması taramaları hakkında daha fazla bilgi edinmek istendiğinde.
• Abdominal aort anevrizması riski ve bunun nasıl azaltılabileceği hakkında konuşmak isteniyorsa.
• Abdominal aort anevrizması tarama sonuçlarınız veya tedavi planınız hakkında sorularınız varsa.
• Abdominal aort anevrizması teşhisi konmuş bir aile üyeniz varsa.

Abdominal aort anevrizması taramaları hayat kurtarıcı olabilir ancak bazen kişinin anevrizması olduğunu bilmesi geleceği hakkında endişelenmesine neden olabilir. Çoğu durumda, küçük anevrizmaların yırtılma şansı çok düşüktür ve kişiye acil bir tehlike yaratmaz. Doktor anevrizmayı büyüme belirtileri açısından yakından izleyecektir. Tedaviye ihtiyaç olursa mutlaka kişiye haber verecektir. Kişide abdominal aort anevrizması varsa endişelenmemeye çalışmalıdır. Bunun yerine, kardiyovasküler hastalık risk faktörlerini azaltmaya odaklanmak gerekir. Bu, sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri yapmayı ve doktorun reçete ettiği ilaçları almayı içerir. Durumuyla ilgili soruları veya endişeleri olanlar bunları mutlaka doktorlarıyla paylaşmalıdır.